Jak rozliczyć umorzenie odsetek od pożyczki

W przypadku umorzenia odsetek od kredytu lub pożyczki większość urzędów i izb skarbowych uznaje, że nie powstaje u dłużnika przychód z nieodpłatnych świadczeń. Inaczej jest, gdy pożyczka od samego początku była nieoprocentowana. W tym przypadku brak odsetek powoduje powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Z uwagi na sprzeczne interpretacje przez organy podatkowe przepisów dotyczących umarzania odsetek warto wystąpić do urzędu skarbowego z prośbą o interpretację przepisów.

Należy odróżnić umorzenie odsetek osobie nieprowadzącej działalności gospodarczej od umorzenia odsetek przedsiębiorcy.

Organy podatkowe uznają, że umorzenie odsetek osobie fizycznej, która nie jest przedsiębiorcą, oznacza, że nie wystąpi nieodpłatne świadczenie. Nie trzeba w takiej sytuacji wystawiać PIT-8C. Osoba, której umorzono odsetki, nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego. Takie stanowisko 6 marca 2006 r. zajął, przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku (sygn. BI/4117- -0003/06). Odpowiadał on na pytanie spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej. SKOK po przeprowadzonej procedurze windykacyjnej umarza niektóre odsetki od udzielonych pożyczek lub kredytów oraz koszty ich windykacji (np. z uwagi na zbyt niskie kwoty zadłużenia, podpisanie ugody z dłużnikiem). Fakt umorzenia przez płatnika odsetek SKOK uznał za podatkowo obojętny dla dłużnika. Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził: (....) umorzone odsetki i koszty windykacji kredytu nie stanowią jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego dla kredytobiorcy (którym w rozpatrywanym przypadku jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej), a jedynie zmniejszają lub likwidują zobowiązanie pieniężne wobec kredytodawcy. Skutkiem takiej sytuacji jest wystąpienie po stronie dłużnika określonej korzyści. (...) orzecznictwo NSA potwierdza, że z tego, iż dłużnik nie wywiązuje się ze swojego zobowiązania, nie można wyciągnąć wniosku, iż fakt ten stanowi równocześnie nieodpłatne świadczenie wierzyciela na rzecz dłużnika. Aby mówić o otrzymaniu świadczenia przez świadczeniobiorcę, świadczeniodawca musi wyrazić pozytywną wolę świadczenia, tzn. że chce przekazać nieodpłatnie świadczenie na rzecz świadczeniobiorcy; działanie polegające na przekazaniu świadczenia nie może być bezwolne. Przeciwny pogląd – prowadziłby do wniosku, że każde nie tylko umorzone czy przedawnione, ale również nieterminowe regulowanie zobowiązania podlega opodatkowaniu jako nieodpłatne świadczenie wierzyciela na rzecz dłużnika. W świetle powyższego (...) należy uznać, iż korzyści, jakie osiąga dłużnik z tytułu umorzenia odsetek od kredytu (pożyczki) oraz kosztów jego windykacji, są podatkowo obojętne, nie stanowią bowiem dla niego realnego przysporzenia majątkowego.