REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ujmować w księgach rachunkowych patenty i prace badawczo-rozwojowe

REKLAMA

Kiedy należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki ponoszone na prace badawczo-rozwojowe? Jak zakwalifikować je w księgach rachunkowych? Kiedy należy zaliczyć do przychodów podatkowych środki pieniężne otrzymane od Naczelnej Organizacji Technicznej na dofinansowanie prac rozwojowych?
RADA
Koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę na własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych po spełnieniu warunków określonych w art. 33 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się m.in. koszty zakończonych prac rozwojowych (art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości). W ustawie o rachunkowości nie został jednak określony zakres przedmiotowy prac badawczych i prac rozwojowych.
Terminy „prace rozwojowe” i „prace badawcze” zostały zdefiniowane w § 8 Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 38 „Wartości niematerialne i prawne” w sposób następujący:
•  prace rozwojowe są praktycznym zastosowaniem odkryć badawczych lub też osiągnięć innej wiedzy w planowaniu lub projektowaniu produkcji nowych lub znacznie udoskonalonych materiałów, urządzeń, produktów, procesów technologicznych, systemów lub usług, które ma miejsce przed rozpoczęciem produkcji seryjnej lub zastosowaniem,
prace badawcze są nowatorskim i zaplanowanym poszukiwaniem rozwiązań podjętym z zamiarem zdobycia i przyswojenia nowej wiedzy naukowej i technicznej.
Zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy o rachunkowości koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę na własne potrzeby, poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli:
1) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone,
2) techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,
3) koszty prac rozwojowych zostaną pokryte, według przewidywań, przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii.
UWAGA!
W sytuacjach gdy którykolwiek z warunków określonych w ustawie nie zostanie spełniony, wszelkie koszty poniesione na działalność rozwojową należy odnieść w ciężar wyniku okresu, w którym zostały poniesione.
Okres dokonywania odpisów kosztów prac rozwojowych należy ustalić w polityce rachunkowości, ale nie może on być krótszy niż 5 lat. Natomiast wszelkie nakłady poniesione na prace badawcze należy ujmować w ciężar kosztów okresu, w którym zostały poniesione. Ich aktywowanie byłoby sprzeczne z zasadą ostrożności oraz ogólną definicją aktywów, a zwłaszcza brakiem możliwości wykazania, że w przyszłości przyniosą one określone korzyści ekonomiczne.
Także przepisy podatkowe nie określają zakresu przedmiotowego prac badawczych i prac rozwojowych. Zgodnie z art. 16b ust. 2 pkt 3 updop amortyzacji podlegają koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika. Brzmienie tego przepisu jest praktycznie takie samo jak cytowanego wcześniej zapisu ustawy o rachunkowości (art. 33 ust. 2). Podobnie jak w prawie bilansowym, aby zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych zakończone prace rozwojowe mogły być amortyzowane, muszą zostać spełnione równocześnie wszystkie warunki wymienione w art. 33 ust. 2 ustawy o rachunkowości oraz dodatkowo prace rozwojowe muszą zakończyć się wynikiem pozytywnym.
Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od poniesionych kosztów zakoń- czonych prac rozwojowych nie może być krótszy niż 12 miesięcy (art. 16m ust. 1 pkt 3 updop).
W związku z tym określenie momentu zaliczenia kosztów prac rozwojowych do podatkowych kosztów uzyskania przychodów zależy od uzyskania wiedzy na temat wyniku tych prac. Mogą wystąpić dwie sytuacje:
1) w przypadku gdy wskutek wydatków na prace rozwojowe podatnik uzyska pozytywny efekt gospodarczy – wydatki te należy zaliczyć do wartości niematerialnych i prawnych, a do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć odpisy amortyzacyjne obliczone zgodnie z przepisami ustawy podatkowej,
2) w przypadku gdy wskutek wydatków na prace rozwojowe podatnik nie uzyska pozytywnego efektu gospodarczego – wszystkie poniesione wydatki na prace rozwojowe stają się podatkowym kosztem uzyskania przychodów jednorazowo w momencie uzyskania przez podatnika wiedzy co do ich rezultatów.
Należy zwrócić uwagę na odmienność prawa bilansowego i prawa podatkowego w zakresie zasad kwalifikowania kosztów prac rozwojowych do wartości niematerialnych i prawnych oraz długości okresów ich amortyzowania. W związku z tym będzie zachodziła konieczność ustalania i ewidencji księgowej odroczonego podatku dochodowego.
Środki pieniężne otrzymane od Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT) w celu dofinansowania prac rozwojowych są przychodem zwolnionym z podatku dochodowego od osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 21 updop), pod warunkiem że zostały otrzymane na pokrycie kosztów albo zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a–16m updop.
Jeżeli koszty prac rozwojowych zostaną zakwalifikowane podatkowo do wartości niematerialnych i prawnych to środki pieniężne otrzymane z NOT na ich sfinansowanie nie zostaną zaliczone do przychodów podatkowych. Należy jednak pamiętać, że w takiej sytuacji nie stanowią kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od części kosztów sfinansowanych ze środków NOT.
Jeżeli koszty prac rozwojowych zostaną podatkowo zakwalifikowane jednorazowo jako koszty uzyskania przychodów, to środki pieniężne otrzymane z NOT na ich sfinansowanie powinny być zaliczone do przychodów podatkowych (art. 12 ust. 1 pkt 1 updop).

