Składki członkowskie wolne od podatku VAT

Na podstawie art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terenie kraju (Polski).

Natomiast podstawę opodatkowania podatkiem VAT stanowi obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Czyli kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Przy czym obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.

Z unormowania tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają tylko te dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są związane z przedmiotem opodatkowania VAT, czyli z dostawą towarów lub świadczeniem usług. Dotacje i inne dopłaty stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi – jeżeli stanowią obok ceny uzupełniający jej element – podlegają opodatkowaniu taką stawką podatku, jaką jest opodatkowana konkretna dostawa towarów lub konkretne świadczenie usług.

Należy stwierdzić, iż w związku z tym, że składki członkowskie nie stanowią obrotu i nie mają zastosowania do nich przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ich pobieranie od członków organizacji nie powinno być dokumentowane fakturami oraz nie powinny być uwzględniane w deklaracji podatkowej VAT-7.

Natomiast pewien problem wystąpi w sytuacji, gdy przedmiotem działalności organizacji będzie wyłącznie świadczenie usług na rzecz członków tej organizacji – wówczas składki członkowskie mogą być potraktowane jako „zapłata” za te usługi i jako takie będą podlegały przepisowi art. 13A ust. 1 lit. l) VI Dyrektywy z 7 maja 1997 r. Zgodnie z nim składki członkowskie należałoby zrównać ze świadczeniem usług. Ten rodzaj świadczenia usług jest wprawdzie zwolniony z VAT, ale zaistnieje konieczność wystawienia faktury VAT.

Magdalena Jabłecka