REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności - wyrok TK

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Prawo użytkowania wieczystego to prawo pośrednie pomiędzy prawem własności a prawami rzeczowymi ograniczonymi. Polega ono na korzystaniu przez użytkownika wieczystego z nieruchomości gruntowej, będącej własnością Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków przez czas określony 99 lat (wyjątkowo krócej, lecz nie mniej niż 40 lat).

Wielu użytkownikom wieczystym zależy na zdobyciu uprawnień takich, jakie mają właściciele nieruchomości, tj. przekształceniu ich prawa w prawo własności. Takie sytuacje reguluje ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1459 ze zm., dalej „ustawa”).

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Zgodnie z ustawą, podmioty w niej wskazane, spełniające ściśle określone w ustawie warunki, mają możliwość wystąpienia z żądaniem przekształcenia powstałego w przeszłości prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Uprawnienie to przysługuje m.in. osobom fizycznym (lub ich następcom prawnym), będącym w dniu wejścia w życie ustawy użytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub zabudowanych garażami, albo przeznaczonych pod tego rodzaju zabudowę oraz użytkownikom wieczystym nieruchomości rolnych. Żądanie przekształcenia powinno zostać zgłoszone do dnia 31 grudnia 2012 r. Ponadto, ustawa określa szczegółowe zasady występowania z takim żądaniem.

Przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności następuje na wniosek uprawnionego użytkownika wieczystego na podstawie decyzji administracyjnej właściwego organu. W przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego jest to organ wykonawczy odpowiedniej jednostki samorządowej (np. wójt, burmistrz), natomiast co do gruntów Skarbu Państwa decyzję taką wydaje starosta. Kwestią, która zasługuje na szczególną uwagę jest  odpłatność przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Opłata za przekształcenie, uiszczana przez użytkownika wieczystego, jest równa różnicy między wartością nieruchomości a wartością prawa użytkowania wieczystego, przy czym kwota ta ustalana jest w oparciu o przepisy art. 67 ust. 3a i art. 69 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, ze zm.). Warto przy tym zwrócić uwagę, że wysokość opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności ustala organ wydający decyzję o przekształceniu i wskazuje ją w tej decyzji.

W określonych przypadkach ustawa przewiduje obowiązek obligatoryjnego udzielenia bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Przykładowo, bonifikaty należy udzielić osobie fizycznej, której dochód miesięczny nie przekracza określonego progu, pod warunkiem, że złoży ona wniosek o udzielenie bonifikaty, a nieruchomość będąca przedmiotem przekształcenia jest zabudowana na cele mieszkaniowe albo przeznaczona pod tego rodzaju zabudowę.

W związku z ww. obligatoryjnymi bonifikatami, dnia 26 stycznia 2010 r. Trybunał Konstytucyjny (dalej „TK”) wydał wyrok w sprawie zgodności niektórych przepisów ustawy z Konstytucją (sprawa K 9/08). TK, wydając wyrok w tej sprawie, odroczył utratę mocy obowiązującej przepisów ustawy uznanych we wskazanym zakresie za niekonstytucyjne o 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku, co powoduje, że tracą one moc obowiązującą 9 sierpnia 2011 r. Oznacza to, iż po 9 sierpnia 2011 r. organy jednostek samorządu terytorialnego przy przekształcaniu użytkowania wieczystego nie będą miały już obowiązku, jak dotychczas, udzielania 50% i 90% bonifikat, określonych w art. 4 ust. 8 i 9 ustawy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