•  art. 3 ust. 1 pkt 14, art. 33 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
•  art. 12 ust. 1 pkt 1, art. 16b ust. 2 pkt 3, art. 16m ust. 1 pkt 3, art. 17 ust. 1 pkt 21 z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538

Teresa Fołta
Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Płatniku, sporządź i wyślij poprawnie PIT-11, PIT-R, PIT-4R i PIT-8AR

Ministerstwo Finansów przypomina płatnikom o obowiązku sporządzenia i przesłania deklaracji podatkowych za 2024 rok. Sprawdź, jak przygotować formularze, na co zwrócić uwagę i jak uniknąć błędów w dokumentach PIT.

31 stycznia to ważna data dla płatników – pamiętaj o obowiązkach PIT

Czas na złożenie dokumentów PIT-11, PIT-R, PIT-8C i PIT-40A/11A za 2024 rok upływa 31 stycznia. To nie tylko formalność – poprawne dane, w tym PESEL lub NIP, są kluczowe, aby uniknąć problemów z rozliczeniem podatkowym. Dowiedz się, jak prawidłowo przygotować formularze, uwzględnić ulgi podatkowe i złożyć dokumenty drogą elektroniczną. Sprawdź szczegóły, aby wszystko poszło sprawnie!

Ceny transferowe: Recharakteryzacja – kiedy i kogo dotyczy

Podatnicy, którzy co roku stają przed obowiązkami z zakresu cen transferowych w ostatnim czasie coraz częściej mogą usłyszeć ostrzeżenie przed recharakteryzacją. Co tak naprawdę oznacza to pojęcie i czy dotyczyć może każdego podatnika?

Przełomowy wyrok SN: Naczelna Izba Aptekarska może być traktowana jak przedsiębiorca

Czy samorząd zawodowy może działać jak przedsiębiorca? Sąd Najwyższy uznał, że w przypadku Naczelnej Izby Aptekarskiej to możliwe. Wyrok zapadł w sprawie sporu z siecią aptek Gemini, dotyczącego ochrony dóbr osobistych i nieuczciwej konkurencji. Sprawa wraca do ponownego rozpatrzenia, a decyzja SN może mieć dalekosiężne konsekwencje dla funkcjonowania organizacji samorządowych.

REKLAMA

Nowa luka w VAT od 2025 r. Prof. Modzelewski: to błąd podstawowy, daje możliwość nieograniczonych zwrotów; konieczna szybka nowelizacja

Najnowsza nowelizacja ustawy o VAT, obowiązująca od początku 2025 roku, wprowadza w Polsce nieznaną w całej ponad trzydziestoletniej historii tego podatku lukę umożliwiającą nieograniczony zwrot tego podatku – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Każdy podatnik wykonujący czynności w sensie prawnym poza terytorium kraju, które w Polsce byłyby zwolnione od tego podatku, uzyska z tego tytułu od początku roku zwrot podatku naliczonego - dodaje Profesor.

Faktura korygująca - do kiedy można wystawić (termin graniczny)

Na przedawnienie zobowiązania podatkowego nie wpływa wystawienie przez podatnika faktury korygującej, również zwiększającej. Korekta faktury nie kreuje bowiem obowiązku podatkowego, gdyż odnosi się do faktury pierwotnej, która odzwierciedla zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego. Nie ma więc żadnych podstaw prawnych, by w przypadku korekty faktury początek 5-letniego terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego wiązać z datą korekty faktury, a nie ze zdarzeniem powodującym powstanie obowiązku podatkowego. Dlatego po upływie 5-letniego terminu przedawnienia nie istnieje możliwość wystawiania przez podatników faktur korygujących.

Fałszowanie faktur: jakie skutki w VAT dla kupującego i sprzedawcy. Faktury puste, wystawione przez osoby nieuprawnione, bez wiedzy i zgody podatnika

Odpowiedzialność podatników VAT za „puste” lub nierzetelne faktury wywołuje od dłuższego czasu spore kontrowersje, szczególnie gdy wystawcą był pracownik. Po korzystnym wyroku TSUE pracodawca może uwolnić się od obowiązku zapłaty VAT wynikającego z faktur wystawionych przez nieuczciwych pracowników. Wymaga to jednak od niego dochowania należytej staranności przy kontrolowaniu poczynań pracowników. NSA w wyroku z 3 września 2024 r. (sygn. akt I FSK 1212/18) uznał, że pracodawca nie dochował staranności, skoro proceder trwał przez dłuższy okres (ponad 3 lata).

ZUS wycofuje decyzje i umarza postępowania wobec przedsiębiorców. Skuteczna interwencja Rzecznika MŚP

Dzięki interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców ZUS wycofał błędne decyzje oraz umorzył postępowania wobec przedsiębiorców korzystających z ulgi „Mały ZUS Plus”. To ważne zwycięstwo w walce o sprawiedliwe traktowanie firm.

REKLAMA

Księgowi nie muszą się bać sztucznej inteligencji – AI jako konkurenta do miejsc pracy. Wystarczy, że postawią na rozwój pewnych swoich kompetencji, jakich

Niemal wszyscy są zgodni, iż w księgowości sztuczna inteligencja nie ma szans z ludzkim ekspertem w budowaniu relacji z klientem, kreatywności czy w negocjacjach. I na takie tak zwane kompetencje miękkie powinni stawiać księgowi w swoim rozwoju i edukacji.

Podatek od ogrodzenia w 2025 r. Ministerstwo Finansów objaśnia kto nie musi płacić podatku od płotu nawet, gdy prowadzi firmę

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 19 stycznia 2025 r. poinformowało, że wszelkie informacje pojawiające się w przestrzeni publicznej i powielane przez media na temat wprowadzenia nowego obciążenia w postaci podatku od ogrodzeń należy uznać za wprowadzające w błąd.

REKLAMA