Stosunek pracy czy samozatrudnienie

Zapraszamy na webinarium „Pozapłacowe Świadczenia Pracownicze” - 8 października 2013 r.

Stosunek pracy czy samozatrudnienie

Powierzenie pracy może przybrać formę umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej w ramach działalności wykonywanej osobiście lub w ramach tzw. samozatrudnienia. Co decyduje o zakwalifikowaniu umowy? O zakwalifikowaniu umowy decyduje sposób jej wykonywania, a w szczególności cechy stron, które charakteryzują umowę o pracę i odróżniają ją od innych umów o świadczenie usług, a mianowicie:

● podporządkowanie wykonującego pracę lub usługi (dotyczy sposobu, miejsca i czasu wykonywania pracy, a także innych obowiązków pracowniczych objętych treścią stosunku pracy),

● wykonywanie poleceń służbowych co do sposobu świadczenia pracy,

● wymóg osobistego świadczenia pracy,

● przestrzeganie dyscypliny pracy,

● obciążenie podmiotu zatrudniającego ryzykiem prowadzenia zakładu pracy.

Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne - co warto wiedzieć?

UWAGA!

Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy jednoczesnym zachowaniu cech typowych i właściwych dla stosunku pracy.

W przypadku samozatrudnienia między stronami umowy (zleceniodawcą i zleceniobiorcą) nie istnieje stosunek pracy, lecz umowa cywilnoprawna (umowa o dzieło lub umowa zlecenia). Różnica między umową o współpracy a umową o pracę polega przede wszystkim na braku w umowie o współpracy elementu podporządkowania, charakterystycznego dla stosunku pracy. Natomiast różnica między „zwykłą” umową zlecenia (o dzieło) a umową zlecenia (o dzieło) z samozatrudnionym polega na tym, że z umowy z samozatrudnionym musi wynikać, iż prowadzi on działalność gospodarczą. Ponadto z treści umowy oraz ze sposobu jej realizacji musi wynikać, że okoliczności realizacji umowy różnią się od umowy o pracę oraz od zwykłej umowy zlecenia czy umowy o dzieło.

Jakie są korzyści z zawierania umów zlecenia i o dzieło

Kiedy można mówić o samozatrudnieniu

Samozatrudnienie ma miejsce wówczas, gdy osoba fizyczna podejmuje działalność gospodarczą na własny rachunek i na własne ryzyko i na podstawie umowy o współpracy wykonuje określone czynności na rzecz innego podmiotu. Istotą samozatrudnienia jest zatem to, że osoby prowadzą działalność gospodarczą (są wpisane do ewidencji), która jest dla nich podstawą odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zaliczek na podatek dochodowy w określony sposób i w wybranej formie. W Polsce termin „samozatrudnienie” odnosi się do osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.

Kiedy mamy do czynienia z działalnością wykonywaną osobiście?

Osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej, ale funkcjonują w oparciu o umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskują dochody w ramach tzw. działalności wykonywanej osobiście. Pomiędzy stronami umowy, czyli zleceniodawcą i zleceniobiorcą, nie istnieje wówczas stosunek pracy, lecz umowa cywilnoprawna.

Zapraszamy na forum ZUS i prawo pracy

Niezależnie od tego, czy jest to tzw. samozatrudnienie czy „działalność wykonywana osobiście”, współpraca może być prowadzona na podstawie: umowy zlecenia, umowy o dzieło, kontraktu menedżerskiego, umowy agencyjnej, umowy o współpracy. Umowa taka powinna zawierać opis pracy, którą należy wykonać, oraz cenę/wynagrodzenie. Najczęściej cena/wynagrodzenie przysługuje zleceniobiorcy niezależnie od faktycznie poniesionego nakładu pracy. Co ważne, osoba wykonująca taką usługę nie jest zobowiązana do wykonywania prac, które nie są wymienione w umowie, ani do podporządkowania się szczegółowym poleceniom lub organizacji pracy pracodawcy. Osoba pracująca na własny rachunek jest z założenia samodzielnym przedsiębiorcą i zachowuje formalną niezależność. Jeżeli taka osoba nie zatrudnia pracowników i wykonuje pracę osobiście, mamy wówczas do czynienia z tzw. samozatrudnieniem.

Zatrudnienie współmałżonka we własnej firmie

Wzrost minimalnego wynagrodzenia w 2014 r. - skutki dla przedsiębiorcy

Jakie są wady i zalety samozatrudnienia?

Pozycja osoby pracującej na własny rachunek różni się znacznie od pozycji pracownika.

Wady samozatrudnienia:

• brak płatnego urlopu wypoczynkowego,

• brak zasiłku chorobowego przez pierwszy miesiąc choroby,

• obowiązek samodzielnego dbania o własne interesy i ponoszenie ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej,

• większa odpowiedzialność za jakość wykonywanej pracy i formalna odpowiedzialność z tytułu gwarancji,

• obowiązek bezpłatnego naprawienia usterek i szkód powstałych z wyłącznej winy zleceniobiorcy (samozatrudnionego),

• ponoszenie pełnej odpowiedzialności za wykonanie związanych z prowadzoną działalnością zobowiązań o charakterze cywilnoprawnym (umowy) oraz publicznoprawnym (podatki, ubezpieczenia społeczne i zdrowotne) - w przypadku osoby prowadzącej jednoosobowo działalność gospodarczą jest to odpowiedzialność ponoszona całym majątkiem, w tym także objętym wspólnością ustawową małżeńską.

Zalety „samozatrudnienia”:

• korzyści podatkowe (odliczanie od przychodów wydatków, które choćby pośrednio są związane z wykonywaną pracą),

• większa łatwość podejmowania pracy,

• możliwość realizacji własnych pomysłów i swobodnego organizowania pracy,

• niezależność (brak stosunku podporządkowania).

Więcej  na ten temat przeczytasz na Platformie Księgowych www.inforfk.pl w artykule: "Co wybrać - stosunek pracy czy samozatrudnienie" >>