Spółka zawarła umowę pożyczki z klauzulą o okresie karencji w jej spłacie; warunkiem była tu kapitalizacja odsetek w okresie niespłacenia pożyczki. Obecnie nasz pożyczkodawca zamierza dokonać umorzenia tej pożyczki. Czy należy zaliczyć do przychodów skapitalizowane odsetki w przypadku umorzenia otrzymanej pożyczki?
RADA
Ponieważ zapłata skapitalizowanych odsetek stanowi koszt uzyskania przychodu, to w momencie ich umorzenia będą one stanowiły dla Państwa przychód podatkowy.
UZASADNIENIE
Przychodem podlegającym opodatkowaniu jest w szczególności m.in. wartość umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) updop). Aby zatem odpowiedzieć na Państwa pytanie, należy wyjaśnić, czy skapitalizowane
odsetki wchodzą w zakres pojęcia „wartości umorzonych zobowiązań”.
Jak rozumiem, należne odsetki od pożyczki były w Państwa przypadku doliczane na koniec danego okresu do kwoty głównej pożyczki, tj. kapitalizowane. Kapitalizacja odsetek oznacza bowiem doliczenie kwoty naliczonych, lecz jeszcze niezapłaconych odsetek od pożyczki do kwoty ich kapitału, co pozwala na ich dalsze
oprocentowanie. Innymi słowy, zobowiązanie z tytułu odsetek po ich skapitalizowaniu stało się zobowiązaniem z tytułu pożyczki i tak powinno być traktowane. Po kapitalizacji odsetek kwota kapitałowa jest równa sumie poprzedniej kwoty kapitałowej i skapitalizowanych odsetek. Zatem w przypadku późniejszego umorzenia otrzymanej pożyczki umorzeniu ulega cała kwota kapitałowa, zawierająca także skapitalizowane wcześniej
odsetki.
Należy podkreślić, że kwestię skapitalizowanych odsetek od otrzymanych (udzielonych) pożyczek przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych regulują w sposób odrębny aniżeli kwestię odsetek przewidzianych do zapłaty. W odniesieniu do odsetek skapitalizowanych ustawodawca nakazuje zaliczanie ich do przychodów w odróżnieniu od otrzymanych lub zwróconych pożyczek (art. 12 ust. 4 pkt 1 updop). Odsetki skapitalizowane stanowią koszt uzyskania przychodu u pożyczkobiorcy w odróżnieniu od wydatków na spłatę pożyczek (art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) updop).
WAŻNE!
Odsetki skapitalizowane w chwili kapitalizacji stanowią koszt uzyskania przychodu u pożyczkobiorcy, zaś przychód podatkowy u pożyczkodawcy.
Podsumowując, w przypadku późniejszego umorzenia otrzymanej pożyczki umorzeniu ulega cała kwota kapitałowa, zawierająca także skapitalizowane wcześniej
odsetki, i konsekwentnie stanowić będą one Państwa przychód. Powyższe stanowisko znalazło potwierdzenie w interpretacji Izby Skarbowej w Opolu, gdzie stwierdzono:
W odniesieniu do kwot umorzonych pożyczek ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) stanowi, iż przychodem podlegającym opodatkowaniu jest w szczególności m.in. wartość umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek. Oznacza to, iż w momencie umorzenia skapitalizowane wcześniej odsetki – jako stanowiące już kwotę kapitałową – podlegać będą wskazanej wyżej regulacji, tj. kwota stanowiąca ich równowartość będzie stanowić przychód podatkowy jako część wartości umorzonego zobowiązania z tytułu zaciągniętej pożyczki (sygnatura PD-I-42181/I/18/AB/05, opublikowane: www.mf.gov.pl).
• art. 12 ust. 4 pkt 1 i art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
Sławomir Biliński
specjalista w zakresie podatku dochodowego