REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co należy uwzględniać przy ustalaniu granicy istotności

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mariusz Bukowiński
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Celem sprawozdań finansowych i stanowiących podstawę ich sporządzenia ksiąg rachunkowych jest dostarczanie informacji o sytuacji finansowej, wynikach działalności oraz zmianach sytuacji finansowej jednostki, które będą użyteczne dla szerokiego kręgu użytkowników przy podejmowaniu decyzji gospodarczych. Aby sprawozdania finansowe osiągnęły ten i inne cele, którym służą, należy je przygotować w oparciu o pewne zasady i założenia.

Osiem podstawowych zasad rachunkowości to: zasada memoriału, zasada kontynuacji działalności, zasada współmierności, zasada ostrożnej wyceny, zasada ciągłości, zasada wyższości treści nad formą, zasada zakazu kompensat i zasada istotności. Ich stosowanie sprawia, że sprawozdania finansowe i stanowiące podstawę ich sporządzenia księgi rachunkowe zawierają informacje użyteczne dla odbiorców.

REKLAMA

Autopromocja

Zasada istotności jest jedną z podstawowych zasad rachunkowości. Jej zastosowanie sprawia, że informacje zawarte w sprawozdaniach finansowych i księgach rachunkowych są użyteczne dla odbiorców. Do istotności odnoszą się przepisy ustawy o rachunkowości, Założeń koncepcyjnych oraz MSR nr 1.

Zasada istotności w ustawie o rachunkowości

Jednostki są obowiązane stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Jednostka może jednak w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację tego obowiązku.

Określając zasady (politykę) rachunkowości, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Nadrzędne zasady rachunkowości oraz wymagania jakościowe nie tylko odnoszą się do reguły prowadzenia ksiąg rachunkowych, ale również dotyczą sprawozdań finansowych sporządzanych na podstawie ksiąg rachunkowych. Prawidłowe prowadzenie ksiąg rachunkowych podmiotów gospodarczych polega na pełnym przestrzeganiu przepisów prawa bilansowego, podatkowego oraz nadrzędnych zasad rachunkowości i zasad szczegółowych wynikających ze specyfiki działalności danej jednostki.

Ustawa o rachunkowości uznaje za istotne takie informacje i zdarzenia, których pominięcie wywarłoby istotnie ujemny wpływ na obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wynik finansowy jednostki gospodarczej. Innymi słowy, pominięcie takich informacji i zdarzeń zniekształciłoby rzetelność i jasność obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki gospodarczej.

 

Przygotowując sprawozdanie finansowe, jednostki mogą stosować różne rodzaje uproszczeń, które ułatwiają sporządzenie sprawozdania oraz powodują, że samo sprawozdanie zawiera mniej szczegółów, dzięki czemu jest jasne i czytelne.

Tabela. Przykłady uproszczeń w systemie rachunkowości

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jednostki mogą stosować tego typu uproszczenia dopóty, dopóki nie powodują one wprowadzenia użytkownika sprawozdania w błąd na temat sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego danej jednostki. Przyjęte uproszczenia nie mogą zatem zniekształcić informacji prezentowanej w sprawozdaniu finansowym i spowodować błędnej oceny działalności jednostki gospodarczej lub podjęcia niewłaściwych decyzji ekonomicznych.

Istotność w rozumieniu Założeń koncepcyjnych i MSR nr 1

REKLAMA

Aby informacje były użyteczne, muszą być przydatne przy podejmowaniu decyzji przez ich użytkowników. Informacje są przydatne, jeżeli wpływają na decyzje gospodarcze użytkowników, pomagając im ocenić przeszłe, teraźniejsze i przyszłe zdarzenia albo potwierdzając bądź korygując ich poprzednie oceny.

Na przydatność informacji wpływa ich charakter i istotność. W pewnych wypadkach sam charakter informacji wystarcza, aby określić, czy jest ona przydatna. Na przykład informacje na temat nowego sektora mogą wpłynąć na ocenę ryzyka i możliwości jednostki, niezależnie od istotności wyników działalności osiągniętych przez ten sektor w danym okresie sprawozdawczym. W innych wypadkach ważny jest zarówno charakter, jak i istotność informacji, np. poziom zapasów w podziale na każdą z głównych kategorii właściwych dla prowadzonej działalności.

