Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat

Rachunek zysków i strat

Podział kosztów zgodnie z układem kalkulacyjnym pozwala na określenie związków między czynnikiem produkcji (kosztem), a efektem, czyli wytworzonymi produktami bądź usługami. Dlatego też wyróżniamy:

1) koszty bezpośrednie, czyli takie, dla których istnieje bezpośrednia relacja przyczynowo-skutkowa pomiędzy użytym zasobem, a osiągniętym efektem,

2) koszty pośrednie, czyli takie, dla których taka relacja nie zachodzi, w związku z czym ważne jest zastosowanie klucza rozliczeniowego umożliwiającego powiązanie kosztów z efektem.

Koszty produktu, a koszty okresu

Przy ewidencjonowaniu kosztów w układzie kalkulacyjnym należy rozróżnić koszty na koszty produktu i koszty okresu. Znajduje to także swój obraz w rachunku zysków i strat sporządzonym według wariantu kalkulacyjnego.

„Koszt wytworzenia sprzedanych produktów”, czyli pozycja B.I rachunku jest kosztem produktu, czyli kosztem przypisanym produktowi. Dlatego też znajduje on odzwierciedlenie w wyniku finansowym dopiero w momencie, gdy produkt, czyli efekt procesu wytwarzania, zostanie sprzedany. Wcześniej koszt produktu jest bowiem równoznaczny z zapasem produktów gotowych w bilansie.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Natomiast koszty okresu nie mają bezpośredniego związku z produkcją, a zarazem nie biorą one udziału w wycenie zapasów. Występują one w kontekście czasu, gdyż zostały poniesione w danym okresie, a więc pokazują się w wyniku finansowym okresu, którego dotyczą. Są to np.: koszty sprzedaży i ogólnego zarządu.

Funkcje kosztów

Powiązanie kosztów z ich funkcjami następuje w układzie funkcjonalnym. Funkcje te pełnią działy- jednostki organizacyjne w strukturach jednostek. Funkcje realizowane przez jednostki gospodarcze można zaliczyć do jednej z dwóch głównych kategorii:

1) funkcje podstawowe,

2) funkcje wspomagające.

Wycena rezerw na świadczenia pracownicze – ujmowanie zysków i strat aktuarialnych

Koszty funkcji podstawowych to przede wszystkim te koszty, które są związane z realizacją podstawowego celu działalności jednostki. W zależności od charakteru przedsiębiorstwa może to być działalność produkcyjna, handlowa, usługowa, budowlana itp. W ramach tego wydzielane są zwykle następujące komórki organizacyjne:

1) dział zaopatrzenia, który zajmuje się nabywaniem surowców, materiałów i opakowań oraz ich dalszym zarządzaniem w przedsiębiorstwie,

2) działy produkcyjne, odpowiedzialne za realizację podstawowych celów funkcjonowania jednostki,

3) dział sprzedaży (handlowy),którego zadaniem jest dystrybucja wytworzonego produktu, usługi lub nabytego wcześniej towaru.