Jak w postępowaniu podatkowym ustanowić pełnomocnika

Działanie poprzez pełnomocnika jest jednym z podstawowych uprawnień podatnika w postępowaniu podatkowym, które zostało mu zagwarantowane na mocy przepisów Ordynacji podatkowej. W celu prawidłowego umocowania pełnomocnika podatnik jest zobowiązany do złożenia pełnomocnictwa na piśmie lub zgłoszenia go ustnie do protokołu (art. 137 par. 2 Ordynacji podatkowej). Jeżeli chodzi o formę pisemną, to z przepisów nie wynika, aby pełnomocnictwo miało zostać udzielone w jakiejś szczególnej formie, stąd wystarczająca jest zwykła forma pisemna.
Oświadczenie woli o udzieleniu pełnomocnictwa składane jest pełnomocnikowi i nie jest potrzebne przyjęcie pełnomocnictwa przez pełnomocnika. Z treści pełnomocnictwa powinien jasno wynikać jego zakres. Udzielone przez podatnika pełnomocnictwo może posiadać charakter ogólny (upoważnia do prowadzenia wszelkich spraw, ale tylko w zakresie zwykłego zarządu) bądź też szczególny (upoważnia do prowadzenia konkretnej sprawy albo do dokonania poszczególnych czynności).
Czynność udzielenia pełnomocnictwa daje pełnomocnikowi kompetencję do dokonywania czynności prawnych w imieniu i ze skutkiem dla mocodawcy. Pełnomocnik zobowiązany jest dołączyć do akt sprawy z zakresu postępowania podatkowego oryginał udzielonego mu pełnomocnictwa lub też urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Jeżeli pełnomocnikiem jest adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy, może on sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa. Natomiast momentem, od którego pełnomocnictwo zostaje skutecznie ustanowione, jest złożenie do akt sprawy oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa albo też dzień zgłoszenia pełnomocnictwa ustnie do protokołu. Co niezwykle istotne, w poszczególnych wynikających w toku postępowania kwestiach mniejszej wagi organ podatkowy może nie żądać pełnomocnictwa, jeżeli pełnomocnikiem jest małżonek strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu jego upoważnienia do występowania w imieniu strony.
Od dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa podatnik powinien uiścić opłatę skarbową. Obowiązek jej zapłaty powstaje z chwilą złożenia dokumentu w organie podatkowym. Opłata od każdego pełnomocnictwa wynosi 17 zł. W razie złożenia do akt sprawy jednego dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa więcej niż jednemu pełnomocnikowi należna jest jednokrotna wysokość opłaty skarbowej. Będzie tak jednak tylko wtedy, gdy pełnomocnicy uprawnieni są do łącznego działania wynikającego z treści pełnomocnictwa. W razie natomiast samodzielnego działania każdego z pełnomocników należna jest wielokrotność opłaty skarbowej, uzależniona od liczby pełnomocników wymienionych w jednym pełnomocnictwie.
Czy ustanowienie jednego pełnomocnika w konkretnej sprawie oznacza, że ma on umocowanie do występowania w postępowaniu podatkowym przed organami podatkowymi obu instancji oraz przed sądami administracyjnymi obu instancji?
Udzielone pełnomocnictwo może wskazywać w sposób szczegółowy na zakres umocowania pełnomocnika do określonej czynności (np. zapoznanie się z aktami sprawy) czy też do występowania przed organem danej instancji (np. dyrektorem izby skarbowej). Jednakże ustanowienie pełnomocnika dla konkretnej sprawy, bez określania szczegółowego zakresu pełnomocnictwa, oznacza, że posiada on kompetencje do reprezentowania podatnika przed organami podatkowymi wszystkich instancji, jak również przed sądami administracyjnymi.
Należy pamiętać, że w postępowaniu podatkowym pełnomocnikiem może być każda osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Co więcej, pełnomocnik w postępowaniu podatkowym nie jest zobowiązany posiadać kwalifikacje fachowe ani doświadczenie zawodowe w sprawach podatkowych. Jedynym wyjątkiem od powyższej reguły jest sporządzenie oraz wniesienie skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, która musi być sporządzona i podpisana przez doradcę podatkowego, adwokata lub radcę prawnego.
Czy działanie przez pełnomocnika zwalnia podatnika udzielającego pełnomocnictwa z obowiązków strony w postępowaniu podatkowym? W jakich przypadkach podatnik musi stawić się osobiście?
Co do zasady, podatnik może działać w postępowaniu podatkowym poprzez prawidłowo ustanowionego pełnomocnika. Trzeba jednak podkreślić, że stosownie do art. 136 Ordynacji podatkowej, podatnik nie może działać przez pełnomocnika w sytuacji, gdy charakter czynności wymaga osobistego działania. Przykładem takiej czynności jest przeprowadzenie przez organ podatkowy dowodu z przesłuchania strony (art. 199 Ordynacji podatkowej). Podatnik nie może działać przez pełnomocnika również w sytuacji, gdy przepisy ustaw podatkowych nakładają na stronę obowiązek osobistego działania. Jednakże, stosownie do treści art. 155 par. 1 i art. 159 par. 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej, organ, wzywając stronę do dokonania czynności osobiście, powinien wyraźnie to wskazać. Należy jednak zaznaczyć, że zakaz działania za pośrednictwem pełnomocnika może dotyczyć tylko przeprowadzenia poszczególnych czynności, nie zaś całego postępowania podatkowego.
Warto również dodać, że w przepisach Ordynacji podatkowej określono także sytuacje, w których podatnik ma obowiązek lub powinien ustanowić pełnomocnika. Chodzi o dwa przypadki. Po pierwsze, gdy podatnik opuszcza terytorium kraju na okres co najmniej dwóch miesięcy powinien ustanowić pełnomocnika do spraw doręczeń. Po drugie, w chwili wszczęcia kontroli podatkowej podatnik powinien wskazać osobę, która będzie go reprezentowała w postępowaniu kontrolnym podczas jego nieobecności.
Czy można udzielić pełnomocnikowi, doradcy podatkowemu, adwokatowi lub radcy prawnemu pełnomocnictwa ogólnego do występowania we wszystkich sprawach spółki? Czy w pełnomocnictwie musi zostać określony jego zakres?
Podatnik, który decyduje się na udzielenie pełnomocnictwa, może swobodnie kształtować zakres, w jakim pełnomocnik będzie uprawniony do działania w jego imieniu. Jednak zakres udzielonego pełnomocnictwa nie może przekroczyć zakresu czynności, do których dokonywania uprawniony jest sam podatnik.
Podatnik posiada prawo do ustanowienia tzw. pełnomocnika ogólnego, który będzie reprezentował go we wszystkich sprawach. Podkreślić należy, iż zakres umocowania procesowego pełnomocnika w postępowaniu podatkowym został określony w art. 91 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem pełnomocnictwo procesowe obejmuje z mocy prawa umocowanie do:
l wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jak też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy;
l wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji;
l udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu;
l zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie;
l odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.
Począwszy od 1 stycznia 2007 r., na mocy art. 80a Ordynacji podatkowej, pełnomocnik posiada również uprawnienie do podpisywania deklaracji podatkowych, co zwalnia z obowiązku podpisywania deklaracji podatnika.
Czy podatnik, który uczestniczy w rozprawie sądowej wraz z pełnomocnikiem, jest uprawniony, aby udzielić pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnik zapomniał pisemnego upoważnienia?
Ustawodawca przewidział dwie formy ustanawiania pełnomocnika. Jedną z nich, najczęściej stosowaną w praktyce, jest udzielenie pełnomocnictwa w formie pisemnej. Jednakże drugim sposobem ustanowienia pełnomocnika jest złożenie pełnomocnictwa ustnie do protokołu. Tym samym, w przypadku braku pełnomocnictwa w formie pisemnej, podatnik może udzielić pełnomocnictwa poprzez złożenie oświadczenia przed sądem administracyjnym o ustanowieniu pełnomocnika. Pełnomocnictwo ustanowione w ten sposób jest skuteczne od chwili złożenia oświadczenia oraz zaprotokołowania go przez sąd administracyjny.
Czy podatnik, który ustanowił pełnomocnika, może poinformować o tym fakcie organ podatkowy, przesyłając do organu pismo informujące o ustanowieniu pełnomocnika?
W wielu przypadkach dla skutecznego ustanowienia pełnomocnika konieczne będzie doręczenie organowi podatkowemu pełnomocnictwa. Trzeba bowiem pamiętać, że momentem, od którego pełnomocnictwo zostaje skutecznie ustanowione, jest złożenie do akt sprawy oryginału lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa albo też dzień zgłoszenia pełnomocnictwa ustnie do protokołu. Począwszy od chwili złożenia pełnomocnictwa organ podatkowy będzie zobowiązany do doręczania wszelkich pism związanych z postępowaniem pełnomocnikowi, o ile z treści pełnomocnictwa nie wynika, że pełnomocnictwo swoim zakresem nie obejmuje pełnomocnictwa do spraw doręczeń.
Należy również dodać, że stosownie do treści art. 281a Ordynacji podatkowej podatnikowi przysługuje prawo do wyznaczenia osoby fizycznej, która będzie upoważniona do reprezentowania go w trakcie kontroli podatkowej. Wyznaczenie to jest skuteczne tylko, gdy zostanie zgłoszone naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawie opodatkowania danym podatkiem.
Podatnik może również poinformować organ podatkowy o ustanowieniu pełnomocnika przed wszczęciem postępowania podatkowego. W tym przypadku, w razie wszczęcia postępowania przez organ podatkowy, postanowienie o wszczęciu postępowania powinno zostać doręczone ustanowionemu pełnomocnikowi.
Radosław Żuk
Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Zakładam, że projekt ustawy o KUKE w przyszłym tygodniu trafi pod obrady rządu, byśmy zdążyli przepracować ją w Sejmie w czerwcu i lipcu - powiedziała PAP pełnomocnik rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej Jadwiga Emilewicz.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne okaże się, że składka ta została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi składek przysługuje jej zwrot. Termin na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia (RZS-R) został wydłużony do 5 czerwca 2023 r.
Napiwek przypisany konkretnej osobie nie jest dochodem spółki gastronomicznej, a spółka nie zapłaci podatku dochodowego. Podatek dochodowy za napiwek obciąża jednak osobę, która otrzymała napiwek.
Do obliczenia podatku od zysku wypłaconego komplementariuszowi konieczne jest poznanie wysokości podatku należnego od spółki. Skoro PIT od zysku komplementariusza pomniejszany jest o proporcjonalną część CIT zapłaconego przez spółkę komandytową, to pierwszy z wymienionych podatków będzie mógł zostać wyliczony i pobrany dopiero po złożeniu przez spółkę rocznego zeznania i podjęciu przez wspólników uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku. Spółka, jako płatnik, nie ma więc obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie komplementariuszowi zaliczki na poczet zysku. Wyrok z 2 lutego 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 394/22).
31 maja 2023 r. ZUS poinformował, że udostępnił aktualizację aplikacji mobilnej mZUS. W nowej wersji zmieniony został wygląd aplikacji i rozbudowano ją o kolejne funkcje.
Do 5 czerwca 2023 r. prowadzący działalność gospodarczą mają czas na złożenie wniosku RZS-R o zwrot nadpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wynikającej z rocznego rozliczenia. Wniosek w tej sprawie należy złożyć elektronicznie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS – poinformował 1 czerwca 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Aż 79% Polaków nie oszczędza pieniędzy na emeryturę poza obowiązującymi składkami, a 62,5% nie odkłada regularnie żadnej kwoty na żaden cel. Jednocześnie dochód rozporządzalny na 1 osobę w Polsce w 2022 roku wyniósł 2 249,79 zł. Czy daje to możliwość odłożenia miliona złotych na emeryturę?
Mały ZUS Plus będzie wydłużony o rok dla przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji (ulgi) w 2023 roku. Poinformowało o tym 31 maja 2023 r. Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wskutek tego przedłużenia przedsiębiorcy ci zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie.
Obniżony VAT na odzież dziecięcą. W ostatnim czasie ożywiła się dyskusja wokół obniżenia stawki VAT na odzież i obuwie dla dzieci. Eksperci nie wykluczają, że temat powróci w najbliższej kampanii wyborczej. Na czym polega problem?
Dokonanie wpisu oraz rejestracja zmian danych ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jeden z podstawowych obowiązków przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki handlowej. Zgodnie z przepisami, wniosek o wpis lub o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców KRS powinien być złożony do sądu rejestrowego w terminie 7 dni od dnia, w którym zdarzenie uzasadniające zmianę miało miejsce. Praktyka pokazuje, że wielu przedsiębiorców zaniedbuje ten obowiązek i zgłasza zmiany za późno lub nie robi tego wcale.
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to ważne narzędzie pomagające w zwalczaniu oszustw podatkowych. Elektroniczny proces wystawiania, przekazywania i przechowywania faktur ułatwia walkę z nieuczciwymi praktykami. Czy obowiązkowe wprowadzenie systemu zapewni skuteczne środki kontroli i wyeliminuje tzw. szarą strefę? Jakie korzyści przyniesie firmom?
Wprowadzenie podatku od nadmiarowych zysków dla niektórych branż nie jest przesądzone - poinformował wicepremier i minister aktywów państwowych Jacek Sasin. Zastrzegł, że nad rozwiązaniami pracuje resort klimatu.
Pakiet e-commerce, który wprowadził szereg zmian oraz nowych pojęć głównie w ustawie o podatku od towarów i usług obowiązuje od 20 maja 2021 r. Szczególnie ciekawe były zmiany, które „uporządkowały” kwestię platform ułatwiających sprzedaż wysyłkową dla konsumentów z UE (B2C). Mowa jest tutaj głównie o interfejsach elektronicznych takich jak chociażby Amazon. Co istotne, adres siedziby dla takich platform nie ma żadnego znaczenia w rozwiązaniu, o którym będzie mowa, o ile ułatwiają one określone dostawy towarów.
W Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano oświadczenie majątkowe prezydenta Rzeszowa Konrada Fijołka. Wynika z niego, że prezydent zarobił ponad 250 tys. zł w 2022 roku. To o nieco ponad 107 tys. zł więcej niż w 2021 roku.
Od 1 lipca przyszłego roku korzystanie z KSeF będzie obowiązkowe. Obecnie jest to dobrowolne, a oficjalne dane Ministerstwa Finansów pokazują, jakie jest podejście podatników do tego tematu. Jak to wygląda?
Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie.
Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?
Komentarze(0)
Pokaż: