Wielu podatników składa dwa lub nawet trzy zeznania roczne. Często z jednego z nich wynika nadpłata podatku, natomiast w drugim wykazany jest podatek do zapłaty. Nie musi to jednak oznaczać konieczności wpłacenia podatku z jednego zeznania i oczekiwania przez trzy miesiące na zwrot nadpłaty z drugiego.
Ordynacja podatkowa przewiduje możliwość zaliczenia nadpłaty na poczet innego zobowiązania podatkowego. Teoretycznie organ podatkowy może dokonać tego z urzędu. W praktyce jednak, ze względu na skomplikowane przepisy i natłok prac w urzędach w ostatnim miesiącu rozliczeń, lepiej jest wystąpić z odpowiednim wnioskiem. Ponieważ urząd ma miesiąc na jego rozpatrzenie, a termin płatności podatku upływa 2 maja, wniosek warto złożyć jeszcze w marcu. W ten sposób przed upływem ostatecznego terminu rozliczenia podatnik powinien otrzymać postanowienie stwierdzające zarachowanie nadpłaty na poczet podatku. Dokument ten daje mu pewność, że rozliczenia za 2005 rok dokonał prawidłowo.
Zarachowanie z urzędu
Ordynacja podatkowa reguluje zasady zaliczania nadpłaty na poczet zobowiązań podatkowych. Jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania jest zaliczenie na jego poczet nadpłaty lub zwrotu podatku. Nadpłata w podatku dochodowym powstaje z dniem złożenia zeznania rocznego. Jednak samo złożenie zeznania nie jest wystarczające. W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych urząd skarbowy musi wydać postanowienie. Podobnie jak w innych sprawach urząd ma na to miesiąc. I tutaj pojawia się problem. Jeśli podatnik złoży zeznanie w kwietniu, to może zdarzyć się sytuacja, że postanowienie o zaliczeniu nadpłaty zostanie wydane dopiero w maju. A to oznacza, że z formalnego punktu widzenia niezapłacenie podatku wynikającego z zeznania może być uznane za postępowanie nieprawidłowe. Możliwa jest też inna sytuacja. Po wydaniu postanowienia może okazać się, że nadpłata została zarachowana na poczet zaległości, o których podatnik nawet nie wiedział.
Najpierw zaległości
Nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu. Podatnicy, którzy nie złożą żadnego wniosku, a ciążą na nich zobowiązania z różnych tytułów, muszą liczyć się z tym, że nadpłata zostanie zaliczona na poczet podatku, począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności.
Z przepisów wynika więc, że organ podatkowy powinien z urzędu zaliczyć nadpłatę na poczet zobowiązań. Jeżeli podatnik nie złoży odpowiedniego wniosku, nie może być jednak pewny, czy nie zostanie ona zaliczona na poczet zobowiązań lub zaległości, o których nie wiedział. Dlatego warto zadbać, aby postanowienie urzędu o zaliczeniu nadpłaty zostało wydane przed terminem płatności podatku, który w tym roku przypada 2 maja.
Zobowiązania przyszłe
Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą bądź osiągający dochody z najmu mogą złożyć wniosek o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań. Może to być opłacalne w przypadku, gdy podatnik zobowiązany jest do wpłaty zaliczek. W ten sposób nie będzie musiał oczekiwać trzy miesiące na zwrot. Kwotę tę podatnik będzie mógł wykorzystać wcześniej na sfinansowanie zaliczek na podatek czy też zobowiązań z tytułu VAT. Postulujemy We wzorach deklaracji PIT powinny zostać wprowadzone odrębne pozycje umożliwiające kompensatę podatku przez podatników składających kilka zeznań rocznych.
