Dziewięciu państwom starej Unii Europejskiej wygasły preferencyjne stawki VAT na niektóre towary i usługi. Obecnie domagają się ich przedłużenia. Polska również ma szansę na wydłużenie okresu stosowania obniżonych stawek do 2015 roku.
Dziś w Brukseli zbiera się Ekofin, czyli rada ministrów państw członkowskich Unii Europejskiej. Głównym problemem do rozstrzygnięcia będzie przedłużenie preferencyjnych stawek VAT na niektóre towary i usługi. Chodzi o to, że 31 grudnia 2005 roku dziewięciu krajom (Belgii, Grecji, Hiszpanii, Francji, Włochom, Luksemburgowi, Holandii, Portugalii i Wielkiej Brytanii) wygasł termin stosowania obniżonych stawek. Państwa te nie mogły się porozumieć w tej sprawie na poprzednim posiedzeniu Ekofinu w grudniu ubiegłego roku.
Faktycznie więc po 31 grudnia wspomniane państwa bezprawnie korzystają z preferencyjnych stawek.
Decyzję o zmianach chciał wymóc komisarz do spraw podatków i unii celnej Laszlo Kovacs, który stwierdził w zeszłym tygodniu, że nie będzie tolerował tej sytuacji. Zażądał więc porozumienia na najbliższym posiedzeniu Ekofinu – 24 stycznia.
O kompromis nie będzie jednak łatwo. Najwięcej problemów stwarza propozycja Francji, która domaga się niższych stawek dla restauratorów. Obiecał to im przed wyborami prezydent Jacques Chirac. Teraz wywiera on naciski między innymi na Niemcy, aby wyraziły zgodę na obniżkę. Aby doszło do jakichkolwiek zmian, potrzebna jest zgoda wszystkich 25 państw. Jednak na poszerzenie listy produktów i usług, które mogłyby być objęte preferencyjnymi stawkami, nie chce się zgodzić żadne państwo, bo mogłoby to oznaczać roszczenia kolejnych grup podatników. W Polsce głośna była debata o obniżeniu stawek na internet, gdy okazało się, że będzie objęty stawką podstawową. Ponadto chcieliśmy obniżki na ubranka dziecięce. Preferencyjną stawkę na buty i ubranka może stosować na przykład Irlandia.
Z propozycją przełamania pata wystąpiła Austria, która obecnie przewodniczy w Unii. Zaproponowała, aby przedłużyć stosowanie obniżonych stawek do końca 2010 roku. Problem polega na tym, że w dokumencie mówi się tylko o usługach o wysokim nakładzie pracy, czyli na przykład pracach remontowych. Nie ma natomiast mowy o restauratorach. Według zapowiedzi, Francja będzie walczyć do końca, a więc spór może nie zostać rozwiązany.
Sprawę mogą komplikować również nowe państwa, które przede wszystkim chcą przedłużenia okresu derogacji, czyli możliwości stosowania obniżonych stawek. Za poparcie Francji mogą chcieć znacząco wydłużyć okres, kiedy będą mogły stosować obniżone stawki. Wśród tej grupy krajów jest również Polska, która chce wydłużenia czasu obowiązywania obniżonych stawek na niektóre towary i usługi do 2015 roku. Na pewno nie możemy liczyć na zwiększenie listy towarów.
Polskę będzie reprezentował wiceminister finansów Zbigniew Dynak. Minister finansów Zyta Gilowska nie może jechać do Brukseli ze względu na sejmową debatę i głosowanie nad ustawą budżetową.
