REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak należy prawidłowo rozliczyć wydatki sądowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krzysztof Tomaszewski
Krzysztof Tomaszewski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Poniesione przez wierzyciela koszty procesu sądowego stanowią koszty uzyskania przychodów. Działania wierzyciela mają bowiem na celu zabezpieczenie źródła przychodów.

 

Kosztami uzyskania przychodów są te, które poniesiono w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w ustawowych przepisach. Takie regulacje zawarte są w:

l art. 22 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.),

l art. 15 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Jak wynika z tych przepisów, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Aby wydatek mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością oraz możliwość osiągnięcia dzięki niemu przychodu. W takim ujęciu kosztami uzyskania przychodów będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim, jak i w pośrednim związku z uzyskanymi przychodami.

Zaliczanie do kosztów

Podatnik, chcąc więc zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodów, powinien wykazać, że poniesiono je w celu uzyskania przychodu. Zatem musi być w stanie udowodnić, że między poniesionym kosztem a uzyskanym przychodem istnieje związek przyczynowo-skutkowy i udokumentować fakt poniesienia wydatków. Ciężar udowodnienia okoliczności poniesienia kosztu spoczywa na podatniku, gdyż to on wywodzi z tego faktu skutki prawne w postaci zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Rozpatrzmy tę kwestię na przykładzie regulacji zawartych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Jej przepisy nie zawierają szczególnych rozwiązań dotyczących zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów procesowych. Dlatego należy stosować ogólne zasady zaliczania wydatków do kosztów podatkowych. Ponoszone przez przedsiębiorcę koszty sądowe nie są objęte wyłączeniem z kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że spełnione są przesłanki przewidziane we wspomnianym art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przesłanką uznania poniesionych kosztów procesu za koszty uzyskania przychodów jest wykazanie, że takie koszty zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Zaliczenie ponoszonych wydatków procesu sądowego do kosztów uzyskania przychodów należy rozpatrywać pod kątem tego, czy były one poniesione w celu obrony przed bezprawnie skierowanymi roszczeniami oraz w związku z funkcjonowaniem podatnika.

WAŻNE

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Aby wydatek mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością oraz możliwość osiągnięcia dzięki niemu przychodu

Spółka wierzycielem

Bardzo często spółki w ramach prowadzonej działalności nabywają towary i usługi od wielu dostawców. Zdarzają się jednak przypadki nienależytej dostawy towaru czy wykonania usługi. W niektórych sytuacjach konieczna jest droga sądowa. Spółki w związku z tym ponoszą określone koszty procesowe związane z postępowaniem sądowym. Poniesione przez konkretną firmę jako wierzyciela koszty procesu sądowego z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowią koszty uzyskania przychodów. Wydatki te wskazują bowiem na istnienie związku przyczynowo-skutkowego, o którym mowa w cytowanym art. 15 ustawy. Podejmowane przez wierzyciela działania mają na celu zabezpieczenie źródła przychodów, jego ochronę przed negatywnymi skutkami wynikającymi z niewypłacalności dłużnika oraz dbałości o interesy spółki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Biorąc to pod uwagę, należy stwierdzić, że koszty sądowe ponoszone przez wierzyciela (wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego) stanowią koszty uzyskania przychodów. Spełniają bowiem warunki określone w art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie warto zauważyć, że każdy przypadek ponoszonych kosztów sądowych należy rozpatrywać indywidualnie pod kątem możliwości zaliczenia wydatku z tego tytułu do kosztów uzyskania przychodów.

Zasądzony zwrot

W praktyce zdarza się, że wyrokiem sądu zasądzony zostaje zwrot kosztów procesu oraz odsetek od zasądzonych kwot. Organy podatkowe stoją na stanowisku, że taki zasądzony zwrot stanowi jedynie zwrot kosztów poniesionych przez wierzyciela, który dochodził swoich praw (patrz postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika lubelskiego urzędu skarbowego, z 1 sierpnia 2007, nr PD.423-41/07). Tak więc poniesione koszty procesowe oraz zapłacone odsetki stanowią swoistą sankcję dla strony przegrywającej. Podatnik, jako dłużnik, zobowiązany został do zapłaty kwot, które w sposób niezgodny z prawem przedstawił do potrącenia. Poniesione przez spółkę jako dłużnika koszty procesu sądowego niewątpliwie stanowią wydatek w sensie ekonomicznym, ale z punku widzenia przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie stanowią kosztu poniesionego w celu uzyskania przychodów.

Stanowisko to zostało potwierdzone przez Ministerstwo Finansów w piśmie z 23 października 1995 r., nr PO 3/722-459/95, w którym stwierdzono, że u dłużnika koszty procesu (wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego, jak i inne koszty procesu), zarówno poniesione przez samego dłużnika, jak i zwrócone wierzycielowi w wyniku zasądzenia ich przez sąd, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, ponieważ nie są związane z osiągnięciem przychodów.

Tego typu koszty powinny być oceniane pod kątem ich związku z prowadzoną działalnością.

W związku z tym należy stwierdzić, że u dłużnika koszty procesu poniesione przez firmę lub zwrócone kontrahentowi w wyniku zasądzenia ich przez sąd oraz zapłacone odsetki nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, gdyż zgodnie z art. 15 ustawy o podatku dochodowym nie są związane z osiągnięciem przychodu.

PRZYKŁAD

PODATNIK POZWANY DO SĄDU

Podatnika pozwano do sądu. Nie podejmuje on zatem czynności zmierzających do osiągnięcia przychodu. W tym przypadku jednak koszty procesu związane są z obroną przed bezprawnie - w ocenie podatnika - skierowanymi roszczeniami oraz w związku z funkcjonowaniem podatnika, a nie w związku z niewykonaniem zobowiązań. Zatem należy uznać, że poniesione w takim przypadku koszty mają na celu zachowanie źródła przychodów.


KRZYSZTOF TOMASZEWSKI

krzysztof.tomaszewski@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 22 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

- Art. 15 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Masz pieniądze na koncie? To jeszcze nie znaczy, że masz płynność finansową

„Na koncie mam 80 tysięcy, więc wszystko jest pod kontrolą.” — to jedno z najczęściej wypowiadanych zdań przez przedsiębiorców. Niestety, w rzeczywistości nie mówi ono nic o kondycji finansowej firmy.Saldo konta to tylko liczba. Bez kontekstu potrafi być mylące, a nawet niebezpieczne. Bo jeśli z tych 80 tysięcy trzydzieści tysięcy to VAT do zapłaty, piętnaście tysięcy to wynagrodzenia, dziesięć tysięcy to niezapłacone faktury, a pięć tysięcy to ZUS i inne zobowiązania — to realnie zostaje dwadzieścia tysięcy do dyspozycji. A może i mniej, jeśli za tydzień trzeba zapłacić CIT albo ratę leasingu.

Czy obowiązkowy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

REKLAMA

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

REKLAMA

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

REKLAMA