REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Według jakiej wartości ująć środek trwały w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zakupiliśmy środek trwały po niskiej cenie. Według wyceny rzeczoznawcy jego wartość jest dużo wyższa. Czy jako spółka z o.o. możemy ująć w księgach zakupiony środek trwały w wartości według wyceny rzeczoznawcy i dokonywać odpisów amortyzacyjnych od tej wartości, czy też należy ująć ten składnik według ceny zakupu wynikającej z faktury? Jak prawidłowo zaksięgować wycenę?

RADA
Nabyty środek trwały należy ująć w księgach według wartości początkowej. Wartość tę stanowi cena zakupu wynikająca z faktury dostawcy powiększona o wszelkie koszty związane z nabyciem środka trwałego. Tym samym będzie to cena, jaką spółka jest zobowiązana zapłacić dostawcy, pomniejszona o podlegający odliczeniu podatek VAT – jeśli spółka ma prawo do odliczenia tego podatku. Cena nabycia może być pomniejszona o rabaty i inne zmniejszenia, a powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem składnika majątku i przystosowaniem go do stanu zdatnego do użytkowania. Od tak ustalonej wartości początkowej należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych przy uwzględnieniu okresu ekonomicznej użyteczności środka trwałego. Nie występuje możliwość dostosowania wartości zakupionego środka trwałego do wartości rynkowej ustalonej w wycenie sporządzonej przez rzeczoznawcę.

UZASADNIENIE
Przepisy ustawy o rachunkowości przewidują, że poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście zapłacone za ich nabycie ceny, z zachowaniem zasady ostrożności. W omawianym przypadku jednostka powinna ująć w księgach rachunkowych zakupiony środek trwały w cenie, jaką zapłaciła sprzedającemu. W praktyce gospodarczej bardzo często dochodzi do sytuacji, gdy cena sprzedaży odbiega od ceny rynkowej. Zazwyczaj wynika to z konieczności uzyskania przez sprzedającego środków pieniężnych w krótkim czasie, czego konsekwencją jest m.in. obniżenie ceny sprzedaży przedmiotu transakcji.
Cena nabycia, która stanowi podstawę wyceny wartości początkowej nabytego środka trwałego, obejmuje kwotę należną sprzedającemu, bez podlegającego odliczeniu podatku VAT i podatku akcyzowego. W przypadku importu cena ta zostaje powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym. Cenę nabycia powiększamy o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem zakupionego środka trwałego do stanu zdatnego do użytkowania, a więc koszty:
• transportu,
• wyceny rzeczoznawcy,
• ubezpieczenia w drodze,
• załadunku,
• wyładunku itp.
Obniżenie ceny następuje w wyniku uzyskania rabatów, opustów i innych podobnych zmniejszeń ceny.
Zarówno wartość początkowa środka trwałego, jak i jego dotychczasowe umorzenie mogą być aktualizowane, jeśli taką możliwość dają odrębne przepisy.
Zgodnie z polskimi przepisami podatkowymi jednostka może dokonywać odpisów aktualizujących, ale wyłącznie na podstawie odrębnie wydanych przez Ministra Finansów rozporządzeń – ostatnio miało to miejsce w Polsce w 1995 r. Celem odpisów aktualizujących jest dostosowanie wartości środków trwałych do ich wartości rynkowych. Jednak w Polsce aktualizacja taka ma na celu dostosowanie (podwyższenie) wartości posiadanych przez przedsiębiorstwa środków trwałych do zmian ich wartości rynkowych wynikających z procesów inflacyjnych. Ponieważ przepisy podatkowe nie przewidują aktualizacji wyceny środków trwałych, w związku z tym jednostka nie może dokonać samodzielnego podwyższenia ich wartości. Nie ma więc możliwości dostosowania wartości wykazanej w księgach rachunkowych do wartości wynikającej z wyceny rzeczoznawcy.
Powstałą różnicę w wartości netto środka trwałego odnosimy na konto „Kapitał z aktualizacji wyceny”.
Jeżeli uprzednio zaktualizowany środek trwały zostaje sprzedany lub zlikwidowany, konto „Kapitał z aktualizacji wyceny” zostaje zmniejszone o zaksięgowaną różnicę z aktualizacji wyceny. Różnicę tę przenosimy na „Kapitał zapasowy” lub inne konto o podobnym charakterze.
MSR
Możliwość przeszacowania wartości daje natomiast Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 16, który dopuszcza w podejściu alternatywnym wycenę środków trwałych jednostki na dzień bilansowy według wartości godziwej i odnoszenie skutków takiej wyceny na kapitał z aktualizacji wyceny lub jako koszty lub przychody danego okresu – w zależności od kierunku zmian wartości godziwej. Przepisy standardów międzynarodowych można stosować w Polsce tylko w przypadku braku uregulowań w krajowych przepisach, co w danej sytuacji nie ma miejsca. Nie dotyczy to jednostek, które zostały zobligowane do stosowania wytycznych MSR i MSSF.
UWAGA!
Ustalona wskutek aktualizacji wyceny nowa wartość księgowa netto środka trwałego nie może być wyższa od jego wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione.

