REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marta Przyborowska
Marta Przyborowska
Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat / Fot. Fotolia
Wariant kalkulacyjny rachunku zysków i strat / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W przygotowywanym w ramach sprawozdania finansowego rachunku zysków i strat powinny się znaleźć informacje z zakresu analizy i kontroli kosztów. Przydatne w tym zakresie jest stosowanie wariantu kalkulacyjnego rachunku zysków i strat.

REKLAMA

Rachunek zysków i strat

Podział kosztów zgodnie z układem kalkulacyjnym pozwala na określenie związków między czynnikiem produkcji (kosztem), a efektem, czyli wytworzonymi produktami bądź usługami. Dlatego też wyróżniamy:

1) koszty bezpośrednie, czyli takie, dla których istnieje bezpośrednia relacja przyczynowo-skutkowa pomiędzy użytym zasobem, a osiągniętym efektem,

2) koszty pośrednie, czyli takie, dla których taka relacja nie zachodzi, w związku z czym ważne jest zastosowanie klucza rozliczeniowego umożliwiającego powiązanie kosztów z efektem.

Koszty produktu, a koszty okresu

Przy ewidencjonowaniu kosztów w układzie kalkulacyjnym należy rozróżnić koszty na koszty produktu i koszty okresu. Znajduje to także swój obraz w rachunku zysków i strat sporządzonym według wariantu kalkulacyjnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

„Koszt wytworzenia sprzedanych produktów”, czyli pozycja B.I rachunku jest kosztem produktu, czyli kosztem przypisanym produktowi. Dlatego też znajduje on odzwierciedlenie w wyniku finansowym dopiero w momencie, gdy produkt, czyli efekt procesu wytwarzania, zostanie sprzedany. Wcześniej koszt produktu jest bowiem równoznaczny z zapasem produktów gotowych w bilansie.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Natomiast koszty okresu nie mają bezpośredniego związku z produkcją, a zarazem nie biorą one udziału w wycenie zapasów. Występują one w kontekście czasu, gdyż zostały poniesione w danym okresie, a więc pokazują się w wyniku finansowym okresu, którego dotyczą. Są to np.: koszty sprzedaży i ogólnego zarządu.

Funkcje kosztów

Powiązanie kosztów z ich funkcjami następuje w układzie funkcjonalnym. Funkcje te pełnią działy- jednostki organizacyjne w strukturach jednostek. Funkcje realizowane przez jednostki gospodarcze można zaliczyć do jednej z dwóch głównych kategorii:

1) funkcje podstawowe,

2) funkcje wspomagające.

Wycena rezerw na świadczenia pracownicze – ujmowanie zysków i strat aktuarialnych

Koszty funkcji podstawowych to przede wszystkim te koszty, które są związane z realizacją podstawowego celu działalności jednostki. W zależności od charakteru przedsiębiorstwa może to być działalność produkcyjna, handlowa, usługowa, budowlana itp. W ramach tego wydzielane są zwykle następujące komórki organizacyjne:

1) dział zaopatrzenia, który zajmuje się nabywaniem surowców, materiałów i opakowań oraz ich dalszym zarządzaniem w przedsiębiorstwie,

2) działy produkcyjne, odpowiedzialne za realizację podstawowych celów funkcjonowania jednostki,

3) dział sprzedaży (handlowy),którego zadaniem jest dystrybucja wytworzonego produktu, usługi lub nabytego wcześniej towaru.


Natomiast funkcje wspomagające powstają w tych jednostkach, których wkład w działalność przedsiębiorstwa sprowadza się do wpływu pośredniego, przez wykonywanie zadań wspomagających komórki podstawowe lub inne komórki wspomagające. Do kosztów funkcji wspomagających należą koszty tzw. działalności pomocniczej oraz koszty związane z marketingiem, ogólnym zarządzaniem, administracją, kadrami i finansami przedsiębiorstwa.

 Tabela. Szczegółowe pozycje przychodów i kosztów działalności podstawowej w kalkulacyjnym rachunku zysków i strat

A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym:

– od jednostek powiązanych

I. Przychody netto ze sprzedaży produktów

II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów

B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym:

– jednostkom powiązanym

I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów

II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów

C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A – B)

D. Koszty sprzedaży

E. Koszty ogólnego zarządu

F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C – D – E)

Źródło: ustawa o rachunkowości.

Konta układu kalkulacyjnego

Przy ewidencji kosztów w układzie kalkulacyjnym stosuje się konta zespołu 5. Ewidencjonowanie kosztów za pomocą kont tego zespołu zapewnia odpowiedni zasób informacji do sporządzenia rachunku zysków i strat w wersji kalkulacyjnej oraz dokonać kalkulacji jednostkowego kosztu wytworzenia produktu. Do kont zespołu 5 zalicza się m.in.:

1) koszty działalności podstawowej,

2) koszty wydziałowe działalności podstawowej (koszty pośrednie),

3) koszty ogólnoprodukcyjne,

4) braki,

5) koszty zakupu,

6) koszty sprzedaży,

7) koszty działalności pomocniczej,

8) koszty ogólnego zarządu,

9) rozliczenie kosztów produkcji.

Ustalenie statusu małego podatnika na podstawie rachunku zysków i strat

Informacje uzyskane dzięki zastosowaniu wariantu kalkulacyjnego

REKLAMA

Zastosowanie wariantu kalkulacyjnego rachunku zysków i strat, pomimo trudności przy podziale kosztów na działy wymagającej arbitralnego rozliczania i subiektywnej oceny, pozwala na uzyskanie bardziej przydatnych informacji, niż w przypadku wykazania kosztów i przychodów w układzie porównawczym. Daje to bowiem szersze możliwości  analizy wysokości kosztów, tak istotnej dla właściwego zarządzania finansami przedsiębiorstwa. Przy stosowaniu kont kosztów rodzajowych wartość rzeczywistego kosztu wytworzenia jest w zasadzie szacowana, a w sytuacji bardziej skomplikowanej działalności produkcyjnej może to powodować powstawanie błędów w wycenie produktów i kosztu własnego sprzedaży.

Należy także pamiętać, że jednostka prowadząca koszty w układzie funkcjonalnym, musi także w sprawozdaniu finansowym raportować koszty według rodzaju. Dlatego jeżeli jednostka prowadzi księgowanie kosztów w zespole 5, a jednocześnie nie stosuje równoległych księgowań w zespole 4 (koszty według rodzaju), to aby zrealizować obowiązek ustawowy, niezbędne jest odpowiednie rozwinięcie analityczne.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA