VAT od wykorzystywania na prywatne potrzeby części firmowego budynku

Aby bowiem jakakolwiek nieodpłatna czynność, do której zalicza się także wykorzystywanie na prywatne potrzeby części wybudowanego firmowego budynku, została objęta VAT, jako odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, to podatnikowi uprzednio musiało służyć prawo do odliczeń.

Taki związek pomiędzy podatkiem należnym i naliczonym i taka zasada obowiązuje w VI Dyrektywie VAT (art. 6 ust. 2 zdanie pierwsze lit. a). Tak jest także w polskiej ustawie o VAT (art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2).

Odliczeniu zaś podlega tylko podatek naliczony obciążający nabywane towary i usługi wykorzystywane przez podatnika w związku z czynnościami opodatkowanymi. Odliczenie podatku naliczonego związane jest wprost z poborem podatku należnego. Gdy towary lub usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, odliczenie podatku należnego służy unikaniu podwójnego opodatkowania. Natomiast gdy towary lub usługi nabyte przez podatnika są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT, nie następuje ani pobór podatku należnego, ani możliwość odliczenia podatku naliczonego.

W przypadku wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów zarówno związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem, jak i do celów prywatnych, podatnik, na potrzeby VAT, ma możliwość dokonania wyboru jednej z trzech opcji.

Po pierwsze: może zaliczyć to dobro w całości do aktywów swojego przedsiębiorstwa i odliczyć VAT, jeśli przedmiotem działalności tego przedsiębiorstwa jest działalność opodatkowana VAT.

Po drugie: może pozostawić całość w ramach majątku prywatnego, wyłączając je tym samym całkowicie z systemu VAT.

Po trzecie: może zaliczyć je do aktywów przedsiębiorstwa jedynie w zakresie wynikającym z rzeczywistego wykorzystania do celów związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem.

Jeżeli podatnik zdecyduje się traktować nabywane dobro inwestycyjne wykorzystywane jednocześnie do celów związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem i celów prywatnych – jako dobro należące do przedsiębiorstwa, to VAT naliczony przy nabyciu tych dóbr podlega, co do zasady, całkowicie i bezpośrednio odliczeniu.

Jeżeli dobro zaliczone do aktywów przedsiębiorstwa spowodowało powstanie prawa do całkowitego lub częściowego odliczenia naliczonego VAT, to jego wykorzystywanie na prywatne potrzeby podatnika lub jego pracowników lub do celów innych niż związane z działalnością przedsiębiorstwa jest uważane za świadczenie usług dokonane odpłatnie. Wykorzystanie to stanowi zatem czynność opodatkowaną VAT.