Przykład
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

•  art. 31 ust. 3 i 4 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
•  art. 15 ust. 5 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538

Aleksandra Szewieczek
ekspert w zakresie rachunkowości, pracownik naukowy Akademii Ekonomicznej w Katowicach
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ustawa o obowiązkowym KSeF uchwalona przez Sejm. Terminy wdrożenie przesądzone

W dniu 25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą Krajowy System e-Faktur. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lutego 2026 r. firmy o sprzedaży przekraczającej 200 mln zł będą musiały wystawiać faktury za pośrednictwem KSeF. Mniejsze firmy ten obowiązek obejmie od 1 kwietnia 2026 r.

Oskarżony bez dowodów. Przedsiębiorca po 8 latach wygrywa z fiskusem i odzyskuje 400 tys. zł VAT!

Zwykła kontrola zamieniła jego życie w koszmar. Skarbówka oskarżyła go o udział w karuzeli VAT i zablokowała pół miliona złotych. Przez osiem lat walczył o swoje dobre imię. Teraz urzędnicy musieli przyznać: nie mieli żadnych dowodów. Poznaj historię przedsiębiorcy, który pokonał system.

Darowizna pieniężna od teściowej jeszcze przed ślubem: Jak w takiej sytuacji wygląda obowiązek podatkowy?

Czy darowizna przekazana przez teściową jeszcze przed ślubem może oznaczać obowiązek podatkowy dla przyszłego męża? Dyrektor KIS w interpretacji podatkowej wyjaśnił, kto faktycznie jest obdarowanym i kiedy mąż nie musi rozliczać się z podatku od darowizny otrzymanej przez żonę.

Nowy podatek uderzy w e-commerce? KIG ostrzega: MŚP mogą nie przetrwać zmian!

Planowane rozszerzenie podatku od sprzedaży detalicznej na e-commerce może zdusić rozwój małych i średnich firm, spowolnić cyfrowy handel i podnieść ceny dla konsumentów. Zamiast wyrównania szans – ryzyko poważnych nierówności i zahamowania eksportu MŚP. Alarmuje Krajowa Izba Gospodarcza!

REKLAMA

Fakty i mity o obowiązkowym KseF. Kto w firmie jest odpowiedzialny za wdrożenie?

Wprowadzenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 2026 roku stanowi jedną z najbardziej znaczących zmian w obszarze zarządzania dokumentacją podatkową i obiegiem informacji finansowej w polskich przedsiębiorstwach. Choć w debacie publicznej KSeF często postrzegany jest wyłącznie jako system teleinformatyczny Ministerstwa Finansów, jego wdrożenie ma charakter głęboko transformacyjny – obejmuje nie tylko narzędzia informatyczne, ale również procesy operacyjne, strukturę organizacyjną oraz podział odpowiedzialności wewnątrz firm.

Dlaczego zagraniczne firmy kurierskie płacą w Polsce podatek mniejszy niż 1% ich przychodów? „Lista wstydu” branży kurierskiej

InPost, polska firma zarejestrowana w Krakowie, w 2024 roku miał 9,85 mld złotych przychodu i zapłacił 375 mln złotych podatku CIT – to o ponad 100 mln złotych więcej niż rok wcześniej. Podatek wyniósł 3,8% przychodów – to po raz kolejny rekordowa kwota w historii firmy. Zagraniczne firmy kurierskie działające w Polsce za rok 2024 w sumie odprowadziły tylko 89,8 mln zł podatku dochodowego.

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Rewolucja coraz bliżej

KSeF. Od lutego 2026 do stycznia 2027 roku większość firm działających w Polsce zostanie objęta obowiązkiem e-fakturowania. Proces ten wciąż budzi wiele pytań – awaryjność systemu, sprawność przesyłania danych, ich ochrona, a także niejasności w nowych regulacjach wywołują obawy co do wpływu wdrożenia e-fakturowania na funkcjonowanie sprzedaży i raportowania w firmach.

Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

REKLAMA

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

REKLAMA