REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prawidłowo rozliczyć kompensatę należności i zobowiązań w walucie obcej

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Prowadzę działalność gospodarczą, w ramach której dokonuję transakcji międzynarodowych (tj. wewnątrzwspólnotowych nabyć i dostaw oraz importu i eksportu). Zdarza się, że rozliczam się z kontrahentami zagranicznymi w formie kompensaty należności bądź zobowiązań. Jak mam je prawidłowo rozliczać dla celów podatkowych? Czy występują tu różnice kursowe?
RADA
Przy rozliczaniu należności i zobowiązań, wyrażonych w walucie obcej, w formie kompensaty wierzytelność niższa zostaje umorzona względem wierzytelności wyższej. Z powodu braku płatności dokonywanych w drodze faktycznych transferów pieniężnych nie mają zastosowania przepisy podatkowe o różnicach kursowych.

UZASADNIENIE
Kompensata jest sposobem umorzenia wierzytelności wzajemnych, gdy kontrahenci są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami. Wówczas każda ze stron może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony. Na skutek kompensaty obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.
W momencie dokonywania kompensaty należności i zobowiązań nie ustala się różnic kursowych, gdyż nie ma faktycznych przepływów pieniężnych. Takie stanowisko prezentują także organy podatkowe (np. postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Śródmieście z 18 kwietnia 2006 r., sygn. USII/423/05/06/G.Z.).
Definicja potrącenia wierzytelności, czyli kompensaty, znajduje się w Kodeksie cywilnym. Aby kompensata była skuteczna, muszą być spełnione przesłanki z art. 498–505 k.c. Przepisy o różnicach kursowych będą miały zastosowanie jedynie do części nieobjętej kompensatą.
Oznacza to, że do nieskompensowanej różnicy regulowanej gotówkowo mają zastosowanie przepisy o różnicach kursowych oraz będzie możliwe powiększenie lub zmniejszenie kosztów bądź przychodów. I tak, jeżeli:
przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia uzyskania przychodu,
koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia zarachowania kosztów.

Przykład 1
Polski kontrahent ma należność N – 10 000 euro, zarachowaną 4 kwietnia 2006 r., przeliczoną po średnim kursie NBP (1 euro = 3,98 zł) – 39 800 zł.
Zagraniczny kontrahent ma zobowiązanie Z – 8000 euro.
Kompensata: N – Z = 10 000 euro – 8000 euro = 2000 euro.
17 maja 2006 r. polski kontrahent otrzymał przychód, stanowiący nieskompensowaną należność, w wysokości 2000 euro, który należy przeliczyć, stosując kurs kupna banku podatnika (1 euro = 3,78 zł) – 7560 zł.
Wartość 2000 euro z dnia 4 kwietnia 2006 r. po przeliczeniu po średnim kursie NBP to 7960 zł.
Różnice kursowe związane z nieskompensowaną należnością: 7560 zł – 7960 zł = –400 zł, stanowią kwotę pomniejszającą przychód podatnika w związku z ich ujemną wartością. Gdyby różnica była dodatnia, podatnik musiałby powiększyć swój przychód.

Przykład 2
Polski kontrahent ma zobowiązanie Z – 8000 euro zarachowane 4 kwietnia 2006 r., przeliczone po średnim kursie NBP (1 euro = 3,98 zł) – 31 840 zł.
Zagraniczny kontrahent ma należność N – 10 000 euro.
Kompensata: N – Z = 10 000 euro – 8000 euro = 2000 euro.
17 maja 2006 r. polski kontrahent poniósł koszt – zapłacił nieskompensowane zobowiązanie w wysokości 2000 euro, przeliczone z zastosowaniem kursu sprzedaży banku podatnika (1 euro = 3,80 zł) – 7600 zł.
Wartość 2000 euro z 4 kwietnia 2006 r., po przeliczeniu po średnim kursie NBP, to 7960 zł.
Różnice kursowe dotyczące nieskompensowanego zobowiązania: 7600 zł – 7960 zł = –360 zł, stanowią kwotę pomniejszającą koszt podatnika na skutek ich ujemnej wartości. Gdyby różnica była dodatnia, podatnik musiałby powiększyć koszt.
Przepisy dotyczące różnic kursowych, tak jak w przypadku kompensaty, nie będą miały zastosowania do wymiany barterowej dokonywanej między kontrahentem polskim i zagranicznym, jeżeli wartość towarów będących przedmiotem wymiany barterowej będzie wyrażona w walucie obcej. Potwierdzenie prawidłowości takiego rozliczenia podatku można znaleźć w orzecznictwie, np. w wyroku NSA z 30 sierpnia 1995 r., sygn. akt III SA 71/95.

• art. 12 ust. 3, art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005. Nr 183, poz. 1538
• art. 498–505 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 172, poz. 1438

Leszek Syguła
ekspert w zakresie podatków dochodowych,
prawnik, doktorant Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

REKLAMA

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

REKLAMA

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA