REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Na czym polega audyt projektów unijnych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Firmy, które przy realizacji projektów korzystały z dofinansowania z programów unijnych, muszą pamiętać, że jednym z elementów rozliczenia tego wsparcia finansowego jest obowiązkowy audyt. Audyt jest przeprowadzany przez podmiot zewnętrzny.


Jego rezultatem jest uzyskanie opinii - racjonalnego zapewnienia, że wydatki poniesione w ramach projektu są kwalifikowalne, a realizowany projekt zgodny z umową i wnioskiem.


W trakcie przeprowadzania audytu sprawdza się:
- czy działania, których dotyczą poniesione wydatki, rzeczywiście zostały zrealizowane,
- czy wnioski o płatność są zgodne z wymaganiami zawartymi w umowie oraz czy są poparte odpowiednimi dokumentami finansowymi.


Sprawdzenie odbywa się poprzez badanie, czy księgi rachunkowe (w części ewidencji związanej z realizacją projektów) wraz z dowodami księgowymi, stanowiącymi podstawę dokonania w nich zapisów, oraz wnioski o płatność sporządzone na podstawie dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków (faktur, innych dokumentów o takiej samej wartości dowodowej), jak również sprawozdania z realizacji projektu odpowiadają we wszystkich istotnych aspektach wymogom programu oraz prawidłowo, rzetelnie i jasno przedstawiają sytuację finansową i majątkową projektu według stanu na dzień sporządzenia ww. dokumentów.


Audyt zewnętrzny ma prowadzić do stwierdzenia wiarygodności danych - zarówno liczbowych, jak i opisowych, zawartych w przedstawionych przez beneficjenta dokumentach związanych z realizowanym projektem.


Zakres audytu


Stwierdzenie wiarygodności danych może mieć charakter bezpośredni lub pośredni, przy czym bezpośrednie sprawdzenie obejmuje badanie ksiąg rachunkowych, a sprawdzenie pośrednie - badanie działającego u beneficjenta systemu kontroli wewnętrznej.


Celem przeprowadzenia audytu zewnętrznego jest uzyskanie informacji przez beneficjenta oraz instytucję wypłacającą środki, że projekt jest realizowany prawidłowo.


Audyt zewnętrzny projektów unijnych obejmuje przede wszystkim:
- sprawdzenie, czy beneficjent wdrożył zalecenia przeprowadzonych kontroli oraz usunął nieprawidłowości, jeśli takie zostały wykryte,
- sprawdzenie, czy beneficjent realizuje projekt zgodnie z umową o dofinansowanie i z obowiązującymi przepisami prawa,
- sprawdzenie, czy beneficjent posiada ścieżkę audytu w zakresie finansowo-księgowym,
- sprawdzenie prawidłowości przeprowadzenia procedury przetargowej (jeśli dotyczy),
- audyt poprawności księgowania wydatków poniesionych w ramach realizowanego projektu, oceny kwalifikowalności kosztów, sposobu ich dokumentowania i prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej,
- analizę terminowości uzyskiwania środków na realizację projektu,
- sprawdzenie wniosków beneficjentów o płatność z księgami rachunkowymi beneficjenta w części dotyczącej projektu,
- sprawdzenie wiarygodności sprawozdań z realizacji projektu przekazywanych przez beneficjenta,
- weryfikację sposobu monitorowania projektu (osiągania celu projektu),
- sprawdzenie sposobu archiwizacji dokumentacji z realizowanym projektem.


Przed przystąpieniem do przeprowadzania audytu zewnętrznego audytor (wykonawca audytu) może sporządzić wstępny program audytu .

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ocena prawidłowości i efektywności systemu zarządzania i kontroli danego projektu obejmuje sprawdzenie:
- jasności zdefiniowania i podziału funkcji,
- efektywności systemów zarządzania i kontroli,
- poprawności zarządzania ryzykiem,
- formalności ścieżki podejmowania decyzji,
- sprawności funkcjonowania audytu wewnętrznego.


Ocena prawidłowości ujęcia wydatków kwalifikowanych polega na sprawdzeniu:
- zgodności z ustawą o rachunkowości,
- zgodności z zakresem przedmiotowym i czasowym wydatków,
- prawidłowości merytorycznej udokumentowania kosztów,
- prawidłowości udokumentowania wpłat i wypłat.


Przy badaniu funkcjonowania wykrywania błędów i nieprawidłowości w wykorzystaniu środków unijnych sprawdza się:
- prawidłowość monitorowania i raportowania o nieprawidłowościach, oraz
- konsekwencję i dyscyplinę w realizacji wniosków i rekomendacji z kontroli.


UWAGA!

Zakres audytu, który zleca beneficjent, powinien zostać przedstawiony w zaproszeniu do złożenia oferty - przy czym jest on bezpośrednio związany z właściwą wyceną usługi.


Audyt zewnętrzny środków unijnych powinien opierać się na wynikach analizy ryzyka. Podczas realizacji audytu weryfikowana jest próbka ogółem poniesionych wydatków kwalifikowanych. Mając na uwadze, że celem badania wyrywkowego jest wyciągnięcie wniosków na temat całej populacji, istotny jest dobór tej próby w taki sposób, by była reprezentatywna.


Wybór audytora


Beneficjent powinien zapewnić odpowiednią jakość audytu poprzez zlecenie tej usługi jednostkom lub podmiotom zatrudniającym osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje w zakresie przeprowadzania audytu i wiedzy z zakresu funkcjonowania poszczególnych funduszy unijnych wspierających rozwój Polski.


Przez podmioty/osoby posiadające odpowiednie umiejętności w ww. zakresie rozumie się:
- podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy z 13 października 1994 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie (j.t. Dz.U z 2001 r. Nr 31, poz. 359 ze zm.),
- osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe wydawane przez organizację, która jest członkiem International Federation of Accountants,
- osoby posiadające międzynarodowe uprawnienia audytora wewnętrznego,
- osoby posiadające zaświadczenie o zdaniu egzaminu na audytora wewnętrznego.


Ponadto w procesie wyłaniania audytora zewnętrznego bierze się pod uwagę m.in. takie kryteria, jak:
- dotychczasowe doświadczenie w zakresie badania projektów finansowanych ze środków pomocowych,
- doświadczenie związane z badaniem prawidłowości wykorzystania dotacji ze środków budżetu państwa,
- doświadczenie w przeprowadzaniu audytu.


Rezultaty przeprowadzonego audytu


Po przeprowadzeniu audytu audytor zobowiązany jest do przygotowania opinii i raportu z audytu. Jednostka poddana audytowi ma prawo do odniesienia się do tych dokumentów. Opinia wraz z raportem, a także stanowisko jednostki audytowanej są przekazywane przez beneficjenta do instytucji wdrażającej oraz archiwizowane w dokumentacji dotyczącej projektu. Instytucja wdrażająca jest zobowiązana do archiwizacji ww. dokumentów oraz ich udostępnienia upoważnionym organom kontrolnym.


Opinia audytora


Na podstawie stwierdzonych błędów i uchybień oraz wniosków w sprawie możliwości ich usunięcia audytor powinien wydać opinię o projekcie. Można wyróżnić cztery rodzaje opinii, które audytor może wydać:

1) opinia pozytywna - jeżeli projekt został zrealizowany zgodnie z zasadami i przepisami prawa, a ustalone błędy bądź uchybienia były mało istotne, audytor powinien wydać opinię pozytywną o projekcie,

2) opinia negatywna - jeżeli podczas realizacji projektu złamane zostały zasady udzielonej pomocy bądź przepisy prawa, a ustalone błędy krytyczne stanowią o niezrealizowaniu projektu,

3) opinia warunkowa - w przypadku gdy audytor z różnych powodów (np. technicznych) nie był w stanie dokonać audytu całego projektu, to wydaje opinię warunkową tylko do tego obszaru, który został zbadany. Opinia warunkowa może odnosić się również do takiej sytuacji, gdy powodzenie projektu zależy od spełnienia rekomendacji audytora. Jeżeli beneficjent dostosuje się do tych rekomendacji, a instytucja udzielająca dotacji uzna takie rozwiązanie za zasadne, realizacja projektu może zostać oceniona pozytywnie,

4) brak opinii - decyzja audytora o wstrzymaniu się od wydania opinii o projekcie podejmowana w sytuacji, w której audytor nie może przeprowadzić zadania audytowego zgodnie z powszechnie uznanymi standardami (np. niedopuszczenie do miejsca realizacji projektu, nieprzekazanie dokumentów itp.).


Uregulowania prawne odnoszące się do audytu projektów unijnych


W projektach unijnych (szczególnie projektach inwestycyjnych) występuje duża unifikacja procedur audytu wewnętrznego i zewnętrznego (przeprowadzanego przez biegłych rewidentów działań realizowanych z dofinansowaniem środków unijnych).


Z tego powodu biegły rewident, sporządzając dokumentację z audytu wykorzystywania środków unijnych, powinien uwzględniać w szczególności:

1) oczekiwania od audytu wynikające z przepisów unijnych oraz z polskich przepisów i wytycznych (np. wytycznych Ministerstwa Gospodarki i Pracy do ramowego audytu wydatków kwalifikowanych w ramach projektów współfinansowanych ze środków Funduszy Spójności - maj 2005 r.),

2) wymogi międzynarodowe standardów rewizji finansowej (MSRF 240, 250, 610, 620, 800),

3) międzynarodowe standardy audytu,

4) postanowienia wydanych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów norm wykonywania zawodu biegłego rewidenta i postanowienia Kodeksu etyki zawodowej,

5) ustalenia umowy o przeprowadzenie audytu wykorzystywania środków unijnych.


W gospodarce funduszami unijnymi, w której obowiązują zasady zorganizowanego racjonalnego działania, tj. planowanie, motywowanie, organizowanie i kontrola, audyty finansowe przeprowadzane przez biegłych rewidentów odgrywają ważną rolę.


Marianna Sobolewska

biegły rewident, właścicielka Zakładu Usług Rachunkowych "Buchalter" w Augustowie

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców. Chodzi o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te dla osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

REKLAMA