Jeśli podarowano ci mieszkanie, możesz skorzystać z ulgi podatkowej. Powinieneś jednak m.in. mieszkać w nim przez pięć lat. Jeżeli jednak w pewnych sytuacjach warunek ten nie jest spełniony, to nie powoduje utraty ulgi - poinformowali przedstawiciele administracji skarbowej.
Prawo do skorzystania z ulgi od podatku od spadków i darowizn przy darowiźnie mieszkania przez bliskich przewiduje ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.). Jednym z warunków uprawniających do ulgi jest 5-letni okres zamieszkiwania w darowanym mieszkaniu. Gdy warunek ten nie zostanie spełniony, obdarowany będzie musiał zapłacić podatek.
Nie zawsze jednak niedopełnienie tej przesłanki pociąga za sobą utratę ulgi, wynika z sondy przeprowadzonej w izbach skarbowych. I tak Monika Kopiecka z Izby Skarbowej w Gdańsku podkreśliła, że w niektórych przypadkach, mimo niezamieszkiwania przez pięć lat w nabytym w drodze spadku czy darowizny budynku lub lokalu, ulgi się nie utraci. – W sprawach, z którymi mieliśmy do czynienia w województwie pomorskim, uwzględniono m.in. takie przesłanki: nabyte mieszkanie znajdowało się na trzecim piętrze budynku bez windy, a podatnik był w starszym wieku i miał chore narządy ruchu; uciążliwe sąsiedztwo mieszkańców innych mieszkań (alkoholików), w stopniu mogącym spowodować rozstrój zdrowia; przeniesienie służbowe podatnika do pracy w innej miejscowości; nabyte mieszkanie było tak małe, że w ogóle nie nadawało się do zamieszkania dla podatnika i jego rodziny; koszty utrzymania nabytego mieszkania były tak duże, że podatnik nie był w stanie utrzymać go z własnych środków – argumentowała Monika Kopiecka.
Izabela Januchowska z Izby Skarbowej w Szczecinie zwróciła uwagę na fakt, że w zakresie obowiązku zamieszkiwania w nabytym lokalu przez pięć lat przepisy dopuszczają zbycie takiego lokalu przed upływem pięciu lat ze względu na konieczność zmiany warunków lub miejsca zamieszkania. Jednak w tej sytuacji nabycie innego budynku lub mieszkania albo uzyskanie pozwolenia na budowę musi nastąpić nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia, aby podatnik mógł zachować prawo do ulgi.
Jak podkreślają organy podatkowe, aby ulgi nie utracić, zbycie lokalu musi być uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych. – Ocena, czy taka konieczność zaszła, w każdym przypadku należy do organu podatkowego. Biorąc pod uwagę orzecznictwo, można stwierdzić, że chodzi tu o obiektywnie rozumianą konieczność, a nie np. chęć poprawy warunków mieszkaniowych. Taką koniecznością jest np. uzyskanie pracy w innej miejscowości, powiększenie rodziny, trudna sytuacja finansowa powodująca brak możliwości utrzymania lokalu – wyjaśniła Renata Borkowska z Izby Skarbowej w Łodzi. Podobnego zdania jest Małgorzata Spychała z Izby Skarbowej w Poznaniu, która wskazała, że zachowanie ulgi jest uzależnione od kryteriów subiektywnych i w zasadzie w każdym przypadku sprawę należy rozpatrywać indywidualnie. – Stworzenie uniwersalnego katalogu sytuacji pozwalających na zachowane ulgi jest niezwykle trudne, gdyż nawet dość podobne (ale nie identyczne) stany faktyczne mogą prowadzić w tym przypadku do odmiennych rozstrzygnięć. Tym samym może to spowodować błędne wrażenie o nieprzychylnym działaniu organów podatkowych w różnych częściach kraju – dodała Małgorzata Spychała.
