Jak ustalić koszty uzyskania przychodu w przypadku wykonywania pracy za granicą

Czy można odliczyć (w wysokości faktycznie poniesionej) wydatki na komunikację miejską w dowolnym mieście, tj. także poza granicami Polski, np. na kartę na metro w Londynie? Czy jest możliwe odliczenie, jeżeli karta ta nie jest imienna (bo w Londynie nie jest imienna)? Czy można odliczyć koszty karty np. w USA, gdy co prawda nazwisko nie jest na niej wymienione, ale koszty tej karty były odliczane od przychodu (są wyszczególnione imiennie na paskach wypłaty)?

Zasady rozliczania kosztów uzyskania przychodu w odniesieniu do przychodów z pracy za granicą są takie same jak w przypadku uzyskiwania przychodów ze stosunku pracy w kraju. Oznacza to, że koszty te zostały określone w formie zryczałtowanej i wynoszą za 2007 r. w wysokości podstawowej 108,50 zł miesięcznie. Jeśli miejsce czasowego zamieszkania podatnika za granicą (zakładając, że stałe miejsce zamieszkania ma on nadal w kraju) jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, podatnik ma prawo przyjąć koszty w wysokości podwyższonej, tj. 135,63 zł miesięcznie, a za rok podatkowy 2007 - nie więcej niż 1627,56 zł.

Jeżeli ww. roczne koszty uzyskania przychodów są niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Trzeba pamiętać, że podwyższone koszty uzyskania przychodu bądź koszty w wysokości wydatków faktycznie poniesionych nie mają zastosowania, gdy pracownik otrzymuje zwrot kosztów dojazdu do zakładu pracy, z wyjątkiem gdy zwrócone koszty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu.

Z powyższych regulacji ustawowych wynika jednoznacznie, że nie ma możliwości „włączenia” wydatków na przelot samolotem z miejsca zamieszkania w kraju do miejsca zamieszkania za granicą (z którego dopiero udaje się Pan do miejsca wykonywania pracy). Rekompensatą podwyższonych wydatków ponoszonych w związku z pracą poza granicami kraju w założeniu ustawodawcy ma być zwolnienie części uzyskanych dochodów z opodatkowania na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 20 updof.

Trzeba pamiętać, że faktycznie poniesione wydatki na dojazd wymienionymi przez ustawodawcę środkami transportu publicznego podlegają uwzględnieniu wyłącznie wówczas, gdy są udokumentowane w sposób określony w przepisach. Jeśli zatem nazwisko podatnika widnieje na innym dokumencie niż imienny bilet okresowy, to nie daje on podstawy do uwzględnienia kosztów w wysokości faktycznie poniesionej. Dlatego w przypadku umieszczenia wydatków na zakup karty w imiennym pasku wypłaty wynagrodzenia za pracę nie został spełniony warunek właściwego ich udokumentowania, a tym samym taki imienny pasek nie daje podstawy do uwzględnienia faktycznych kosztów.

Jednoznacznie w tej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 7 stycznia 1999 r., sygn. akt SA/Sz 490/98, w którym stwierdził, że:

 

Takie samo stanowisko w kwestiach dokumentacyjnych zajmują organy podatkowe, odmawiając podatnikom prawa do uwzględnienia faktycznych kosztów np. w przypadku posiadania imiennej faktury dokumentującej zakup biletu. Przykładem jest pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu z 27 lutego 2006 r. nr PD-415/INT/2/EB/06. Organ podatkowy stwierdził w nim, że:

Należy jednak zauważyć, że korzystne dla podatników stanowisko w tym przedmiocie zajęło Ministerstwo Finansów w piśmie z 29 maja 1995 r. nr PO 5/6-01225/95, stwierdzając, że:

 

Jest to pogląd zasługujący na aprobatę, gdyż wpisanie na bilecie okresowym imienia i nazwiska jego posiadacza powoduje, że można go uznać za posiadający cechę imienności.

Ponieważ jednak nie można wykluczyć, że taki bilet może być kwestionowany przez organy podatkowe (ze względu na samodzielne, a nie przez wystawcę biletu, uzupełnienie na nim wymaganych przepisami danych), wskazane byłoby wystąpienie o wydanie wiążącej interpretacji do właściwego dla siebie naczelnika urzędu skarbowego.

 

Podkreślić również należy, że ustawodawca nie ograniczył w art. 22 ust. 11 updof wydatków na dojazd tylko do wydatków poniesionych na dojazd środkami komunikacji krajowej. Dlatego uważam, że podatnicy mają prawo do odliczenia wydatków na dojazd w wysokości faktycznie poniesionej również w przypadku korzystania za granicą, w celu dojazdu do miejsca pracy, ze środków transportu publicznego wymienionych w tym przepisie, pod warunkiem udokumentowania tego korzystania w wymagany sposób, tj. imiennym biletem okresowym. Jeden z organów podatkowych zajął identyczne stanowisko w tej kwestii. W postanowieniu z 25 kwietnia 2005 r. nr US-I-1/B-415-8/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bielsku Podlaskim stwierdził, że: