REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wyceniać i aktualizować zapasy

REKLAMA

Posiadamy w firmie niesprzedane zapasy. Wiemy, że już nie znajdą one nabywców po proponowanych przez nas cenach. W jaki sposób należy wyceniać takie znajdujące się na stanie magazynu materiały? W jaki sposób powinniśmy dokonać przeszacowania, jeżeli cena detaliczna jest zbyt wysoka, a jednak zależy nam na ich sprzedaży?
RADA
W ciągu roku obrotowego materiały i towary wycenia się według cen nabycia. Natomiast produkty gotowe, półprodukty i produkcję w toku wycenia się po koszcie wytworzenia. Materiały i towary mogą być także wyceniane według cen zakupu, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów i wyniku finansowego jednostki. Przy wycenie według cen zakupu koszty związane z zakupem materiałów i towarów są zaliczane wprost w koszty działalności w okresie ich poniesienia. Natomiast kwestia przeszacowania towarów została zaprezentowana w przykładzie.

UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości materiały i towary wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy według cen nabycia (w określonych uzasadnionych przypadkach według cen zakupu), a produkty i półprodukty według kosztów wytworzenia.
Ceny nabycia (ewentualnie zakupu) materiałów i towarów, a także koszt wytworzenia produktów nie mogą być wyższe od możliwych do uzyskania cen sprzedaży netto zapasów. W przypadku gdy ceny nabycia (lub zakupu) oraz koszt wytworzenia produktów są wyższe od cen netto sprzedaży możliwych do uzyskania, wycena bilansowa zapasów następuje po cenach sprzedaży netto.
Jeżeli rzeczowe składniki aktywów obrotowych są ujmowane w ewidencji księgowej w cenach ewidencyjnych, z uwzględnieniem odchyleń od nich, to na dzień bilansowy wartość tych składników należy doprowadzić do poziomu określonego w art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, czyli do wartości według cen nabycia nie wyższych od cen sprzedaży netto możliwych do uzyskania ze sprzedaży.
Jeśli ceny nabycia (zakupu) materiałów i towarów lub koszt wytworzenia produktów jednakowych albo uznanych za jednakowe ze względu na podobieństwo ich rodzaju są różne, to wartość stanu końcowego tych zapasów można wycenić w zależności od przyjętej metody ustalania wartości ich rozchodu:
•  według cen przeciętnych (średnich ważonych cen danego składnika),
•  metodą „pierwsze przyszło – pierwsze wyszło” (FIFO),
•  w drodze szczegółowej identyfikacji rzeczywistych cen (kosztów) składników, które dotyczą określonych przedsięwzięć.
Zagadnienia wyceny zapasów powinny wynikać z dokumentacji przyjętych zasad rachunkowości.
Należy pamiętać, że przy sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego obowiązuje zasada ostrożnej wyceny, w myśl której w wyniku finansowym (bez względu na jego wysokość) należy uwzględnić zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości).
Zmniejszenie wartości użytkowej lub handlowej zapasów może być spowodowane różnymi czynnikami, np.:
•  uszkodzeniem lub zepsuciem,
•  upływem terminu przydatności,
•  nadmiernymi zapasami i ich nieprzydatnością dla jednostki,
•  występowaniem towarów posezonowych (np. określonych rodzajów odzieży),
•  obniżką cen niektórych towarów spowodowaną szybkim postępem technicznym (np. w branży elektronicznej).
W takich przypadkach, zgodnie z zasadą ostrożności, uzasadnione jest dokonywanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika zapasów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku – do ustalonej w inny sposób wartości godziwej. Przepisy ustawy o rachunkowości nie precyzują w sposób jednoznaczny, kiedy czynności aktualizacji powinny być przeprowadzone i ujęte w księgach rachunkowych.
UWAGA!
Jednostka powinna we własnym zakresie ustalić zasady dokonywania odpisów aktualizujących. Odpisy aktualizujące wartość zapasów powinny być dokonywane na bieżąco w ciągu roku obrotowego w celu zapewnienia realności wyników, a najpóźniej na dzień bilansowy.
Zapasy rzeczowych składników obrotowych powinny być w ciągu roku poddane okresowemu przeglądowi.
Zespoły spisowe dokonujące spisu z natury materiałów, towarów, wyrobów gotowych powinny mieć za zadanie podanie w arkuszach spisowych między innymi informacji o przydatności ekonomicznej niektórych rodzajów zapasów (np. uszkodzonych lub przeterminowanych), co może ułatwić prace związane z ich aktualizacją.
Obniżenie wartości zapasów w związku z utratą ich wartości oraz wyceną według cen sprzedaży netto, zamiast według cen nabycia, zakupu lub kosztów wytworzenia, zalicza się w ciężar konta 761 „Pozostałe koszty operacyjne”. Po stwierdzeniu, że ustały przyczyny, dla których dokonano uprzednio odpisów z tytułu utraty wartości zapasów, równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu zwiększa wartość zapasów i podlega zaliczeniu księgowo na dobro konta 760 „Pozostałe przychody operacyjne”. Z punktu widzenia przepisów podatkowych odpisów aktualizujących nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów.
Z chwilą sprzedaży zapasów objętych aktualizacją wyceny kosztem uzyskania przychodu jest wartość ich zakupu, a w odniesieniu do produktów – koszt ich wytworzenia. Zwiększenie wartości zapasów na skutek ustania przyczyn powodujących ich aktualizację (co księgowo zapisano na koncie 760) nie stanowi przychodu podatkowego.
Do celów aktualizacji zapasów istotną sprawą jest właściwe porównanie cen nabycia (zakupu) materiałów i towarów oraz kosztu wytworzenia produktów z możliwymi do uzyskania cenami sprzedaży netto.
W odniesieniu do materiałów za cenę sprzedaży netto uważa się cenę stosowaną przez dostawcę materiałów (bez podatku VAT). Przy wycenie materiałów w cenach nabycia cenę sprzedaży netto należy powiększyć o koszty ponoszone przy zakupach materiałów.
Dla produktów i towarów, zależnie od ich rodzaju, ceny sprzedaży netto mogą wynikać z umów z odbiorcami, z własnego cennika, z notowań giełd towarowych itp.
Aktualizację towarów przedstawia przykład.