REKLAMA

Przedmiotem rozprawy TK był art. 4 ust. 8 i 9 ustawy, przewidujący obligatoryjne udzielanie 90% bonifikat przy przekształcaniu użytkowania wieczystego na wniosek osób fizycznych, których miesięczny dochód na jednego członka rodziny w gospodarstwie domowym nie przekracza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a przekształcana nieruchomość jest zabudowana na cele mieszkaniowe albo przeznaczona pod tego rodzaju zabudowę oraz 50% bonifikat osobom fizycznym (również na ich wniosek), które prawo użytkowania wieczystego uzyskały przed 5 grudnia 1990 r., a także ich następcom prawnym. TK orzekł, że powyższe uregulowanie w zakresie, w jakim wskazuje, że udzielenie bonifikaty jest obowiązkiem organu jednostki samorządu terytorialnego właściwego do wydania decyzji przekształceniowej, jest niezgodne z Konstytucją. Uregulowania te, zdaniem TK, sprawiały, że dotychczasowi właściciele nieruchomości nie mieli możliwości decydowania o sposobie zarządzania swoją własnością. Ponadto, uregulowania te naruszały zasadę udziału jednostek samorządu w dochodach publicznych, odpowiednio do przypadających im zadań. TK dodał również, że obowiązkowe udzielenie bonifikaty powodowało zmniejszenie dochodów samorządów, czemu nie towarzyszyło zmniejszenie ich zadań lub jakakolwiek forma rekompensaty utraconego dochodu.

Warto przy tym zwrócić uwagę, że wskazany wyrok TK nie ma mocy wstecznej, a więc nie spowoduje, że osoby, którym do dnia 9 sierpnia 2011 r. udzielono bonifikat będą musiały dodatkowo zapłacić równowartość udzielonej uprzednio bonifikaty. To z kolei powoduje, że osoby te są uprzywilejowane w stosunku do osób, którym decyzja o przekształceniu użytkowania wieczystego w prawo własności będzie wydawana dopiero po 9 sierpnia 2011 r.

Podsumowując, konsekwencją wskazanego wyroku TK będzie utrata z dniem 9 sierpnia 2011 r. mocy obowiązującej przez art. 4 ust. 8 i 9 ustawy, co oznacza, że od tego dnia organy jednostek samorządu terytorialnego nie będą zobligowane do udzielania bonifikat od opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, które przewidywały ww. przepisy ustawy. Spowoduje to konieczność ponoszenia większych kosztów przez użytkowników wieczystych, chcących dokonać przekształcenia. Może to także zahamować proces dokonywania przekształceń, gdyż celem ustawodawcy przy wprowadzaniu bonifikat było właśnie zachęcenie użytkowników wieczystych do zamiany ich prawa w prawo własności. Z drugiej jednak strony, może przełożyć się to na większe dochody uzyskiwane przez jednostki samorządu terytorialnego, co pozwoli im na realizowanie zaplanowanych zadań, choć praktyka pokaże, czy zwiększeniu dochodów nie będzie stało na przeszkodzie zahamowanie procesu przekształceń. Celowość i skutki wprowadzonych zmian na pewno zostaną zweryfikowane po 9 sierpnia 2011 r., kiedy zmiany zaczną obowiązywać.

Patrycja Dzięgielewska

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Badania techniczne od 19 września. Nowe stawki dla kierowców!

Od 19 września kierowców w Polsce czekają wyższe opłaty za badania techniczne pojazdów. Zmiana ta, wprowadzona po ponad 20 latach, ma na celu urealnienie kosztów funkcjonowania stacji kontroli i dostosowanie ich do współczesnych realiów gospodarczych. Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że nowe stawki – choć wyższe – nadal pozostaną jednymi z najniższych w Europie, a przy tym zapewnią sprawiedliwą równowagę między interesem przedsiębiorców a możliwościami finansowymi kierowców.

KSeF i słaby Internet? To może być problem dla Twojej firmy, ale jest rozwiązanie

Obowiązkowe e-fakturowanie w KSeF od 2026 r. ma być rewolucją w rozliczeniach VAT, ale wielu przedsiębiorców obawia się braku stabilnego Internetu, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Posłanka Iwona Krawczyk pyta ministra finansów o rozwiązania awaryjne i wsparcie dla firm. Znamy odpowiedź resortu.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

REKLAMA

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

REKLAMA

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA