Zmiana formy opodatkowania - możliwa do 20 stycznia 2014

INFORFK: Branże, dla których w 2014 r. zmienił się termin ustalania obowiązku podatkowego

Cztery sposoby na płacenie podatku dochodowego

Prawo przewiduje cztery formy opodatkowania osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą - kartę podatkową, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, podatek liniowy i zasady ogólne (skalę podatkową). Podstawową formą rozliczania podatku dostępną dla każdego są zasady ogólne, czyli skala podatkowa. Natomiast karta, ryczałt i podatek liniowy wymagają spełnienia warunków określonych w przepisach.

Stawki karty podatkowej na rok 2014

Karta podatkowa oznacza minimalne obowiązki dokumentacyjne, jednak podatek trzeba płacić nawet jeśli nie osiąga się dochodu, gdyż jest określony kwotowo. Nie są też brane pod uwagę koszty prowadzenia działalności. Podobnie jest w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego, chociaż tutaj stawka ma formę procentową oraz występują już pewne obowiązki ewidencyjne (jak nazwa wskazuje - należy ewidencjonować przychody, od których płaci się podatek). Karta i ryczałt mają różne stawki w zależności od rodzaju działalności, a  także wielkości miasta i liczby zatrudnionych osób (w przypadku karty) - w niektórych przypadkach (ale nie zawsze) podatek do zapłaty jest niski, co stanowi podstawową zaletę.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015

Polecamy produkt: Podatki 2015 - komplet

Z kolei w przypadku podatku liniowego i zasad ogólnych, podatek opłaca się jako procent od uzyskanego dochodu, który stanowią przychody pomniejszone o koszty. Podatnicy mają co prawda najbardziej rozbudowane obowiązki ewidencyjne, ale mogą obniżać podatek generując koszty, co jest dużą zaletą tych form opodatkowania. Zasadnicza różnica między podatkiem liniowym, a zasadami ogólnymi to stawka podatku. W przypadku podatku liniowego jest ona stała i wynosi 19%, a w przypadku zasad ogólnych są to dwie stawki - 18% i 32% zależne od kwoty dochodu. Ponadto, podatek liniowy nie pozwala na korzystanie z ulg (np. na dzieci), rozliczanie wspólne z małżonkiem oraz nie daje prawa do kwoty wolnej od podatku.

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

Czym się kierować rozważając zmianę formy opodatkowania?

Opłacalność każdej z form rozliczeń opodatkowania jest inna, w zależności od indywidualnej sytuacji  podatnika. Ponieważ jednak ta sytuacja często zmienia się w toku prowadzenia firmy, bywa tak, że wybrana pierwotnie forma opodatkowania przestaje być najkorzystniejsza. Wówczas przedsiębiorca może rozważyć jej zmianę, do czego ma prawo wraz z rozpoczęciem nowego roku podatkowego. Oczywiście, przed dokonaniem zmiany warto się nad tym poważnie zastanowić, aby nie ponieść strat przez pochopną decyzję.

Czym się kierować dokonując zmiany formy opodatkowania? Motywację można podzielić na kilka najważniejszych grup:

1. stawka podatku - wyrażana w formie procentowej lub stałej kwoty (generalnie im niższa stawka, tym korzystniej, choć inne czynniki mogą zniwelować opłacalność niskiej stawki),

2. opcja rozliczania kosztów (koszty pozwalają płacić niższy podatek - jeśli działalność generuje koszty, warto z tego korzystać),

3. obciążenia księgowe - liczba prowadzonych ewidencji, składanych deklaracji, itp. (generalnie im mniejsze obciążenia, tym lepiej, przy czym większe obciążenia księgowe mogą docelowo wiązać się z niższym podatkiem),

4. dostępność ulg i innych opcji obniżania podatku (m.in. kwota wolna od opodatkowania, rozliczanie wspólnie z małżonkiem, ulga na dzieci, ulga na internet),

5. konieczność opłacania podatku, gdy firma nie przynosi zysków (dotyczy tylko karty podatkowej).

Różne formy opodatkowania, w różnym stopniu zaspokajają te potrzeby. Często według podatników najkorzystniejsze są uproszczone formy opodatkowania (karta i ryczałt), które charakteryzuje niewielka ilość lub całkowity brak dokumentacji oraz (zwykle) niskie stawki. Jednak nie są one odpowiednie dla przedsiębiorców ponoszących znaczne koszty prowadzenia działalności - lepszymi formami opodatkowania mogą być wówczas skala podatkowa lub podatek liniowy. Motywacją do zmiany formy opodatkowania z zasad ogólnych na podatek liniowy jest natomiast wysoki dochód (znacznie powyżej 85 tys. zł) w kończącym się roku podatkowym, który grozi opodatkowaniem według wysokiej, 32-procentowej stawki. Przechodząc na podatek liniowy można potencjalny podatek obniżyć, przy czym wymaga to dokładnej kalkulacji.

Preferencje podatkowe dla firm w 2014 r.

Kiedy zmienić formę opodatkowania?

Jeśli przedsiębiorca nie chce zmieniać sposobu rozliczania podatku w nowym roku nie musi o tym informować fiskusa w żaden sposób. W przeciwnym razie zwykle stosuje ogólną zasadę, według której zmiana formy opodatkowania, niezależnie od tego z której na którą, dokonywana jest w ten sam sposób i raz do roku - do 20 stycznia. Od tej zasady jest tylko jeden wyjątek opisany poniżej.

Przejście z ryczałtu na skalę podatkową możliwe w ciągu roku

Niekiedy przejścia z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na zasady ogólne lub podatek liniowy trzeba dokonać w ciągu roku podatkowego. Dzieje się tak wówczas, gdy przedsiębiorca „na ryczałcie” dokonuje sprzedaży związanej z działalnością, która odgórnie wyklucza ryczałt. Z dniem dokonania takiej sprzedaży należy założyć KPiR oraz dokonać formalności związanych ze zmianą formy opodatkowania (są opisane poniżej).

Przykładami działalności wykluczających ryczałt są np. handel walutą, handel częściami samochodowymi, prowadzenie apteki, wykonywanie niektórych wolnych zawodów, najem i dzierżawa, usługi finansowe, tłumaczenia. Nie ma tu znaczenia wpisany do ewidencji kod PKD, a faktyczny przychód z danego rodzaju działalności poparty wystawieniem faktury.

Jak łatwo się domyślić, takie „przejście” może być zarówno wymuszone, jak i celowe, gdy przedsiębiorca uznaje, że zasady ogólne są dla niego bardziej opłacalne niż ryczałt. Podstawową motywacją może być oczywiście opcja rozliczania kosztów, które w konsekwencji obniżają podatek do zapłaty.

Odliczenie VAT od samochodów i paliw 2014 - projekt ustawy

Nowe zasady fakturowania od początku 2014 r.

Decyzja o zmianie formy opodatkowania podjęta. Jakich formalności dokonać?

Zmiana formy opodatkowania jest dokonywana na dwa sposoby.

1. Przez złożenie odpowiednio wypełnionego formularza CEIDG-1 w urzędzie miasta lub gminy albo przez Internet (wymaga podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego). W formularzu w pkt. 18 należy zaznaczyć wybraną formę. W przypadku wyboru karty podatkowej należy także dołączyć formularz PIT-16.

2. Przez złożenie oświadczenia do naczelnika urzędu skarbowego, w którym podatnik rozlicza podatek dochodowy. Ta opcja oznacza, że trzeba złożyć:

- Oświadczenie podatnika o wyborze formy opodatkowania (nie ma sformalizowanych ustawowo wzorów takich oświadczeń). Często dla ułatwienia zadania podatnikowi, poszczególne urzędy skarbowe mają przygotowane wewnętrzne formularze.

- Wniosek na formularzu PIT-16 przy przejściu na kartę podatkową (składany także przy wypełnianiu wniosku CEIDG-1).

Wniosek lub oświadczenie należy złożyć do 20 stycznia, za wyjątkiem obowiązkowego przejścia z ryczałtu na zasady ogólne, co może nastąpić w dowolnym momencie roku podatkowego. Zgłoszenie standardowe, dokonywane na kolejny rok podatkowy, obowiązuje od 1 stycznia. Niezłożenie stosownych do formy wniosków lub oświadczeń skutkuje pozostaniem przy dotychczasowej formie opodatkowania. Natomiast zastosowanie nowych zasad opodatkowania, bez ich złożenia, jak również przy złożeniu ich po terminie, pociąga za sobą odpowiedzialność podatnika za błędne rozliczenia podatkowe.

Dokonany wybór formy opodatkowania obowiązuje w kolejnych latach podatkowych, chyba że przedsiębiorca dokona następnej zmiany w kolejnym roku. Przepisy nie ograniczają tutaj ilości tych zmian - można ich dokonywać nawet co roku, mając na uwadze szacowane do osiągnięcia dochody w rozpoczynającym się roku podatkowym oraz możliwość skorzystania z ulg, odliczeń czy rozliczania się wspólnie z małżonkiem.

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w 2014 r.

Moment powstania obowiązku podatkowego w 2014 r.

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

Sebastian Bobrowski

Dyrektor Finansowy inFakt