REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak księgujemy udziały nabyte w celu ich umorzenia

REKLAMA

Jesteśmy spółką z o.o. W grudniu 2005 r. zostały nabyte udziały od naszego wspólnika w celu ich umorzenia poprzez obniżenie kapitału zakładowego. Udziałowiec nabył udziały za wkład niepieniężny, jakim był środek trwały w postaci samochodu dostawczego. W jaki sposób należy zaewidencjonować taką transakcję?
RADA
Zgodnie z art. 36a ustawy o rachunkowości w przypadku umorzenia udziałów własnych dodatnią różnicę między ich wartością nominalną a ceną nabycia należy odnieść na kapitał zapasowy. Natomiast różnica ujemna jest ujmowana jako zmniejszenie kapitału zapasowego, część zaś ujemnej różnicy, która przewyższa kapitał zapasowy, traktujemy jako stratę z lat ubiegłych. Należy ją opisać w informacji dodatkowej w sprawozdaniu finansowym za rok, w którym nastąpiło obniżenie kapitału zakładowego.

UZASADNIENIE
W myśl art. 199 § 1 Kodeksu spółek handlowych udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może zostać umorzony za zgodą wspólnika, w drodze nabycia udziału przez spółkę (tzw. umorzenie dobrowolne), bądź bez zgody wspólnika (tzw. umorzenie przymusowe).
Osoba fizyczna dokonująca odpłatnego zbycia udziałów w celu ich umorzenia na rzecz spółki z o.o. osiąga dochód z udziału w zyskach osób prawnych (art. 24 ust. 5 pkt 1 updof). Od takiego dochodu pobierany jest podatek dochodowy w wysokości 19% (art. 30a ust. 1 pkt 4 updof).
W celu obliczenia dochodu do opodatkowania należy uwzględnić art. 24 ust. 5d updof. Dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38. Jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.
Spółka z o.o. będąca płatnikiem zryczałtowanego podatku powinna w terminie do 20. dnia następnego miesiąca przekazać kwotę pobranego podatku na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik właściwy według miejsca siedziby spółki oraz przesłać zbiorczą deklarację PIT-8A (art. 42 ust. 1 updof).

Przykład
Kapitał zakładowy spółki z o.o. wynosi 95 000 zł. Wspólnik (osoba fizyczna) objął w zamian za wniesiony środek trwały (samochód dostawczy) udziały w kapitale zakładowym. W grudniu 2005 r. spółka nabyła od wspólnika 65 udziałów, których wartość nominalna za 1 sztukę wynosiła 300 zł. Wynagrodzenie dla udziałowca za 1 udział to 365 zł. Kapitał zapasowy spółki wynosi 3000 zł. Umorzenie w spółce z o.o. zostało dokonane przez obniżenie kapitału zakładowego.
Zryczałtowany podatek od osób fizycznych z tytułu udziału w zyskach osób prawnych:
I. Przychód ze zbycia udziałów (65 udziałów × 365 zł) 23 725 zł
II. Wartość nominalna objętych udziałów – za wkład niepieniężny (65 udziałów × 300 zł) 19 500 zł
III. Dochód do opodatkowania (23 725 – 19 500) 4 225 zł
IV. Zryczałtowany podatek dochodowy (4225 × 19%), po zaokrągleniu do pełnych złotych 803 zł
Księgowania:
1. Nabycie udziałów własnych w celu umorzenia 23 725 zł Wn „Krótkoterminowe aktywa finansowe” Ma „Pozostałe rozrachunki”
2. Zryczałtowany podatek dochodowy pobrany od udziałowca 803 zł Wn „Pozostałe rozrachunki” Ma „Rozrachunki publicznoprawne”
3. WB – wynagrodzenie na rzecz udziałowca 22 922 zł Wn „Pozostałe rozrachunki” Ma „Rachunek bieżący”
4. WB – zapłata zryczałtowanego podatku 803 zł Wn „Rozrachunki publicznoprawne” Ma „Rachunek bieżący”
5. Umorzenie nabytych udziałów w drodze obniżenia kapitału zakładowego według wartości nominalnej udziałów 19 500 zł Wn „Kapitał zakładowy” Wyksięgowanie udziałów nabytych w celu umorzenia według ceny nabycia 23 725 zł
Ma „Krótkoterminowe aktywa finansowe”
Ujemna różnica między ceną nabycia umorzonych udziałów a wartością nominalną udziałów (23 725 zł – 19 500 zł) = 4225 zł
– zmniejszenie kapitału zapasowego (do jego wysokości) 3000 zł
Wn „Kapitał zapasowy”
– różnica przewyższająca kapitał zapasowy 1225 zł
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”

Małgorzata Ciepielowska
specjalista z dziedziny rachunkowości

• art. 36a ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
• art. 199 § 1 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych – Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539
• art. 24 ust. 5 pkt 1, art. 30a ust. 1 pkt 4, art. 42 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538


Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Księgowi w oku cyklonu. Jak przejść przez rewolucję KSeF i nie stracić kontroli

Setki faktur w PDF-ach, skanach i wersjach papierowych. Telefony od klientów, goniące terminy VAT i JPK. Codzienność wielu biur rachunkowych to żonglowanie zadaniami w wyścigu z czasem. Tymczasem wielkimi krokami zbliża się fundamentalna zmiana – obowiązkowy Krajowy System e-Faktur

Prof. Modzelewski: Od 1 lutego 2026 r. będziemy otrzymywać faktury VAT aż w 18 różnych formach. Konieczna nowa instrukcja obiegu dokumentów

Od lutego 2026 r. wraz z wejściem w życie przepisów dot. obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) polscy czynni podatnicy VAT będą mogli otrzymywać aż dziewięć form dokumentów na miejsce obecnych faktur VAT. A jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że w tych samych formach będą wystawiane również faktury korygujące, to podatnicy VAT i ich księgowi muszą się przygotować na opisywanie i dekretowanie aż 18 form faktur – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Refinansowanie zakupu nowoczesnych tachografów: do 3 tys. zł na jeden pojazd. Wnioski, warunki, regulamin

W dniu 19 listopada 2025 r. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że od 1 grudnia 2025 r. przewoźnicy mogą składać wnioski o refinansowanie wymiany tachografów na urządzenia najnowszej generacji. Środki na ten cel w wysokości 320 mln zł będą pochodziły z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. To pierwsza tego typu realna pomoc finansowa dla branży transportu drogowego. Nabór wniosków potrwa do końca stycznia 2026 roku.

Nowe zasady rozliczania podatkowego samochodów firmowych od stycznia 2026 r. [zakup, leasing, najem, amortyzacja]. Ostatnia szansa na pełne odliczenia

Nabycie samochodu firmowego to nie tylko kwestia mobilności czy prestiżu - to również poważna decyzja finansowa, która może mieć długofalowe skutki podatkowe. Od stycznia 2026 r. wejdą w życie nowe przepisy podatkowe, które znacząco ograniczą możliwość rozliczenia kosztów zakupu pojazdów spalinowych w działalności gospodarczej.

REKLAMA

Czy czeka nas kolejne odroczenie KSeF? Wiele firm wciąż korzysta z faktur papierowych i nie prowadzi testów nowego systemu e-fakturowania

Krajowy System e-Faktur (KSeF) powoli staje się faktem. Rzeczywistość jest jednak taka, że tylko niewielka część małych firm w Polsce prowadziła testy nowego systemu i wciąż stosuje faktury papierowe. Czy w związku z tym czeka nas ponowne odroczenie wdrożenia KSeF?

Postępowania upadłościowe w Polsce się trwają za długo. Dlaczego czekamy i kto na tym traci? Jak zmienić przepisy?

Prawo upadłościowe przewiduje wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku. Norma ustawowa ma jednak niewiele wspólnego z rzeczywistością. W praktyce sprawy często czekają na rozstrzygnięcie kilka, a nawet kilkanaście miesięcy. Rok 2024 przyniósł rekordowe ponad 20 tysięcy upadłości konsumenckich, co przy obecnej strukturze sądownictwa pogłębia problem przewlekłości i wymaga systemowego rozwiązania. Jakie zmiany prawa upadłościowego są potrzebne?

Nowy Unijny Kodeks Celny – harmonogram wdrożenia. Polskie firmy muszą przygotować się na duże zmiany

Największa od dekad transformacja unijnego systemu celnego wchodzi w decydującą fazę. Firmy logistyczne i handlowe mają już niewiele czasu na dostosowanie swoich procesów do wymogów centralizacji danych i pełnej cyfryzacji. Eksperci ostrzegają: bez odpowiednich przygotowań technologicznych i organizacyjnych, przedsiębiorcy mogą stracić konkurencyjność na rynku.

Aplikacja Podatnika KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo (środowisko przedprodukcyjne)

W dniu 15 listopada 2025 r. zostało udostępnione środowisko przedprodukcyjne (Demo) Aplikacji Podatnika KSeF 2.0. Wersja przedprodukcyjna udostępnia funkcje, które będą dostępne w wersji produkcyjnej udostępnionej 1 lutego 2026 r. Działania w wersji przedprodukcyjnej nie niosą ze sobą żadnych skutków prawnych. Ministerstwo Finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA

Ostatni moment na zmiany! Polityka rachunkowości w obliczu KSeF i nowych przepisów 2026

Rok 2026 przyniesie prawdziwą rewolucję w obszarze rachunkowości i finansów. Wraz z wejściem w życie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przedsiębiorcy będą musieli nie tylko zmienić sposób wystawiania i odbierania faktur, lecz także zaktualizować politykę rachunkowości swoich jednostek.

Komisja Europejska aktualizuje prognozy dla Polski: niższy wzrost w 2025 r., ale mocne odbicie w 2026 r.

Najnowsza jesienna prognoza makroekonomiczna Komisji Europejskiej dla Polski pokazuje wyraźne korekty dotyczące wzrostu gospodarczego, inflacji, finansów publicznych oraz długu, z podkreśleniem roli inwestycji unijnych i słabnącego tempa ekspansji po 2026 roku.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA