REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co zrobić, gdy w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym wykryjemy błędy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Pokojska
Agnieszka Pokojska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Czy wszystkie błędy stwierdzone po dniu bilansowym traktuje się w ten sam sposób?

6 pytań do...

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Agata Wiktorowicz

ekspert z działu audytu firmy PricewaterhouseCoopers

REKLAMA

Czy wszystkie błędy stwierdzone po dniu bilansowym traktuje się w ten sam sposób?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po dniu bilansowym jednostka może stwierdzić, że sporządzone sprawozdanie finansowe za ten rok zawiera błędy. Zależnie od tego, czy w chwili wykrycia błędu sprawozdanie finansowe zostało tylko sporządzone, sporządzone i zbadane przez biegłego rewidenta czy sporządzone, zbadane przez biegłego rewidenta i zatwierdzone przez zgromadzenie wspólników lub akcjonariuszy, podejście do korekty błędu jest różne.

Jeżeli sprawozdanie zostało tylko sporządzone i znajduje się w trakcie badania przez biegłego rewidenta, to jednostka może wprowadzić korektę do ksiąg rachunkowych, a następnie do sprawozdania finansowego. Wystarczy wtedy poinformować o tym fakcie biegłego rewidenta badającego sprawozdanie.

Nieco bardziej skomplikowana procedura obowiązuje, gdy jednostka stwierdzi popełnienie błędu w sprawozdaniu, które zostało już zbadane przez biegłego rewidenta. Zgodnie z ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości (art. 54 ust. 1), jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, powinna ona odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy. Jeżeli zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym, nie powodują zmiany stanu istniejącego na dzień bilansowy, to odpowiednie wyjaśnienia zamieszcza się w informacji dodatkowej. Ponadto jednostka ma obowiązek powiadomić biegłego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał. Informacje o skutkach istotnych zdarzeń, przekazane biegłemu rewidentowi przez kierownika jednostki po wyrażeniu opinii, lecz przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego, wymagają dodatkowego zbadania i - w razie potrzeby - wyrażenia opinii na nowo, z jednoczesnym unieważnieniem opinii poprzedniej oraz uzupełnienia raportu o aneks (pkt 60 Normy nr 1 wykonywania zawodu biegłego rewidenta - Ogólne zasady badania sprawozdań finansowych, stanowiącej załącznik nr 1 do uchwały nr 538/43/2002 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z 12 listopada 2002 r.).

Najbardziej skomplikowany przypadek ma miejsce, jeżeli jednostka uzyskała informacje o zdarzeniach mających istotny wpływ na sprawozdanie finansowe lub świadczące o popełnieniu błędu w sprawozdaniu finansowym, które zostało juz zatwierdzone przez wspólników lub akcjonariuszy jednostki. W tej sytuacji zastosowanie ma art. 54 ust. 2 i 3 ustawy o rachunkowości.

W którym roku obrotowym ująć korektę błędów wykrytych w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym?

Ze względu na fakt, że sprawozdanie finansowe zostało już nie tylko zbadane przez biegłego rewidenta, ale także zatwierdzone przez walne zgromadzenie, nie ma już możliwości dokonywania jego zmian. Ze względu na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego nie można bowiem dokonywać zmian w sprawozdaniu finansowym, które po zatwierdzeniu stało się oficjalnym dokumentem podlegającym publikacji w powszechnie dostępnym wydawnictwie, jakim jest Monitor Polski B.

W związku z tym ustawa o rachunkowości przewiduje, że jeżeli jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na sprawozdanie finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, to ich skutki ujmuje w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym informacje te otrzymała (art. 54 ust. 2 ustawy).

 

W praktyce oznacza to, że jeżeli na przykład spółka w trakcie sporządzania sprawozdania finansowego za rok 2008 stwierdziła, że wystąpił błąd w sprawozdaniu finansowym za rok 2007, które zostało już zatwierdzone przez walne zgromadzenie, to korekta błędu powinna zostać wprowadzona w księgach rachunkowych roku obrotowego 2008.

W jaki sposób ująć w księgach rachunkowych korektę błędów wykrytych w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym?

Ponieważ błędy lub inne zdarzenia powodujące, że sprawozdania za lata poprzednie mogły wprowadzać odbiorcę sprawozdania w błąd, odnoszą się do zdarzeń gospodarczych mających miejsce w poprzednich latach i wpływających na wyniki finansowe w tych okresach, ich wpływ nie powinien być widoczny w wielkości wyniku finansowego za bieżący rok obrotowy.

W związku z tym ustawa o rachunkowości przewiduje, że jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu podstawowego, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za spełniające wymagania w zakresie rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego, to kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako zysk (strata) z lat ubiegłych (art. 54 ust. 3 ustawy).

Dzięki takiej konstrukcji wszystkie istotne zdarzenia gospodarcze, których wpływ powinien być widoczny w wartości przychodów lub kosztów w roku obrotowym, którego te zdarzenia dotyczą (czyli roku poprzedzającego bieżący rok obrotowy), zostaną ujęte od razu jako korekta wartości różnicy między przychodami i kosztami z lat poprzednich, czyli jako korekta wyników finansowych z lat poprzednich.

W ujęciu praktycznym rozpatrzmy sytuację, gdy korekta błędu podstawowego dotyczy na przykład ujęcia kosztów odsetek od kredytu bankowego, które powinny zostać ujęte w kosztach roku obrotowego 2007, ale nie zostały ujęte w sprawozdaniu za ten rok, które zostało już zatwierdzone. W takiej sytuacji nie ma już możliwości ujęcia kosztu odsetek w kosztach roku 2007, ponieważ w trakcie zamykania ksiąg koszty zostały przeksięgowane na konto wyniku finansowego roku 2007, który w księgach roku finansowego 2008 wykazywany jest na koncie wyniku finansowego lat poprzednich. Dlatego korekta kosztu odsetek powinna zostać wykonana w korespondencji z tym ostatnim kontem, to jest z wynikiem finansowym z lat poprzednich.

Czy każdy błąd można uznać za tzw. błąd podstawowy?

Art. 54 ust. 3 ustawy o rachunkowości precyzuje, że błędem podstawowym jest tylko błąd, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za spełniające wymagania w zakresie rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.

Wskazówką do interpretacji powyższego wymagania może być przepis zawarty w punkcie 10 Normy nr 1 wykonywania zawodu biegłego rewidenta. Stanowi on, że badając przestrzeganie powyższego przepisu biegły rewident ma stwierdzić, czy sprawozdanie, jako całość, i stanowiące podstawę jego sporządzenia księgi rachunkowe (system księgowości) są wolne od uchybień polegających na pominięciu lub zniekształceniu informacji ważnych (istotnych) dla czytelnika i czy można uznać za wiarygodne (rzetelne, prawidłowe) i jasne informacje zawarte w tym sprawozdaniu. Kluczowym problemem staje się więc rozważenie, czy stwierdzony błąd jest istotny dla czytelnika. Jeżeli tak, to będziemy mieć do czynienia z błędem podstawowym.

Jak przedstawić korekty błędów popełnionych w latach poprzednich w sprawozdaniu finansowym za bieżący rok?

Ustawa w załącznikach precyzuje, jakie dodatkowe informacje powinna przedstawić w swoim sprawozdaniu finansowym jednostka, która dokonała korekty błędu podstawowego.

Ustawa nie wymaga, aby jednostka wyodrębniła dodatkową pozycję w ramach pozycji bilansowej pasywów - Zysk (strata) z lat ubiegłych. W związku z tym w bilansie korekty błędów podstawowych powinny zostać przedstawione w ramach łącznej kwoty - Zysków (strat) z lat ubiegłych.

Dodatkowe informacje są natomiast wymagane w Zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym. W sprawozdaniu tym jednostka powinna tuż pod pozycją - Kapitał (fundusz) własny na początek okresu, zamieścić pozycję - korekty błędów podstawowych, a następnie podać w osobnej pozycji informację o - Kapitale (funduszu) własnym na początek okresu - po korektach. Pierwsza omawiana pozycja powinna być zbieżna z informacją zamieszczoną w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym. Ostatnia z wymienionych pozycji powinna być sumą wartości kapitału (funduszu) własnego wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym i korekt błędów podstawowych.

Analogiczne ujawnienie dotyczy części 7 Zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, dotyczącej zysków (strat) z lat ubiegłych. Także w tej części należy wykazać osobno zyski (straty) z lat ubiegłych zgodne z ostatnio zatwierdzonym sprawozdaniem finansowym oraz wpływ korekt błędów podstawowych, a następnie podsumowanie obu wartości.

Ponadto w Dodatkowych informacjach i objaśnieniach należy podać informacje o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego. Informacje te powinny zawierać opis stwierdzonych błędów i ich wpływ na sprawozdanie finansowe, tak aby zapewnić porównywalność danych liczbowych za rok obrotowy objęty sprawozdaniem i za lata poprzednie.

Czy nowelizacja ustawy o rachunkowości z 18 marca 2008 r. wprowadzi zmiany w zakresie ujęcia błędów popełnionych w latach poprzednich?

Nowelizacja ustawy o rachunkowości uchwalona 18 marca 2008 r. (Dz.U. nr 63, poz. 393) nie zmieniła przepisów art. 53 ust. 1 i 2. Zmianie uległ natomiast art. 53 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Nowy przepis nie zmieni sposobu ujęcia korekty błędu w księgach rachunkowych, a jedynie zmieni terminologię używaną w takich przypadkach. Z ustawy usunięte zostanie sformułowanie, że korekta odnosi się do błędu podstawowego. Pozostanie jedynie określenie, że odnosi się ona do błędu.

Ta drobna zmiana ma na celu dostosowanie polskiej ustawy do terminologii używanej w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej, gdzie analogiczna zmiana została dokonana kilka lat temu. Nowelizacja w zakresie tego przepisu ustawy wejdzie w życie 1 stycznia 2009 r.

Rozmawiała AGNIESZKA POKOJSKA

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA