Kontrolerzy wykrywają zaległe podatki

Aż 8497 kontroli zostało wykonanych zgodnie z planami opracowanymi przez urzędy we własnym zakresie. W 1162 przypadkach kontrole zostały zrealizowane w ramach planów kontroli koordynowanych, opracowanych przez Ministerstwo Finansów.

W 2005 roku przeprowadzono także 8888 kontroli doraźnych, które stanowiły 48 proc. wszystkich kontroli.

W 2005 roku ujawniono zaległości podatkowe w kwocie 2 663 939 tys. zł. To o 19 proc. więcej niż w 2004 roku. Znacznie wzrosły wykryte zaległości w zakresie VAT i akcyzy (wzrost o 35 proc.) oraz podatku dochodowego od osób fizycznych (wzrost o 47 proc.). Jednocześnie znacząco spadła liczba naruszeń w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Tu spadek wyniósł aż 57 proc.

Zwiększone ustalenia podatkowe nastąpiły przede wszystkim w wyniku kontroli u osób fizycznych. Od III kwartału 2004 roku organy zintensyfikowały czynności sprawdzające wykorzystanie kas fiskalnych. Stwierdzone uchybienia były podstawą doraźnych kontroli skarbowych. To doprowadziło do zwiększenia ogólnej liczby wykonanych kontroli aż do 2008, czyli o 12 proc. w stosunku do ubiegłego roku.

Zintensyfikowane czynności sprawdzające realizację obowiązku posiadania kas fiskalnych i rejestrowania na nich obrotów miały też wpływ na efektywność postępowania karnego skarbowego. Liczba wystawionych mandatów karnych gotówkowych prawie się potroiła, a liczba wystawionych mandatów karnych kredytowych wzrosła prawie czterokrotnie.

Z ustaleń resortu wynika, że większość ustaleń podatkowych stwierdzono podczas kontroli osób fizycznych. Podczas kontroli spółek prawa handlowego i innych podmiotów zdecydowanie częściej dokonywano ustaleń o charakterze niepodatkowym. Potwierdza to struktura kontrolowanych podmiotów w okresie 2003-2005. Jak wskazuje raport, mimo obiegowej opinii, że to firmy są najczęściej kontrolowane, obecnie znacznie zwiększa się udział osób fizycznych w ogólnej liczbie skontrolowanych podmiotów.

Należy zaznaczyć, że jako jeden z głównych celów kontroli na przyszłość resort zapowiada intensyfikowanie walki z szarą strefą.

– Oczywiście należy zaakceptować fakt, że ściąganie podatków od osób fizycznych, choćby ze względu na liczbę podmiotów oraz nieprowadzenie przez nie szczególnej dokumentacji, może powodować trudności w ściąganiu podatków – wyjaśnia Michał Stolarek, radca prawny z kancelarii Stolarek & Grabalski. Jednak zaraz dodaje, że jest też druga strona medalu – wysokie podatki, które czasami bardzo skutecznie zniechęcają do ich płacenia. W jego ocenie tego rodzaju sytuację pogarsza dodatkowo coraz większa świadomość, na jakie cele idą pieniądze z podatków i jak są dzielone. Te dwa czynniki, zdaniem eksperta, zasadniczo wpływają na ściągalność podatków w Polsce. To wysokie podatki powodują takie, a nie inne kłopoty fiskusa.