REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marta Przyborowska
Marta Przyborowska
Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat / Fot. Fotolia
Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W przygotowywanym w ramach sprawozdania finansowego rachunku zysków i strat powinny się znaleźć informacje z zakresu analizy i kontroli kosztów. Przydatne w tym zakresie jest stosowanie wariantu kalkulacyjnego rachunku zysków i strat.

REKLAMA

Autopromocja

Rachunek zysków i strat

Podział kosztów zgodnie z układem kalkulacyjnym pozwala na określenie związków między czynnikiem produkcji (kosztem), a efektem, czyli wytworzonymi produktami bądź usługami. Dlatego też wyróżniamy:

1) koszty bezpośrednie, czyli takie, dla których istnieje bezpośrednia relacja przyczynowo-skutkowa pomiędzy użytym zasobem, a osiągniętym efektem,

2) koszty pośrednie, czyli takie, dla których taka relacja nie zachodzi, w związku z czym ważne jest zastosowanie klucza rozliczeniowego umożliwiającego powiązanie kosztów z efektem.

Koszty produktu, a koszty okresu

Przy ewidencjonowaniu kosztów w układzie kalkulacyjnym należy rozróżnić koszty na koszty produktu i koszty okresu. Znajduje to także swój obraz w rachunku zysków i strat sporządzonym według wariantu kalkulacyjnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

„Koszt wytworzenia sprzedanych produktów”, czyli pozycja B.I rachunku jest kosztem produktu, czyli kosztem przypisanym produktowi. Dlatego też znajduje on odzwierciedlenie w wyniku finansowym dopiero w momencie, gdy produkt, czyli efekt procesu wytwarzania, zostanie sprzedany. Wcześniej koszt produktu jest bowiem równoznaczny z zapasem produktów gotowych w bilansie.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Natomiast koszty okresu nie mają bezpośredniego związku z produkcją, a zarazem nie biorą one udziału w wycenie zapasów. Występują one w kontekście czasu, gdyż zostały poniesione w danym okresie, a więc pokazują się w wyniku finansowym okresu, którego dotyczą. Są to np.: koszty sprzedaży i ogólnego zarządu.

Funkcje kosztów

Powiązanie kosztów z ich funkcjami następuje w układzie funkcjonalnym. Funkcje te pełnią działy- jednostki organizacyjne w strukturach jednostek. Funkcje realizowane przez jednostki gospodarcze można zaliczyć do jednej z dwóch głównych kategorii:

1) funkcje podstawowe,

2) funkcje wspomagające.

Wycena rezerw na świadczenia pracownicze – ujmowanie zysków i strat aktuarialnych

Koszty funkcji podstawowych to przede wszystkim te koszty, które są związane z realizacją podstawowego celu działalności jednostki. W zależności od charakteru przedsiębiorstwa może to być działalność produkcyjna, handlowa, usługowa, budowlana itp. W ramach tego wydzielane są zwykle następujące komórki organizacyjne:

1) dział zaopatrzenia, który zajmuje się nabywaniem surowców, materiałów i opakowań oraz ich dalszym zarządzaniem w przedsiębiorstwie,

2) działy produkcyjne, odpowiedzialne za realizację podstawowych celów funkcjonowania jednostki,

3) dział sprzedaży (handlowy),którego zadaniem jest dystrybucja wytworzonego produktu, usługi lub nabytego wcześniej towaru.


Natomiast funkcje wspomagające powstają w tych jednostkach, których wkład w działalność przedsiębiorstwa sprowadza się do wpływu pośredniego, przez wykonywanie zadań wspomagających komórki podstawowe lub inne komórki wspomagające. Do kosztów funkcji wspomagających należą koszty tzw. działalności pomocniczej oraz koszty związane z marketingiem, ogólnym zarządzaniem, administracją, kadrami i finansami przedsiębiorstwa.

 Tabela. Szczegółowe pozycje przychodów i kosztów działalności podstawowej w kalkulacyjnym rachunku zysków i strat

A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:

– od jednostek powiązanych

I. Przychody netto ze sprzedaży produktów

II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów

B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:

– jednostkom powiązanym

I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów

C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A – B)

D. Koszty sprzedaży

E. Koszty ogólnego zarządu

F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C – D – E)

Źródło: ustawa o rachunkowości.

Konta układu kalkulacyjnego

Przy ewidencji kosztów w układzie kalkulacyjnym stosuje się konta zespołu 5. Ewidencjonowanie kosztów za pomocą kont tego zespołu zapewnia odpowiedni zasób informacji do sporządzenia rachunku zysków i strat w wersji kalkulacyjnej oraz dokonać kalkulacji jednostkowego kosztu wytworzenia produktu. Do kont zespołu 5 zalicza się m.in.:

1) koszty działalności podstawowej,

2) koszty wydziałowe działalności podstawowej (koszty pośrednie),

3) koszty ogólnoprodukcyjne,

4) braki,

5) koszty zakupu,

6) koszty sprzedaży,

7) koszty działalności pomocniczej,

8) koszty ogólnego zarządu,

9) rozliczenie kosztów produkcji.

Ustalenie statusu małego podatnika na podstawie rachunku zysków i strat

Informacje uzyskane dzięki zastosowaniu wariantu kalkulacyjnego

REKLAMA

Zastosowanie wariantu kalkulacyjnego rachunku zysków i strat, pomimo trudności przy podziale kosztów na działy wymagającej arbitralnego rozliczania i subiektywnej oceny, pozwala na uzyskanie bardziej przydatnych informacji, niż w przypadku wykazania kosztów i przychodów w układzie porównawczym. Daje to bowiem szersze możliwości  analizy wysokości kosztów, tak istotnej dla właściwego zarządzania finansami przedsiębiorstwa. Przy stosowaniu kont kosztów rodzajowych wartość rzeczywistego kosztu wytworzenia jest w zasadzie szacowana, a w sytuacji bardziej skomplikowanej działalności produkcyjnej może to powodować powstawanie błędów w wycenie produktów i kosztu własnego sprzedaży.

Należy także pamiętać, że jednostka prowadząca koszty w układzie funkcjonalnym, musi także w sprawozdaniu finansowym raportować koszty według rodzaju. Dlatego jeżeli jednostka prowadzi księgowanie kosztów w zespole 5, a jednocześnie nie stosuje równoległych księgowań w zespole 4 (koszty według rodzaju), to aby zrealizować obowiązek ustawowy, niezbędne jest odpowiednie rozwinięcie analityczne.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA