Zatrudnienie współmałżonka wymaga opłacania „dużego ZUS-u”
Przedsiębiorca może zatrudnić współmałżonka na takiej samej podstawie, jak innych pracowników, czyli spisując umowę o pracę, o dzieło lub zlecenie. Umowa o pracę i umowa o dzieło sprawiają, że pod względem ZUS współmałżonek traktowany jest jak osoba współpracująca (o ile pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z zatrudniającym go przedsiębiorcą). Inaczej jest w przypadku umowy zlecenia, o czym poniżej.
reklama
reklama
Uznanie przez ZUS współmałżonka za osobę współpracującą wiąże się z koniecznością opłacania składek na jego ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Wysokość tych składek ustalana jest taka samo, jak dla przedsiębiorców na tzw. „dużym ZUS-ie”, który obecnie wynosi przeszło 1000 zł wraz z ubezpieczeniem chorobowym. Przepisy nie przewidują możliwości zastosowania wobec współmałżonka preferencyjnych składek ZUS. Wysokość składek nie ma w tym wypadku związku z kwotą uzyskiwanego wynagrodzenia.
Analogiczne zasady mają zastosowanie w przypadku zatrudnienia przez przedsiębiorcę:
- dzieci własnych,
- dzieci małżonka,
- dzieci przysposobionych (adoptowanych),
- rodziców,
- macochy i ojczyma,
- osób przysposabiających (adoptujących).
Najważniejsze obowiązki płatników podczas kontroli ZUS
Zapraszamy na forum ZUS i prawo pracy
Wszystkie wymienione osoby po spełnieniu warunku pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym z przedsiębiorcą i pomocy w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej traktowane są jak osoby współpracujące. Przy okazji warto zauważyć, że ZUS może uznać fakt współpracy również wówczas, gdy osoba pomagająca w firmie nie jest zatrudniona na żadną umowę.
Jedyny sposób na uniknięcie konieczności opłacania „dużego ZUS-u” za współmałżonka to zawarcie z nim umowy zlecenia. W takim przypadku składki ZUS wyliczane są jak dla zleceniobiorcy niespokrewnionego z przedsiębiorcą, czyli w zależności od wysokości kwoty zlecenia.
Opłacanie ZUS za współmałżonka nie zawsze jest konieczne
Przepisy o ubezpieczeniach społecznych przewidują pewien wyjątek, dzięki któremu pomimo uznania współmałżonka za osobę współpracującą przedsiębiorca nie musi opłacać za niego składek ZUS. Ma to miejsce w sytuacji, gdy współmałżonek jest równocześnie zatrudniony na podstawie umowy o pracę przez innego pracodawcę i osiąga z tego tytułu co najmniej minimalne wynagrodzenie (obecnie 1600 zł brutto miesięcznie). W takim przypadku składki na ubezpieczenia społeczne opłaca pracodawca zatrudniający współmałżonka na podstawie umowy o pracę. Natomiast małżonek - przedsiębiorca jest zobligowany jedynie do opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne za współpracującego z nim współmałżonka.