Spółka jest podatnikiem zarejestrowanym dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych. W czerwcu zakupiliśmy u niemieckiego kontrahenta towar, którego nie odebraliśmy (pozostał w magazynie dostawcy). W tym samym miesiącu dokonaliśmy sprzedaży tego towaru firmie litewskiej. Firma litewska odebrała towar z magazynu niemieckiej firmy. Jak zaksięgować powyższą operację gospodarczą? Czy możemy zastosować procedurę uproszczoną?
RADA
Opisana w pytaniu transakcja jest wewnątrzwspólnotową transakcją trójstronną, w ramach której występuje możliwość zastosowania procedury uproszczonej rozliczania podatku VAT. Warunki skorzystania z procedury uproszczonej i ewidencję transakcji trójstronnej w księgach rachunkowych prezentujemy w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Opisana w pytaniu transakcja jest wewnątrzwspólnotową transakcją trójstronną.
Wewnątrzwspólnotowa transakcja trójstronna
Ustawa o podatku od towarów i usług wskazuje (art. 135 ust. 1 pkt 2), że z wewnątrzwspólnotową transakcją trójstronną mamy do czynienia wówczas, gdy:
• trzech podatników VAT zidentyfikowanych na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich uczestniczy w dostawie towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności, przy czym dostawa tego towaru jest dokonana między pierwszym i drugim oraz drugim i ostatnim w kolejności,
• przedmiot dostawy jest wysyłany lub transportowany przez pierwszego lub też transportowany przez drugiego w kolejności podatnika VAT lub na ich rzecz z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego.
Warunki skorzystania z procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej
Procedura uproszczona rozliczania podatku VAT w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej polega na tym, że ostatni w kolejności podatnik VAT rozlicza podatek z tytułu dokonania na jego rzecz dostawy towarów przez drugiego w kolejności podatnika VAT.
Możliwość zastosowania procedury uproszczonej uzależnione jest od spełnienia pewnych warunków (określonych w art. 135 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT), tj.:
1) dostawa na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT była bezpośrednio poprzedzona wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów u drugiego w kolejności podatnika VAT,
2) drugi w kolejności podatnik VAT dokonujący dostawy na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT nie posiada siedziby lub miejsca zamieszkania w państwie członkowskim, w którym kończy się transport lub wysyłka,
3) drugi w kolejności podatnik VAT stosuje wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika VAT ten sam numer identyfikacyjny na potrzeby VAT, który został mu przyznany przez państwo członkowskie inne niż to, w którym zaczyna się lub kończy transport lub wysyłka,
4) ostatni w kolejności podatnik VAT stosuje numer identyfikacyjny na potrzeby VAT państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,
5) ostatni w kolejności podatnik VAT został wskazany przez drugiego w kolejności podatnika VAT jako obowiązany do rozliczenia podatku VAT od dostawy towarów realizowanej w ramach procedury uproszczonej.
Faktura przy procedurze uproszczonej
W ramach uproszczonej metody opodatkowania transakcji trójstronnej podatnik, który jest drugim w kolejności uczestnikiem obrotu, powinien wystawić nabywcy (ostatniemu w kolejności podatnikowi VAT) fakturę, która oprócz podstawowych danych wymienionych w art. 106 ustawy powinna zawierać:
1) adnotację „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135–138 ustawy o ptu” lub „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy artykułu 28c (E) szóstej dyrektywy”,
2) stwierdzenie, że podatek z tytułu dokonanej dostawy zostanie rozliczony przez ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej,
3) numer identyfikacyjny nadany podatnikowi na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych poprzedzony kodem PL,
4) numer identyfikacyjny ostatniego w kolejności podatnika stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej.
Ewidencja księgowa
Ewidencja księgowa takiej transakcji jest w zasadzie stereotypowa i może przebiegać następująco:
1. Faktura VAT otrzymana od dostawcy za towary przesłane bezpośrednio do odbiorcy z innego kraju UE:
Wn konto 300 „Rozliczenie zakupu”,
Ma konto 202 „Rozrachunki z dostawcami”.
2. Faktura VAT WE uproszczona na mocy art. 135–138 ustawy o VAT:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami”,
Ma konto 730 „Sprzedaż towarów”.
3. PK – rozliczenie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w ramach transakcji trójstronnej – na podstawie potwierdzenia dostarczenia towarów do odbiorcy:
Wn konto 735 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”,
Ma konto 300 „Rozliczenie zakupu”.
PRZYKŁAD
Spółka z o.o. „Alfa” będąca podatnikiem VAT UE zakupiła w listopadzie 2005 r. towary od kontrahenta z Niemiec, również będącego podatnikiem VAT UE. Towary zostały przesłane bezpośrednio do kontrahenta z Litwy, także podatnika VAT UE.
Wartość zakupionych towarów, zgodnie z fakturą wystawioną przez firmę niemiecką spółce „Alfa”, wynosiła 20 000 euro. Średni kurs euro ogłoszony przez NBP, obowiązujący na dzień wystawienia faktury, wynosił 4,1243 zł. Spółka „Alfa” stosuje procedurę uproszczoną.
Wystawiła ona odbiorcy z Litwy fakturę VAT z adnotacją: „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135–138 ustawy o ptu”. Wartość faktury wynosiła 24 000 euro. Średni kurs euro ogłoszony przez NBP, obowiązujący na dzień wystawienia faktury, wynosił 3,9873 zł.
1. Zobowiązanie wobec dostawcy zagranicznego zgodnie z otrzymaną fakturą 82 468 zł (20 000 euro × 4,1243 zł):
Wn konto 300 „Rozliczenie zakupu” 82 468 zł,
Ma konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” 82 468 zł.
2. PK – przeksięgowanie dostawy w ramach transakcji trójstronnej po otrzymaniu potwierdzenia dostawy końcowemu odbiorcy 82 468 zł:
