REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności - wyrok TK

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Prawo użytkowania wieczystego to prawo pośrednie pomiędzy prawem własności a prawami rzeczowymi ograniczonymi. Polega ono na korzystaniu przez użytkownika wieczystego z nieruchomości gruntowej, będącej własnością Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków przez czas określony 99 lat (wyjątkowo krócej, lecz nie mniej niż 40 lat).

REKLAMA

Wielu użytkownikom wieczystym zależy na zdobyciu uprawnień takich, jakie mają właściciele nieruchomości, tj. przekształceniu ich prawa w prawo własności. Takie sytuacje reguluje ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1459 ze zm., dalej „ustawa”).

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z ustawą, podmioty w niej wskazane, spełniające ściśle określone w ustawie warunki, mają możliwość wystąpienia z żądaniem przekształcenia powstałego w przeszłości prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Uprawnienie to przysługuje m.in. osobom fizycznym (lub ich następcom prawnym), będącym w dniu wejścia w życie ustawy użytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub zabudowanych garażami, albo przeznaczonych pod tego rodzaju zabudowę oraz użytkownikom wieczystym nieruchomości rolnych. Żądanie przekształcenia powinno zostać zgłoszone do dnia 31 grudnia 2012 r. Ponadto, ustawa określa szczegółowe zasady występowania z takim żądaniem.

Przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności następuje na wniosek uprawnionego użytkownika wieczystego na podstawie decyzji administracyjnej właściwego organu. W przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego jest to organ wykonawczy odpowiedniej jednostki samorządowej (np. wójt, burmistrz), natomiast co do gruntów Skarbu Państwa decyzję taką wydaje starosta. Kwestią, która zasługuje na szczególną uwagę jest  odpłatność przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Opłata za przekształcenie, uiszczana przez użytkownika wieczystego, jest równa różnicy między wartością nieruchomości a wartością prawa użytkowania wieczystego, przy czym kwota ta ustalana jest w oparciu o przepisy art. 67 ust. 3a i art. 69 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, ze zm.). Warto przy tym zwrócić uwagę, że wysokość opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności ustala organ wydający decyzję o przekształceniu i wskazuje ją w tej decyzji.

W określonych przypadkach ustawa przewiduje obowiązek obligatoryjnego udzielenia bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Przykładowo, bonifikaty należy udzielić osobie fizycznej, której dochód miesięczny nie przekracza określonego progu, pod warunkiem, że złoży ona wniosek o udzielenie bonifikaty, a nieruchomość będąca przedmiotem przekształcenia jest zabudowana na cele mieszkaniowe albo przeznaczona pod tego rodzaju zabudowę.

W związku z ww. obligatoryjnymi bonifikatami, dnia 26 stycznia 2010 r. Trybunał Konstytucyjny (dalej „TK”) wydał wyrok w sprawie zgodności niektórych przepisów ustawy z Konstytucją (sprawa K 9/08). TK, wydając wyrok w tej sprawie, odroczył utratę mocy obowiązującej przepisów ustawy uznanych we wskazanym zakresie za niekonstytucyjne o 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku, co powoduje, że tracą one moc obowiązującą 9 sierpnia 2011 r. Oznacza to, iż po 9 sierpnia 2011 r. organy jednostek samorządu terytorialnego przy przekształcaniu użytkowania wieczystego nie będą miały już obowiązku, jak dotychczas, udzielania 50% i 90% bonifikat, określonych w art. 4 ust. 8 i 9 ustawy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

Przedmiotem rozprawy TK był art. 4 ust. 8 i 9 ustawy, przewidujący obligatoryjne udzielanie 90% bonifikat przy przekształcaniu użytkowania wieczystego na wniosek osób fizycznych, których miesięczny dochód na jednego członka rodziny w gospodarstwie domowym nie przekracza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a przekształcana nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe albo przeznaczona pod tego rodzaju zabudowę oraz 50% bonifikat osobom fizycznym (również na ich wniosek), które prawo użytkowania wieczystego uzyskały przed 5 grudnia 1990 r., a także ich następcom prawnym. TK orzekł, że powyższe uregulowanie w zakresie, w jakim wskazuje, że udzielenie bonifikaty jest obowiązkiem organu jednostki samorządu terytorialnego właściwego do wydania decyzji przekształceniowej, jest niezgodne z Konstytucją. Uregulowania te, zdaniem TK, sprawiały, że dotychczasowi właściciele nieruchomości nie mieli możliwości decydowania o sposobie zarządzania swoją własnością. Ponadto, uregulowania te naruszały zasadę udziału jednostek samorządu w dochodach publicznych, odpowiednio do przypadających im zadań. TK dodał również, że obowiązkowe udzielenie bonifikaty powodowało zmniejszenie dochodów samorządów, czemu nie towarzyszyło zmniejszenie ich zadań lub jakakolwiek forma rekompensaty utraconego dochodu.

Warto przy tym zwrócić uwagę, że wskazany wyrok TK nie ma mocy wstecznej, a więc nie spowoduje, że osoby, którym do dnia 9 sierpnia 2011 r. udzielono bonifikat będą musiały dodatkowo zapłacić równowartość udzielonej uprzednio bonifikaty. To z kolei powoduje, że osoby te są uprzywilejowane w stosunku do osób, którym decyzja o przekształceniu użytkowania wieczystego w prawo własności będzie wydawana dopiero po 9 sierpnia 2011 r.

Podsumowując, konsekwencją wskazanego wyroku TK będzie utrata z dniem 9 sierpnia 2011 r. mocy obowiązującej przez art. 4 ust. 8 i 9 ustawy, co oznacza, że od tego dnia organy jednostek samorządu terytorialnego nie będą zobligowane do udzielania bonifikat od opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, które przewidywały ww. przepisy ustawy. Spowoduje to konieczność ponoszenia większych kosztów przez użytkowników wieczystych, chcących dokonać przekształcenia. Może to także zahamować proces dokonywania przekształceń, gdyż celem ustawodawcy przy wprowadzaniu bonifikat było właśnie zachęcenie użytkowników wieczystych do zamiany ich prawa w prawo własności. Z drugiej jednak strony, może przełożyć się to na większe dochody uzyskiwane przez jednostki samorządu terytorialnego, co pozwoli im na realizowanie zaplanowanych zadań, choć praktyka pokaże, czy zwiększeniu dochodów nie będzie stało na przeszkodzie zahamowanie procesu przekształceń. Celowość i skutki wprowadzonych zmian na pewno zostaną zweryfikowane po 9 sierpnia 2011 r., kiedy zmiany zaczną obowiązywać.

Patrycja Dzięgielewska

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zerowy PIT dla rodzin, które mają dwoje lub więcej dzieci. Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice

Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice z "Planu 21". W Kolbuszowej podpisał projekt ustawy o zerowym PIT dla rodzin z co najmniej dwojgiem dzieci. „Polskie rodziny mogą liczyć na swojego prezydenta” – podkreślił. To odpowiedź na kryzys demograficzny i pierwszy krok w stronę realnego wsparcia klasy średniej.

Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Rozliczanie kilometrówek od aut elektrycznych: jest stanowisko Ministra Finansów i zapowiedź zmian w przepisach

Pieniądze, jakie pracodawca przekazuje pracownikowi tytułem zwrotu kosztów używania samochodu elektrycznego do celów służbowych, stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki takie nie są też kosztem przedsiębiorcy (pracodawcy). Takie jest stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską. Jednocześnie w interpelacji poinformowano, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad zmianami w rozporządzeniu w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zmiany te mają pozwolić na wprowadzenie możliwości zwrotu pracownikom kosztów używania do celów służbowych samochodów o napędzie elektrycznym lub hybrydowym, a także napędzanych wodorem, czy też zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

REKLAMA

Ministerstwo Finansów chce zakończyć nadużycia z przedawnieniem podatków. Nowe zasady już w 2026 roku

W nowej wersji projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów chce zlikwidować możliwość zawieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczęcie postępowania karnego skarbowego. O szczegółach zmian mówi wiceminister finansów Jarosław Neneman.

Stawki podatku od środków transportowych w 2026 roku: Nowe limity już opublikowane

Znamy już nowe górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2026 rok. Większość limitów wzrosła o około 4,5% względem 2025 r. Sprawdź szczegółowe porównanie stawek, terminy płatności oraz zasady ustalania stawek przez gminy. To ważne dla przedsiębiorców i samorządów.

TSUE: Urzędy skarbowe nie mogą automatycznie wykreślać firm z rejestru VAT za zaległości

Przełomowy wyrok TSUE potwierdza, że wykreślenie firmy z rejestru VAT za brak zapłaty podatku nie może odbywać się automatycznie. Fiskus musi najpierw zbadać przyczyny zaległości i zachowanie przedsiębiorcy. Orzeczenie może uchronić tysiące firm przed nieproporcjonalnymi sankcjami i nieodwracalnymi stratami.

Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

REKLAMA

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

REKLAMA