REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczać i ewidencjonować zasiłek chorobowy

Anna Dyczkowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik spółki przebywał na pięciodniowym zwolnieniu lekarskim. Jak prawidłowo ustalić i zaksięgować naliczenie i wypłatę zasiłku chorobowego ze środków ZUS wypłacanego przez firmę?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Spółka powinna najpierw wyliczyć wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku chorobowego oraz ustalić, jaki procent wynagrodzenia przysługuje pracownikowi za poszczególne dni zwolnienia. Zasiłek chorobowy wypłacany jest za każdy dzień zwolnienia lekarskiego w wysokości 70%, 80% lub 100% wynagrodzenia. W razie nieterminowego dostarczenia zwolnienia lekarskiego zasiłek obniża się o 25%, a w wyjątkowych przypadkach zasiłek nie przysługuje, mimo że pracownik był niezdolny do pracy i przedstawił zwolnienie lekarskie w terminie. Algorytm naliczenia zasiłku za poszczególne dni jest następujący: podstawę wymiaru zasiłku należy przemnożyć przez wskaźnik przysługującego wynagrodzenia, a następnie uzyskany wynik podzielić przez 30. Zasiłki za poszczególne dni ulegają zsumowaniu.

UZASADNIENIE

Pytanie postawione przez Czytelnika jest sformułowane bardzo ogólnie, dlatego trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Zmiennymi są zarówno wynagrodzenie będące podstawą naliczenia, jak i wskaźnik procentowy przyjęty do wyliczeń. Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (ustawa zasiłkowa) precyzyjnie określa zasady stosowania wskaźnika procentowego.

Ustalenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego

Przy ustalaniu podstawy wymiaru wszystkich zasiłków wypłacanych pracownikom ze środków ZUS należy kierować się zapisami rozdz. 8 ustawy zasiłkowej. Jeśli pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie, ustalenie podstawy zasiłku jest stosunkowo proste. Jednak w przypadku wielu zmiennych składników może to stanowić pewien problem. Część składników płacowych zwiększających podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe nie jest uwzględniana w podstawie wymiaru zasiłku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przy zmiennych składnikach nie bez znaczenia pozostają również wcześniejsze absencje chorobowe. Jeżeli przerwa między okresami pobierania zasiłków nie przekracza trzech miesięcy kalendarzowych, podstawy wymiaru nie przelicza się, lecz stosuje się podstawę wyliczoną ostatnio. O złożoności problemu może świadczyć fakt, że w sprawie uwzględniania w podstawie wymiaru zmiennych składników wynagrodzenia wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny.

Co do zasady podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeśli pracownik jest zatrudniony krócej, podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia.

REKLAMA

Natomiast podstawę wymiaru świadczenia w pierwszym niepełnym miesiącu ubezpieczenia ustala się na podstawie wynagrodzenia, które pracownik uzyskałaby za pełny miesiąc pracy. Wynagrodzeniem pracownika, w świetle ustawy, jest przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe - w części finansowanej przez pracownika (art. 3 pkt 3, art. 36 ust. 1 ustawy zasiłkowej). Zatem od przychodu uzyskanego przez pracownika należy odjąć faktyczną kwotę składek na ubezpieczenia społeczne przez niego finansowane.

Do tak określonych zasad ogólnych zawarto kilka wyjątków związanych z wyłączeniem wybranych składników płacowych z podstawy wymiaru zasiłku, z „historią zatrudnienia” oraz z uproszczeniami dotyczącymi wcześniejszych absencji chorobowych (art. 37-46 ustawy zasiłkowej).

Wysokość zasiłku

Zasiłek chorobowy, poza nielicznymi wyjątkami, przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy. Wysokość zasiłku wynosi 80% podstawy jego wymiaru, z tym że:

•  za okres pobytu w szpitalu, poza wyjątkami określonymi poniżej, zasiłek jest zmniejszany do wysokości 70% podstawy wymiaru,

•  w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, w drodze do pracy lub z pracy, chorobą zawodową lub też przypadającej na okres ciąży, a także jeżeli niezdolność do pracy powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów, zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru, także za okres pobytu w szpitalu.