Przykład
W sklepie dokonano aktualizacji ceny 20 szt. magnetowidów, które zalegały na półkach z powodu braku nabywców. Cena zakupu wynosiła 600 zł za sztukę. W wyniku weryfikacji ustalono, że aktualnie cena sprzedaży netto możliwa do uzyskania za sztukę tego typu magnetowidu wynosi 400 zł.
Aktualizacji dokonano doprowadzając wartość tych magnetowidów do poziomu 400 zł za sztukę:
•  wartość przed aktualizacją (20 szt. × 600 zł) 12 000 zł,
•  wartość po aktualizacji (20 szt. × 400 zł) 8 000 zł,
•  utrata wartości zapasów 4 000 zł.
Po pewnym czasie stwierdzono, że cena sprzedaży netto możliwa do uzyskania za ten rodzaj magnetowidu wynosi 480 zł za sztukę. Częściowe przywrócenie wartości zapasu wynosi zatem na 1 szt. 80 zł, czyli łącznie na 20 szt. 1600 zł.
Zapisy księgowe przedstawiają się następująco:
1. Odpisy z tytułu aktualizacji towarów 4000 zł:
 Wn konto 761 „Pozostałe koszty operacyjne”,
 Ma konto 342 „Odpisy aktualizujące wartość towarów”.
2. Częściowe przywrócenie wartości towarów 1600 zł:
 Wn konto 342 „Odpisy aktualizujące wartość towarów”,
 Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne”.

W podobny sposób przebiega aktualizacja produktów, z tym że zamiast konta w grupie 34 stosuje się odpowiednie konto analityczne z tytułu aktualizacji wyrobów gotowych w grupie konta 62 „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”, w analityce – „Odpisy z tytułu aktualizacji produktów”. W rachunku zysków i strat odpisy z tytułu aktualizacji podlegają wykazaniu w pozycji „Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych”.

Henryk Kalota
biegły rewident

•  art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 28 ust. 1 pkt 6, art. 34 ust. 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252


Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

REKLAMA

W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA