REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie błędy są najczęściej popełniane przy sporządzaniu jednostkowych sprawozdań finansowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości jednostki mają obowiązek sporządzić jednostkowe sprawozdanie finansowe za 2006 r. w okresie 3 miesięcy po dniu bilansowym, czyli do 31 marca 2007 r. Oznacza to, że trwa już okres ich przygotowywania.

Wprawdzie w przepisach ustawy o rachunkowości obowiązujących w 2006 r. nie zaszły istotne zmiany, ale trudno czasami uniknąć pewnych błędów. Poniżej przedstawiamy uchybienia, nieprawidłowości czy błędy, które mogą być popełnione przy sporządzaniu sprawozdania finansowego za 2006 r.

Najczęściej popełniane błędy powstają w związku z:

l brakiem uregulowania w przepisach o rachunkowości sposobu ewidencji i prezentacji niektórych zdarzeń gospodarczych występujących w działalności gospodarczej,

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

l brakiem spójności prawa bilansowego z innymi przepisami dotyczącymi działalności gospodarczej, a przede wszystkim w zakresie zobowiązań podatkowych,

l ciągłymi zmianami w dotychczas obowiązujących przepisach prawa wynikających z wymogów prawa Unii Europejskiej.


Polityka rachunkowości

REKLAMA


Na podstawie przepisów art. 4 ustawy o rachunkowości jednostka ma obowiązek stosować takie zasady rachunkowości, aby mogła rzetelnie i jasno przedstawić swoją sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Czasami w stosowanej przez jednostkę polityce rachunkowości przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych i wyceny niektórych składników aktywów i pasywów nie zostały dostosowane do specyfiki działalności jednostki i jej potrzeb w zakresie informacyjnym lub nie zostały w ogóle określone, pomimo iż operacje gospodarcze występują w działalności jednostki.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


W polityce rachunkowości można spotkać niżej wymienione uchybienia:

l dokumentacja jest tylko w formie zapisu elektronicznego, zamiast w formie pisemnej,

l niekompletność dokumentacji w stosunku do przepisów art. 10 ustawy o rachunkowości, a w szczególności wzajemnych powiązań pomiędzy elementami ksiąg rachunkowych prowadzonych przy użyciu komputera,

l brak aktualizacji polityki w przypadku wprowadzenia zmian w zasadach rachunkowości wynikających ze zmian przepisów prawa lub decyzji kierownika jednostki,

l brak daty rozpoczęcia eksploatacji stosowanego systemu rachunkowości informatycznej oraz kolejnych jego aktualizacji.


Niekompletna dokumentacja przyjętych przez jednostkę zasad rachunkowości może utrudnić poprawne sporządzanie wprowadzenia do sprawozdania finansowego, a także uzyskanie prawidłowych danych i informacji do sporządzenia pozostałych elementów sprawozdania finansowego.


Księgi rachunkowe


Stosownie do przepisów rozdziału 2 ustawy o rachunkowości rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i na bieżąco prowadzone księgi rachunkowe powinny stanowić podstawę do uzyskania danych i informacji do prawidłowego sporządzenia sprawozdania finansowego. Natomiast przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych, głównie przy użyciu komputera, często spotyka się następujące błędy:

l niedokonywanie uzgodnienia za okresy sprawozdawcze (miesięczne) obrotów dziennika z zestawieniem obrotów i sald kont księgi głównej, a także obrotów i sald kont księgi głównej z kontami ksiąg pomocniczych,

l brak w wydrukach ksiąg rachunkowych niektórych obligatoryjnych elementów, jak np.: nazwy danego rodzaju księgi, oznaczenia co do okresu sprawozdawczego, którego dotyczą (poza rokiem obrotowym),

l brak wydruków ksiąg rachunkowych (brak możliwości lub ich niewykorzystywanie do przenoszenia treści ksiąg na inny komputerowy nośnik danych spełniający wymogi przepisów ustawy o rachunkowości).


Dowody księgowe


Dowody księgowe stanowią podstawę dokonania zapisów księgowych. Nieprawidłowości w dowodach księgowych są źródłem nieprawidłowości ksiąg.

Takimi błędami są:

l niekompletna dekretacja dowodów zewnętrznych,

l brak w zasadach rachunkowości określenia wzorców stosowania tzw. automatycznych księgowań,

l brak przeliczenia na walutę polską dowodów wyrażonych w walutach obcych,

l nieprawidłowe poprawianie treści dowodów własnych.


Należy pamiętać, żeby w zapisach księgowych stosować zrozumiałe skróty (np. numer faktury wraz z opisem jej treści) oraz oznaczenia kont, których dotyczą.

Wady i mankamenty ksiąg rachunkowych mogą w dużym stopniu utrudnić uzyskanie wiarygodnych i rzetelnych danych do sporządzenia przede wszystkim odpowiednich pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat.


Roczna inwentaryzacja składników aktywów i pasywów jest tematem wielu artykułów i publikacji książkowych. Nadal jednak pracownicy służb finansowo-księgowych mają problemy:

l ze sporządzeniem instrukcji inwentaryzacyjnej lub zarządzenia kierownika jednostki w sprawie inwentaryzacji rocznej,

l z objęciem inwentaryzacją wszystkich składników aktywów i pasywów, a w szczególności elementów kapitału własnego, rezerw na zobowiązania oraz rozliczeń międzyokresowych,

lze stosowaniem prawidłowej metody inwentaryzacji (np. dla zobowiązań potwierdzenie sald zamiast weryfikacji, dla własnych składników powierzonych innej jednostce spis z natury zamiast potwierdzenia stanów),

l z prawidłowym udokumentowaniem, a właściwie częściej jego brakiem, inwentaryzacji drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami,

l z udokumentowaniem różnic inwentaryzacyjnych, stwierdzonych w czasie weryfikacji potwierdzeń sald należności otrzymanych od odbiorców, oraz ich wyjaśnienia i ujęcia w księgach rachunkowych,

l z udokumentowaniem rozliczenia różnic inwentaryzacyjnych stwierdzonych w toku spisu z natury (brak np.: zestawienia kompensaty niedoborów i nadwyżek, podziału niedoborów na zawinione i niezawinione z podaniem podstawy kwalifikacji, wyceny roszczenia obciążającego pracownika).


Wycena bilansowa


Wycena bilansowa jest weryfikacją wykazanych w księgach wartości aktywów i pasywów. Odpowiednia wycena tych składników na dzień bilansowy jest podstawą rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej jednostki. Niestety, jednostki często nie są świadome tego, że nieodpowiednia lub niepoprawna wycena może spowodować przedstawienie nierzetelnego sprawozdania finansowego.


Wycena zapasów


Wycena zapasów towarów i materiałów dokonywana jest na dzień bilansowy w cenach nabycia lub cenach zakupu, bez porównania tych cen do odpowiednich cen sprzedaży netto na ten dzień. Oznacza to niedokonanie weryfikacji ewentualnej utraty wartości. Jeżeli cena sprzedaży netto jest niższa od ceny historycznej, to powstałą różnicę należy zaksięgować w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.


Wycena rozrachunków


Należności i zobowiązania w bilansie wykazywane są w kwotach nominalnych zamiast należności w kwocie wymaganej zapłaty, zobowiązania w kwocie wymaganej zapłaty, czyli łącznie z należnymi na dzień bilansowy odsetkami za ich nieterminową zapłatę.


Ustalenie rezerw


W polityce rachunkowości brak ustalenia zasad i sposobu dokumentowania oszacowania rezerw na zobowiązania (np. na świadczenia pracownicze). W przepisach ustawy o rachunkowości brak jest uregulowań na ten temat, dlatego można posiłkować się postanowieniami MSR nr 37 - "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe".


Kontrakty długoterminowe


W przypadku szacowania przez jednostki przychodów i kosztów dotyczących realizacji kontraktów długoterminowych występuje niepełne udokumentowanie, a tym samym brak wiarygodnego sposobu ustalania stopnia zaawansowania usług długoterminowych. Jednostki te mogą do tego celu wykorzystać postanowienia KSR nr 3 - "Niezakończone usługi budowlane", który został uchwalony w 2006 r. przez Krajowy Komitet Standardów Rachunkowości.


Instrumenty finansowe


Do wyceny instrumentów finansowych stosowane są zasady ustalone przepisami ustawy o rachunkowości zamiast przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w zakresie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.


Odroczony podatek dochodowy


Jednostki zapominają, że ustalanie aktywów i rezerwy na odroczony podatek jest obowiązkowe (art. 37 ustawy o rachunkowości). Przepisy ustawy w ust. 10 tego artykułu dopuszczają możliwość odstąpienia od jego ustalania, ale skorzystanie z tej możliwości powinno być wyraźnie zapisane w polityce rachunkowości. Przy ustalaniu odroczonego podatku dochodowego jednostki nie dokumentują w ogóle lub w sposób niekompletny:

l ustalenia różnic przejściowych między wartością księgową a wartością podatkową składników aktywów i pasywów,

l kwoty aktywów i pasywów z tytułu podatku odroczonego,

l realności lub przyczyn dokonania odpisu aktualizującego wartość składnika aktywów z tytułu podatku odroczonego.


Zdarzenia nadzwyczajne


Czasami zdarza się kwalifikacja operacji gospodarczych do zysków i strat nadzwyczajnych zamiast do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych, np. skutków kradzieży rzeczowych składników aktywów trwałych lub obrotowych, szkód transportowych.


Sposób ustalenia wyniku finansowego


W przypadkach ewidencjonowania kosztów jednocześnie w układzie rodzajowym i w układzie funkcjonalnym zamykanie ich na koniec roku, czyli przenoszenie ich salda na konto wyniku finansowego roku obrotowego, według zasad niezgodnych z wybranym przez kierownika jednostki wariantem sporządzania rachunku zysków i strat.


Należy pamiętać, iż w przypadku stosowania wariantu kalkulacyjnego na wynik finansowy przenosi się koszty z kont według miejsc ich powstawania, a nie z kont rodzjowych.


Zasady sporządzania sprawozdania finansowego


Należy zwrócić uwagę na stosowanie ogólnych zasad sporządzania sprawozdań finansowych, w szczególności na:

l wykazywanie danych w bilansie na dzień kończący bieżący i poprzedni rok obrotowy (czyli 31 grudnia 2005 r. i 31 grudnia 2006 r.), a we wszystkich pozostałych elementach sprawozdania finansowego za bieżący i poprzedni rok obrotowy (czyli 2005 r. i 2006 r.), również w informacji dodatkowej,

l konsekwentne stosowanie prezentacji danych w tysiącach złotych,

l umieszczenie we wszystkich elementach składowych sprawozdania finansowego tej samej daty sporządzenia,

l podpisanie przez kierownika jednostki wszystkich elementów składowych sprawozdania finansowego, a nie tylko ostatniej strony dodatkowych informacji i objaśnień.


Przy sporządzaniu bilansu należy zwrócić szczególną uwagę na:

l wykazywanie danych w podziale na dotyczące jednostek powiązanych i pozostałych,

l dokonanie podziału rozliczeń międzyokresowych na długo- i krótkoterminowe, pamiętając, że aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazujemy zawsze jako długoterminowe,

l prezentowanie kredytów i zobowiązań finansowych w podziale na długo- i krótkoterminowe (do krótkoterminowych zaliczymy te, które zostaną uregulowane do 31 grudnia 2007 r., a pozostałą kwotę salda do długoterminowych).


Sporządzając rachunek zysków i strat należy pamiętać, że w następujących pozycjach dane figurują według metody netto:

l wynik na zbyciu niefinansowych aktywów trwałych, czyli środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości:

a) zysk jako pozostałe przychody operacyjne,

b) stratę jako pozostałe koszty operacyjne;

l wynik ze zbycia inwestycji długo- i krótkoterminowych w aktywa finansowe:

a) zysk jako przychody finansowe,

b) stratę jako koszty finansowe;

l różnica pomiędzy różnicami kursowymi dodatnimi a ujemnymi:

a) nadwyżkę dodatnich nad ujemnymi jako przychody finansowe,

b) nadwyżkę ujemnych nad dodatnimi jako koszty finansowe.


Przy sporządzaniu informacji dodatkowej mogą wystąpić błędy:

l we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego:

a) omówienie, czasami zbyt obszerne, zasad wyceny składników aktywów i pasywów, co do których przepisy ustawy o rachunkowości są jednoznaczne, a brak lub niekompletna prezentacja zasad wyceny, co do których jednostka miała prawo wyboru lub powinna była je samodzielnie ustalić (np. amortyzacja środków trwałych, rezerwy na zobowiązania, rozliczenia międzyokresowe, odpisy aktualizujące wartość aktywów),

b) nieprezentowanie czynników zagrażających kontynuacji działalności;

l w dodatkowych informacjach i objaśnieniach:

a) brak danych i informacji za oba okresy sprawozdawcze prezentowane w sprawozdaniu finansowym, ponieważ są omawiane tylko za rok bieżący,

b) niekompletność danych i informacji w stosunku do wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości, a także pomijanie innych niż wymienione w załączniku informacji o zdarzeniach istotnych dla oceny sprawozdania finansowego,

c) powtarzanie danych z pozostałych elementów sprawozdania finansowego zamiast ich uszczegóławiania,

d) brak informacji o danych porównywalnych w przypadkach przewidzianych ustawą o rachunkowości.


W rachunku przepływów pieniężnych
mogą wystąpić nieprawidłowości:

l inne niż w KSR nr 1 - "Rachunek przepływów pieniężnych" kwalifikowanie operacji gospodarczych do poszczególnych działalności (np. kredytów, dotacji i pożyczek otrzymanych na sfinansowanie zakupu środków trwałych do działalności inwestycyjnej zamiast do działalności finansowej, wydatków na działalność podstawową sfinansowanych z dotacji do działalności finansowej zamiast do działalności operacyjnej),

l w przypadku stosowania metody pośredniej brak specyfikacji pozostałych korekt w działalności operacyjnej uniemożliwia zidentyfikowanie istotnego błędu.


W zestawieniu zmian w kapitałach (funduszach) własnych
do nieprawidłowości należy zaliczyć:

l wykazywanie w poszczególnych pozycjach zwiększeń i zmniejszeń składowych kapitałów własnych w kwotach ogólnych, bez podania tytułów i kwot je tworzących,

l niepełne uzgodnienie danych i informacji tego zestawienia z danymi wykazanymi w dodatkowych informacjach i objaśnieniach oraz z danymi grupy A pasywów bilansu.

Podstawa prawna:

- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540


Teresa Fołta

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod [zgłoszenie: ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF]

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

REKLAMA