Uproszczona ewidencja zamiast ksiąg rachunkowych dla małych organizacji pozarządowych

Jak wyjaśniła podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Dorota Podedworna-Tarnowska w kontekście tej nowelizacji (w odpowiedzi na interpelację poselską nr 33457) stowarzyszenia nieprowadzące działalności gospodarczej, z racji specyfiki swojej działalności, od 1995 r. miały już przyznane znaczne przywileje w stosunku do innych osób prawnych w postaci szczególnych, uproszczonych zasad rachunkowości. Do dnia 5 września 2014 r. obowiązywało rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej. Natomiast z dniem 5 września 2014 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.), uchylająca to rozporządzenie i wprowadzająca opcje uproszczeń w prowadzeniu ksiąg rachunkowych i sporządzaniu sprawozdań finansowych dla określonej grupy jednostek, zwanych jednostkami mikro, w tym m.in. dla stowarzyszeń nieprowadzących działalności gospodarczej, jeżeli organ zatwierdzający ich sprawozdania finansowe podejmie decyzję w tym zakresie (art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy o rachunkowości). Podmiotom tym umożliwiono sporządzanie uproszczonego sprawozdania finansowego, w tym skróconego bilansu i rachunku zysków i strat. Są one zwolnione z obowiązku sporządzania informacji dodatkowej i nie stosują wyceny w wartości godziwej oraz skorygowanej cenie nabycia. Dla stowarzyszeń nieprowadzących działalności gospodarczej ustawa ta zachowała dotychczasowe uproszczenia dla tych jednostek przewidziane w uchylonym ww. rozporządzeniu.

Polecamy produkt: 50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Ważne!

Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2014 r. poz. 1100) wprowadziła także uproszczenia dla stowarzyszeń prowadzących działalność gospodarczą - art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy o rachunkowości, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku stowarzyszeń rozpoczynających działalność w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: 1,5 mln zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, 3 mln zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, 10 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.

Jak ująć w księgach rachunkowych wczasy pod gruszą

Ja podkreśla resort finansów, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom organizacji pozarządowych o niskim rocznym przychodzie, zgłaszanym przez Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych, a więc nie zawężając się jedynie do stowarzyszeń nieprowadzących działalności gospodarczej, w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw przychylono się do propozycji rozwiązań prawnych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, umożliwiających stosowanie przez te podmioty kolejnych uproszczeń ewidencyjnych.

Uproszczona ewidencja przychodów i kosztów

W wyniku tej nowelizacji (wprowadzając nowy art. 10a w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - Dz. U. z 2014 r. poz. 1118, z późn. zm.), określonej grupie organizacji pozarządowych, umożliwiono prowadzenie uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów zamiast prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Uproszczoną ewidencję będą mogły prowadzić organizacje pozarządowe (w tym stowarzyszenia), z wyłączeniem spółek kapitałowych oraz stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego, które:

a) działają w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,

b) nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,

c) nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego.

Jak zaksięgować nietypowe faktury?

Zmiana ta dotyczy tych organizacji pozarządowych, które osiągają mały roczny przychód, pierwotnie w wysokości 50 tys. zł, a po przyjęciu poprawki przez Sejm w III czytaniu - 100 tys. zł. Zdaniem ustawodawcy, zmiana ta przyczyni się do usprawnienia działalności tych podmiotów wraz z obniżeniem kosztów ich funkcjonowania, gdyż organizacje te realizują cele statutowe w głównej mierze w oparciu o pracę społeczną swoich członków.

Za przyjęciem progu w wysokości 100 tys. zł przychodów przemawiają następujące informacje:

- na podstawie badania „Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych - 2012 r.”, przeprowadzonego na reprezentatywnej próbie przez Stowarzyszenie Klon-Jawor, rozkład przychodów organizacji pozarządowych przedstawia się w taki sposób, że 20 % organizacji pozarządowych osiąga przychody do wysokości 1 tys. zł rocznie, natomiast 22% organizacji osiąga przychody od 1 tys. do 10 tys. zł; oznacza to, że 42% podmiotów osiąga roczny przychód do 10 tys. zł,

- na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2012 r. na 83,5 tys. organizacji pozarządowych, aż 63,2% organizacji nieprowadzących działalności gospodarczej (tj. 52,7 tys. podmiotów) osiągnęło przychód roczny nieprzekraczający 50 tys. zł; natomiast 77% organizacji pozarządowych osiąga przychody łącznie do 100 tys. zł,3) przyjęty próg przychodów w wysokości 100 tys. zł kwalifikujący organizacje pozarządowe do prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów (niebędących organizacjami pożytku publicznego) dotyczyć będzie 79% ich populacji.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Jak przewiduje MF, nowe rozwiązania umożliwiające prowadzenie uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów zamiast prowadzenia ksiąg rachunkowych dla małych organizacji pozarządowych, w tym stowarzyszeń, zaproponowane w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw, dotyczyć będą ponad 70% tych organizacji, gdyż organizacje te są w zdecydowanej większości podmiotami małymi, generującymi niewielkie przychody i realizującymi cele statutowe w głównej mierze w oparciu o społeczną pracę swoich członków.

Po wejściu w życie przedmiotowej nowelizacji, po raz pierwszy określona grupa jednostek posiadających osobowość prawną nie będzie zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych, a jedynie uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów.

Dlatego tę propozycję nowych kolejnych uproszczonych rozwiązań ewidencyjnych dla znacznej grupy organizacji pozarządowych, bazującą na progu przychodów w wysokości 100 tys. zł, należy uznać za zasadną i celową.

Ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Tekst ustawy ustalony ostatecznie po rozpatrzeniu poprawek Senatu)