REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wycenić zobowiązania finansowe?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
24ivalue.pl - to firma udostępniająca w Polsce system ekspercki 24ivalue
Jest to pierwszy tego rodzaju system w Polsce i na Świecie, który kompleksowo obejmuje trudne obszary księgowe.
Sławomir Ekman
Dyrektor 24iValue
Jak wycenić zobowiązania finansowe? / Fot. Fotolia
Jak wycenić zobowiązania finansowe? / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zobowiązaniem finansowym nazywamy zobowiązanie do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką na niekorzystnych warunkach. Zobowiązania finansowe powinny być wyceniane w skorygowanej cenie nabycia, często określanej mianem zamortyzowanego kosztu. Jeżeli natomiast jednostka przeznacza je do obrotu lub są to instrumenty pochodne o charakterze zobowiązań, wówczas ich wycena opiera się na wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej.

Zobowiązania finansowe w skorygowanej cenie nabycia

Co do zasady zobowiązania finansowe, których jednostka nie przeznacza do obrotu lub które nie są instrumentami pochodnymi o charakterze zobowiązań, wyceniane są według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu).

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Pojęcie skorygowanej ceny nabycia jest relatywnie młode, w polskim prawodawstwie funkcjonuje bowiem od nieco ponad 10 lat. Szczegółowe wytyczne na jej temat znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.

Skorygowana cena nabycia jest określona jako cena nabycia, w jakiej składnik zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych (wartość początkowa zobowiązania finansowego), którą pomniejsza się o spłaty wartości nominalnej (kapitału podstawowego) i odpowiednio koryguje o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową i wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej, a następnie pomniejszoną o odpisy aktualizujące.

Wycena w skorygowanej cenie nabycia nie jest łatwym zagadnieniem, ponieważ bazuje na założeniu dyskontowania, które z kolei wychodzi od zaawansowanych metod matematyki finansowej. Efektywna stopa procentowa oznacza bowiem taką stopę, za pomocą której następuje zdyskontowanie do wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych, jakie są oczekiwane w okresie do terminu wymagalności. Efektywna stopa procentowa jest niczym innym jak wewnętrzną stopą zwrotu (IRR) zobowiązania finansowego za dany okres, a więc taką stopą, przy której wskaźnik NPV (zdyskontowanej wartości bieżącej) wynosi 0.

REKLAMA

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przy wyliczeniu skumulowanej kwoty dyskonta zobowiązań finansowych za pomocą efektywnej stopy procentowej uwzględnia się wszelkie opłaty opłacone.

Wartością początkową zobowiązania finansowego jest wartość godziwa uzyskanej kwoty lub wartości otrzymanych innych składników majątkowych, przy czym przy ustalaniu wartości godziwej należy uwzględnić również poniesione koszty transakcji.

Zobowiązania przeznaczone do obrotu

Wycena tych zobowiązań opiera się na kategorii ceny (wartości) rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej. Ustawa o rachunkowości definiuje wartość godziwą, jako taką kwotę, za którą zobowiązanie finansowe mogłoby zostać uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pod warunkiem, że do transakcji dojdzie między dobrze poinformowanymi i zainteresowanymi stronami, które nie są ze sobą powiązane.

Inwentaryzacja i wycena składników majątku firmy

Pojęcie wartości godziwej

Pojęcie wartości godziwej szczegółowo uregulowane zostało w Międzynarodowym Standardzie Sprawozdawczości Finansowej 13 „Wycena wartości godziwej”, przy czym MSSF 13 nie ma zastosowania w przypadku:

  • transakcji płatności w formie akcji objętych zakresem MSSF 2 „Płatności w formie akcji”
  • transakcji leasingowych objętych zakresem MSR 17 „Leasing”
  • wycen, które wykazują pewne podobieństwa do wartości godziwej, lecz nie są wartością godziwą, takich jak możliwa do uzyskania wartość netto w MSR 2 „Zapasy” lub wartość użytkowa w MSR 36 „Utrata wartości aktywów”.

Wartość godziwa według standardów międzynarodowych jest określona jako cena, którą otrzymano by za zbycie składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach na głównym (lub najkorzystniejszym) rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych (tj. ceną wyjścia) bez względu na to, czy cena ta jest bezpośrednio obserwowalna lub oszacowana przy użyciu innej techniki wyceny.

Wycena wartości godziwej opiera się na założeniu, że zobowiązanie finansowe jednostki jest przenoszone na uczestnika rynku w dniu wyceny.

Przeniesienie zobowiązania z kolei bazuje na założeniu, że zachowałoby ono swoją ważność, a przejmujący uczestnik rynku musiałby wypełnić zobowiązanie. Zobowiązanie nie zostałoby rozliczone z kontrahentem ani nie zostałoby uregulowane w inny sposób w dniu wyceny.

Gdzie w bilansie wykazać nadpłacone zobowiązanie

Sposoby wyceny wg wartości godziwej

Jednostka powinna stosować techniki wyceny, które są odpowiednie do okoliczności i w przypadku których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej, przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych.

Celem zastosowania danej techniki wyceny jest oszacowanie ceny w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach przeniesienia zobowiązania między uczestnikami rynku na dzień wyceny i w aktualnych warunkach rynkowych.

Trzy powszechnie stosowane techniki wyceny wartości godziwej to:

  • metoda rynkowa – obejmująca macierzową kalkulację cen, stosowaną głównie do wyceny niektórych rodzajów instrumentów finansowych;
  • metoda oparta na cenie nabycia - odzwierciedlająca kwotę wymaganą aktualnie, aby odtworzyć wydajność danego składnika aktywów (często określana jako bieżący koszt odtworzenia)
  • metoda przychodów - opierająca się na przeliczaniu przyszłych kwot (np. przepływów pieniężnych) na jedną bieżącą (tj. zdyskontowaną) kwotę; kiedy stosuje się metodę przychodów, wycena wartości godziwej odzwierciedla aktualne oczekiwania rynku, co do tych przyszłych kwot.

Zobowiązanie finansowe płatne na żądanie

Wartość godziwa zobowiązania finansowego płatnego na żądanie (np. depozytu na żądanie) nie jest mniejsza niż kwota płatna na żądanie, zdyskontowana od pierwszego dnia, w którym mogłoby pojawić się żądanie zapłaty kwoty.

Sławomir Ekman

http://24ivalue.pl/


Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

Rachunki nie będą trafiały do KSeF. Czy to oznacza, że wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

REKLAMA

Darowizna samochodu żonie po wycofaniu z firmy. Czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

REKLAMA

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

Rząd chce dać preferencje podatkowe funduszom inwestycyjnym spoza UE od 2026 roku

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT), przedłożony przez Ministra Finansów i Gospodarki. Projekt dostosowuje przepisy CIT do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Chodzi m.in. o rozszerzenie preferencji podatkowych na fundusze z państw spoza UE, przy zachowaniu zabezpieczeń przed nadużywaniem prawa do zwolnienia podatkowego.

REKLAMA