Jednak nie wszyscy pracownicy przebywający na zwolnieniu lekarskim mają prawo do zasiłku chorobowego. Przypadki, w których zasiłek nie przysługuje, wyszczególniono w art. 12-17 ustawy. Ponadto w sytuacji, gdy pracownik nie dotrzyma terminu dostarczenia zwolnienia lekarskiego, zasiłek ulega obniżeniu o 25% (art. 62 ust. 3 ustawy zasiłkowej). Zaświadczenie lekarskie ubezpieczony jest obowiązany dostarczyć płatnikowi zasiłków nie później niż w ciągu siedmiu dni od daty jego otrzymania. Za dochowanie tej daty uważa się również wysłanie zwolnienia lekarskiego pocztą siódmego dnia od dnia jego otrzymania.

 

Zasiłek chorobowy należy wypłacać za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Sposób jego obliczenia jest następujący:

•  ustalamy podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, którą stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc powstania niezdolności do pracy, a jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej - przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia;

•  ustalamy stopę procentową oraz stawkę dzienną poprzez pomnożenie podstawy wymiaru wynagrodzenia zasiłku chorobowego przez 80%, a następnie podzielenie otrzymanego wyniku przez 30;

•  otrzymany wynik mnożymy przez liczbę dni wskazanych w zwolnieniu lekarskim.

W ten sam sposób należy obliczać wynagrodzenie za czas choroby.

Przykład

W 2009 r. pani Janina Kowalska przebywała na zwolnieniu lekarskim w okresie od 2 stycznia do 3 lutego oraz od 4 do 28 lutego. Pracodawca wypłacił z własnych środków wynagrodzenie za 33 dni zwolnienia lekarskiego (wynagrodzenie za czas choroby) oraz zasiłek chorobowy za okres od 4 do 28 lutego (ponieważ jest zobowiązany do naliczania i wypłaty zasiłków finansowanych ze środków ZUS). Pani Janina w 2008 r. pobierała wynagrodzenie miesięczne w wysokości brutto 3500 zł. Nie otrzymywała premii ani innych świadczeń ze stosunku pracy. Pani Janinie przysługuje zasiłek chorobowy w wysokości 80% jego wymiaru. Pracodawca wypłaca wynagrodzenie za czas choroby według zasad ogólnych.

Tabela. Ustalenie wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego dla pracownika w lutym 2009 r.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa:

1. Naliczenie listy płac - łączne zobowiązanie wobec pracownika (brutto):

Wn „Rozliczenie wynagrodzeń” 2 255,12

Ma  „Rozrachunki z pracownikami” 2 255,12

2. Potrącenie podatku dochodowego:

Wn  „Rozrachunki z pracownikami” 321,00

Ma  „Rozrachunki z US z tytułu PDOF” 321,00

3. Potrącenie składki na ubezpieczenie zdrowotne:

Wn  „Rozrachunki z pracownikami” 21,75

Ma  „Rozrachunki z ZUS” 21,75

4. Wypłata wynagrodzenia dla pracownika:

Wn  „Rozrachunki z pracownikami” 1 912,37

Ma  „Rachunek bankowy” 1 912,37

5. Zaliczenie w koszty wynagrodzenia wypłaconego ze środków pracodawcy:

Wn  „Wynagrodzenia” 241,62

Ma  „Rozliczenie wynagrodzeń” 241,62

6. Rozliczenie wypłaconego zasiłku ze składkami na ubezpieczenia społeczne zgodnie z deklaracją:

Wn  „Rozrachunki z ZUS” 2 013,50

Ma  „Rozliczenie wynagrodzeń” 2 013,50

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 3 pkt 3, art. 11-17, art. 36 ust. 1, art. 37-46 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 22, poz. 120

• art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33

Anna Dyczkowska

księgowa z licencją MF

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

REKLAMA