Dane informacje są istotne, jeżeli ich pominięcie lub zniekształcenie może wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Istotność informacji zależy od kwoty pozycji lub błędu - ocenianego w danych okolicznościach - w wypadku pominięcia lub zniekształcenia tej pozycji. Istotność stanowi zatem próg czy granicę, a nie zasadniczą cechę, jaką muszą posiadać dane informacje, aby były użyteczne.

Pominięcia lub zniekształcenia pozycji uznaje się za istotne, jeżeli mogą, pojedynczo lub razem, wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Istotność jest uzależniona od wielkości i rodzaju pominięcia lub zniekształcenia w odniesieniu do towarzyszących okoliczności. Czynnikiem rozstrzygającym może być wielkość i rodzaj pozycji lub połączenie obu tych czynników.

Rozstrzyganie o tym, czy pominięcie lub zniekształcenie może wpłynąć na decyzje gospodarcze użytkowników, czyli czy jest istotne, wymaga rozważenia cech tychże użytkowników. Założenia koncepcyjne sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych mówią, że użytkownicy z założenia posiadają dostateczną wiedzę z zakresu biznesu, działalności gospodarczej i rachunkowości oraz wykazują wolę uważnego zapoznania się z prezentowanymi informacjami. Dlatego przy rozstrzyganiu należy rozważyć, jakiego wpływu na decyzje gospodarcze użytkowników o wymienionych cechach należy oczekiwać. Inne bowiem informacje są istotne dla kredytodawców, inne dla inwestorów itd.

UWAGA

Pojedyncza pozycja może być nie dość istotna, aby uzasadniona była jej oddzielna prezentacja np. w bilansie, rachunku zysków i strat, lecz na tyle istotna, by oddzielnie zaprezentować ją w informacji dodatkowej.

 

Do zasady istotności MSR nr 1 wprowadza jeszcze zasadę agregowania jako jedną z zasad ogólnych prezentacji sprawozdań finansowych. Polega ona na oddzielnej prezentacji w sprawozdaniu finansowym istotnych kategorii pozycji podobnych pod względem ich charakteru lub funkcji. Jeżeli dana pozycja nie jest istotna, łączy się ją z innymi pozycjami prezentowanymi w poszczególnych pozycjach bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia zmian w kapitale własnym, rachunku przepływów pieniężnych albo ujawnionymi w informacji dodatkowej.

Zastosowanie zasady istotności oznacza, że szczegółowe wymogi dotyczące ujawniania informacji, zawarte w standardach lub interpretacjach, nie muszą być spełnione, jeśli informacje nie są istotne.

Istotność może wyrażać zarówno:

cechy ilościowe analizowanych wielkości, mierzone np. relacją do sumy bilansowej, sumy przychodów, kapitału własnego, i odnosić się do sprawozdania finansowego jako całości bądź jego poszczególnych pozycji lub ich grup, jak i

określone cechy jakościowe, np. dowodów i zapisów księgowych, przestrzegania obowiązujących jednostkę norm ostrożnościowych.

Jak określić granicę istotności

Jak wynika z literatury, istotność można określać w procentach:

• wyniku finansowego brutto: maks. 8%,

• przychodów: maks. 0,8%,

• sumy bilansowej: 1%.

Tych granic nie należy jednak traktować jako wskazówki, ponieważ każda jednostka musi je ustalić z uwzględnieniem własnej specyfiki sprawozdawczej.

Celowe jest określanie istotności nie tylko dla sprawozdania finansowego jako całości, ale i dla poszczególnych sald, grup operacji gospodarczych i innych ujawnionych informacji. Ze względu na ich cechy i znaczenie, przepisy prawa itp. poziom ich istotności może być zróżnicowany. W każdym wypadku ocena tego, co jest istotne, wynika z zawodowego osądu (professional judgement) osoby odpowiedzialnej za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości. Osąd ten powinien zostać poprzedzony kompleksową analizą i strukturyzacją wszystkich informacji, zdarzeń i operacji gospodarczych, których stroną była jednostka gospodarcza w danym okresie sprawozdawczym.

• art. 4 i 8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 63, poz. 393

• § 12, 25, 26, 29 i 30 Założeń koncepcyjnych sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych

• § 11, 12, 29, 30 i 31 MSR nr 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych”

Mariusz Bukowiński

partner zarządzający MB Audyt

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA