REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT nie zawsze neutralny. Analiza GP

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Podatek od towarów i usług powinien być neutralny dla przedsiębiorców. Polskie przepisy niekiedy nadmiernie ograniczają prawo do odliczenia podatku naliczonego. Naruszanie zasady neutralności VAT jest niezgodne z wymogami Unii Europejskiej.



Zasada neutralności VAT dla podatników tego podatku jest jednym z fundamentów systemu podatku od towarów i usług. Zasada ta wynika z I Dyrektywy VAT i rozwinięta jest dalej w VI Dyrektywie. Zasada ta polega na tym, że VAT powinien być dla podatników tego podatku neutralny, tzn. nie powinien stanowić dla nich obciążenia kosztowego. Podatek ten obciąża natomiast konsumpcję, czyli generalnie towary i usługi wykorzystane do celów innych niż opodatkowana działalność gospodarcza.

Zgodnie z regulacjami wspólnotowymi odstępstwa od zasady neutralności VAT powinny mieć charakter marginalny i co do zasady wynikać wprost z dyrektyw. W polskich przepisach często zapomina się o neutralności VAT.

Naruszenia są powszechne

Według Patrycji Burglin, specjalisty w zespole VAT firmy Deloitte, neutralność to fundamentalna cecha podatku od wartości dodanej, wynikająca z art. 17 VI Dyrektywy. Zgodnie z jej istotą, potwierdzoną wielokrotnie przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (m.in. w sprawie Ghent Coal Terminal NV) obowiązek zapłaty podatku ciąży na finalnym konsumencie towaru lub usługi, w związku z czym przedsiębiorca nie powinien ponosić kosztów tego podatku.

– Niestety, takie założenie nie znajduje odzwierciedlenia w polskiej rzeczywistości, często bowiem zdarzają się naruszenia tej zasady. Przykładem są kłopoty z odzyskaniem VAT przez podatników, którzy ponieśli koszty przed rejestracją – podkreśliła Patrycja Burglin.

Również Jerzy Martini, doradca podatkowy Baker & Mckenzie w komentarzu dla GP wskazał na fakt, że krajowe przepisy o VAT pozostawiają wiele do życzenia z punktu widzenia przestrzegania zasady neutralności VAT.

– Przykładami naruszenia zasady neutralności podatkowej mogą być przepisy ograniczające prawo do odliczenia podatku naliczonego. Większość z tych przepisów narusza jednocześnie przepisy VI Dyrektywy VAT (np. zakaz odliczenia podatku, w przypadku gdy wydatek nie może być uznany za koszt uzyskania przychodu, zakaz odliczania podatku w odniesieniu do niektórych samochodów i paliw używanych do nich, importu usług z rajów podatkowych itp.) – dodał Jerzy Martini.

Wskazał również, że przepisy dotyczące zwrotu nadwyżki podatku naliczonego, poprzez nadmierne wydłużenie terminów zwrotu podatku, powodują, że VAT przestaje być dla podatnika neutralny – musi on ponosić koszty finansowania podatku, do czasu otrzymania zwrotu.

Nadmierne ograniczenia

Daniel Zarzycki, prawnik w kancelarii prawnej Grynhoff, Woźny i Wspólnicy, w rozmowie z nami stwierdził, że zasada neutralności VAT powinna być respektowana zarówno przy tworzeniu przepisów z zakresu VAT, jak i przy ich stosowaniu. Przepisy VAT niejednokrotnie, w porównaniu z regulacjami unijnymi, w nadmierny sposób ograniczają zastosowanie tej podstawowej dla systemu VAT zasady wobec podatników.

– Z drugiej strony, organy podatkowe często traktują zasadę neutralności VAT jako obwarowany wieloma formalnymi warunkami przywilej podatników, nie zaś jako zasadniczy element konstrukcyjny podatku. Nadmierne ograniczanie neutralności VAT przejawia się głównie na takich polach jak odliczanie VAT czy zwroty nadwyżki podatku. W praktyce organy podatkowe zbyt rzadko uwzględniają w swoich decyzjach czy interpretacjach regulacje wspólnotowe oraz orzecznictwo ETS. Trzeba jednak podkreślić, że w ostatnim czasie nastawienie fiskusa ewoluuje w kierunku pełniejszego respektowania zasady neutralności VAT, choć nadal stanowisko organów jest zbyt profiskalne – argumentował Daniel Zarzycki.

Potrzebne zmiany

VAT jest podatkiem obciążającym wyłącznie ostatecznych konsumentów. Dla podatników VAT, czyli podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, powinien być całkowicie neutralny. Arkadiusz Patryas, doradca podatkowy, dyrektor w zespole VAT Ernst & Young, uważa, że zasada neutralności realizowana jest, z jednej strony, poprzez opodatkowanie wyłącznie kwoty należnej z tytułu sprzedaży towarów i usług, czyli kwoty, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać. Z drugiej strony, poprzez założenie, że wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie zakupywanych przez niego towarów i usług będzie w całości odzyskiwana.

Organy podatkowe często traktują zasadę neutralności VAT jako obwarowany wieloma formalnymi warunkami przywilej podatników, nie zaś jako zasadniczy element konstrukcyjny podatku.

– W polskiej praktyce jest jeszcze wiele do zrobienia w tym względzie. Choć należy przyznać, że przebyliśmy już długą drogę od sytuacji, gdy np. odmawiano prawa do odliczenia podatku z faktury zawierającej błąd ortograficzny. Po pierwsze, należy zmienić przepisy ograniczające prawo do odliczenia podatku naliczonego (np. gdy zakup nie jest kosztem dla podatków dochodowych), czy też nakazujące spełnienie szeregu formalnych przesłanek do odliczenia (np. ograniczające odliczenie tylko do miesiąca otrzymania faktury lub następnego). Po drugie, wykładnia przepisów przez organy skarbowe powinna następować przy założeniu, że zasada neutralności to element konstrukcji VAT, a nie szczególny przywilej podatnika – dodał.

– Na szczęście podatnicy mają możliwości prawne, aby zabezpieczyć się przed negatywnymi skutkami przepisów krajowych naruszających zasadę neutralności, które są niezgodne z prawem UE– podkreślił Jerzy Martini.

Jedną z takich możliwości jest np. dochodzenie odszkodowania od państwa. Warto o tym pamietać, bo neutralność VAT powinna być powszechnie stosowaną zasadą, a nie wyjątkiem od niej.

POSTULUJEMY
Sejm powinien:
• zmienić przepisy ograniczające prawo do odliczenia podatku naliczonego,
• znieść regulacje nakazujące spełnienie wielu formalnych warunków dających prawo do odliczenia.
Organy podatkowe powinny:
• traktować neutralność VAT jako powszechnie obowiązująca zasadę, a nie jako preferencję dla wybranych podatników.

REKLAMA

Autopromocja

NEUTRALNOŚĆ VAT
Które polskie przepisy naruszają neutralność

Jak mogą bronic się podatnicy:
• bezpośrednio stosować unijne dyrektywy
• dochodzić odszkodowania od skarbu państwa
• dochodzić zwrotu podatku, którego zakaz odliczania naruszał przepisy wspólnotowe


Ewa Matyszewska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Badania techniczne pojazdów: Nowe stawki już od 19 września! Zobacz tabelę

Od 19 września kierowców w Polsce czekają wyższe opłaty za badania techniczne pojazdów. Zmiana ta, wprowadzona po ponad 20 latach, ma na celu urealnienie kosztów funkcjonowania stacji kontroli i dostosowanie ich do współczesnych realiów gospodarczych. Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że nowe stawki – choć wyższe – nadal pozostaną jednymi z najniższych w Europie, a przy tym zapewnią sprawiedliwą równowagę między interesem przedsiębiorców a możliwościami finansowymi kierowców.

Masz firmę i słaby Internet? Sprawdź, co odpowiada rząd na problemy z KSeF

Obowiązkowe e-fakturowanie w KSeF od 2026 r. ma być rewolucją w rozliczeniach VAT, ale wielu przedsiębiorców obawia się braku stabilnego Internetu, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Posłanka Iwona Krawczyk pyta ministra finansów o rozwiązania awaryjne i wsparcie dla firm. Znamy odpowiedź resortu.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

REKLAMA

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

REKLAMA

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA