Jeśli poręczyciel podpisze ugodę z bankiem i spłaci część długu, u kredytobiorcy powstanie przychód odpowiadający wartości zadłużenia spłaconego przez poręczyciela.
Banki zawierają umowy kredytowe, które często są zabezpieczone poręczeniem cywilnym. Zgodnie z umową poręczenia, poręczyciel zobowiązuje się wobec wierzyciela (banku) wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik (kredytobiorca) zobowiązania nie wykonał. Z powodu braku spłat kredytów w terminach wskazanych w umowach, banki mają prawo wypowiedzieć umowę kredytową i wszcząć postępowanie egzekucyjne zarówno przeciwko kredytobiorcy, jak i poręczycielowi.
Ugoda z poręczycielem
Dość częstą praktyką w takiej sytuacji jest wystąpienie poręczyciela z wnioskiem do banku o zawarcie ugody, na mocy której po spłaceniu części zadłużenia bank zwolni go z długu.
Zawarcie przez bank ugody z poręczycielem skutkuje jednakże konsekwencjami w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Wartość umorzonego zadłużenia jest kwalifikowania jako przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), a tym samym bank ma obowiązek sporządzić informację o tych przychodach (PIT-8C).
Problemem może okazać się wówczas ustalenie osoby uzyskującej przychód z innych źródeł, tzn. czy jest to wyłącznie kredytobiorca czy może również poręczyciel. Co więcej, po uwzględnieniu wartości spłaty dokonanej przez poręczyciela trudności może sprawić także wskazanie w informacji PIT-8C kwoty przychodu z innych źródeł podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Posiłkując się udostępnionymi na stronie internetowej Ministerstwa Finansów interpretacjami organów podatkowych stwierdzić można, że zawarcie ugody, w której po zapłaceniu przez poręczyciela części zadłużenia zostanie on zwolniony z zapłaty pozostałej części długu, nie spowoduje powstania u poręczyciela przychodu z innych źródeł. Decydujące znaczenie ma tutaj fakt, że nie nastąpi w majątku poręczyciela jakiekolwiek przysporzenie mające konkretny wymiar finansowy, ponieważ nie on zaciągał kredyt w banku. Zatem w następstwie zawarcia takiej ugody bank nie ma obowiązku sporządzać dla poręczyciela informacji o przychodach z innych źródeł (PIT-8C).
Ważne!
Poręczyciel spłacając część zadłużenia kredytobiorcy nie uzyskuje żadnego przychodu
KIEDY BANK PRZEŚLE PIT-8C
Informację o przychodach z innych źródeł (PIT-8C) bank ma obowiązek sporządzić i przekazać w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym podatnikowi (kredytobiorcy) oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według jego miejsca zamieszkania. Kredytobiorca, po upływie roku podatkowego, przychód wykazany w tej informacji powinien skumulować w zeznaniu podatkowym z pozostałymi przychodami uzyskanymi w ciągu roku i obliczyć należny podatek dochodowy od osób fizycznych od sumy dochodów przy zastosowaniu skali podatkowej.
Przychód biorącego kredyt
Zupełnie inaczej sytuacja podatkowa przedstawia się u kredytobiorcy. Przy ustalaniu wartości przychodu z innych źródeł istotne znaczenie ma treść ugody zawartej przez poręczyciela z bankiem, a także kwota zadłużenia spłaconego przez poręczyciela.
Jeśli zostanie zawarta ugoda, na mocy której po spłaceniu przez poręczyciela części zadłużenia poręczyciel i kredytobiorca zostaną zwolnieni z pozostałej części długu, przychodem dla kredytobiorcy będzie zarówno kwota długu spłaconego przez poręczyciela, jak i pozostała część umorzona przez bank. Zatem wartość tę bank powinien wykazać w informacji o przychodach z innych źródeł (PIT-8C).
Wartość ustalonego kredytobiorcy przychodu z innych źródeł będzie natomiast inna w sytuacji, gdy zostanie zawarta ugoda, na mocy której po spłaceniu przez poręczyciela części zadłużenia tylko poręczyciel zostanie zwolniony z pozostałej części zadłużenia. Kredytobiorca zaś nadal będzie zobowiązany do spłaty zadłużenia (oczywiście z uwzględnieniem spłaty dokonanej przez poręczyciela). Powstanie wówczas u kredytobiorcy przychód z innych źródeł, jednakże w wysokości odpowiadającej wyłącznie wartości spłaconego przez poręczyciela za kredytobiorcę zadłużenia.
Wartość tę bank będzie musiał wykazać w PIT-8C. Natomiast pozostałą część długu, nieujętą w ugodzie, z którego kredytobiorca nie został zwolniony, bank ma nadal prawo windykować. Zatem nie stanowi ona dla kredytobiorcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Radosław Knapik
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji
kliknij tutaj.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
