Celem sprawozdania finansowego jest rzetelnie i jasno przedstawić sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki. Przygotowując sprawozdania finansowe, należy pamiętać, że są one przeznaczone przede wszystkim dla użytkowników zewnętrznych, którzy nie mają wglądu do ksiąg.
Księgi rachunkowe zgodnie z ustawą o rachunkowości obejmują:
- dziennik,
- księgę główną,
- księgi pomocnicze,
- zestawienia obrotów i sald
księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych,
- wykaz składników aktywów i pasywów.
Przed ich zamknięciem każdy element zbioru zapisów księgowych powinien być dokładnie sprawdzony pod względem merytorycznym i formalnym.
Podstawę do sporządzenia rzetelnego i jasnego sprawozdania finansowego stanowią rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco prowadzone księgi rachunkowe. O tym, kiedy nasze księgi odpowiadają tym wymogom, informuje tabela 1.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.Przed sporządzeniem sprawozdania finansowego należy:
- uzgodnić salda kont księgi pomocniczej z saldami kont księgi głównej,
- sporządzić zestawienie zapisów na kontach pomocniczych w jednostkach pieniężnych, jeżeli jednostka w ciągu roku prowadzi konta pomocnicze w jednostkach naturalnych,
- uzgodnić obroty zestawienia obrotów i sald z obrotami dziennika lub dziennika częściowego,
- sporządzić zestawienie sald wszystkich kont ksiąg pomocniczych,
- sporządzić zestawienie sald inwentaryzowanej grupy składników aktywów na dzień inwentaryzacji,
- wydrukować wszystkie księgi rachunkowe nie później niż na koniec roku obrotowego.
Podstawowe czynności związane z zamknięciem ksiąg
Jednostka w ramach procesu zamykania ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdania finansowego musi wykonać odpowiednie, określone ustawą czynności. Przedstawia je tabela 2.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Ominięcie którejkolwiek z tych czynności może spowodować, że nasze księgi, a w konsekwencji również sprawozdanie finansowe, nie będą rzetelne.
Elementy składowe sprawozdania finansowego dla jednostek nieprowadzących działalności gospodarczej wymienione są w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej.
Są to:
1. Bilans
2. Rachunek wyników
3. Informacja dodatkowa
UWAGA!
Jednostki prowadzące działalność gospodarczą w rachunku wyników powinny odrębnie wykazać koszty i przychody oraz wynik finansowy z działalności statutowej w stosunku do działalności gospodarczej. W bilansie wyodrębnia się wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą.
Często niedocenionym, ale wbrew pozorom bardzo istotnym elementem składowym sprawozdania finansowego jest informacja dodatkowa. W rozporządzeniu MF zawarty został minimalny zakres informacji, który jednostka musi umieścić w tej części sprawozdania finansowego. Przedstawia je tabela 3. Informacje te zapewniają, że sprawozdanie finansowe staje się użyteczne dla jego odbiorcy. Jest to coś w rodzaju przewodnika, który wyjaśnia, skąd pochodzą dane wykazane w bilansie i rachunku zysków i strat.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
UWAGA!
W tabeli 3 przedstawiono tylko minimalny zakres wymaganych informacji. Jednostka może podać inne i/lub bardziej szczegółowe informacje, które uznaje za użyteczne i zapewniające jasność sprawozdania finansowego.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Podstawy prawne:
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
- rozporządzenie Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej - Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117
Gyöngyvér Takáts