Ustawa o rachunkowości - zmiany od 2022 roku

Uproszczenie podpisywania e-sprawozdań finansowych

"Dzięki wprowadzonym rozwiązaniom uprościmy zasady podpisywania sprawozdań finansowych przy zachowaniu ich elektronicznego formatu. W ten sposób odpowiadamy na postulaty rynku, szczególnie NGOs. Ujednolicamy także formaty sprawozdań finansowych emitentów. Zwiększy to dostęp do danych, których analiza i interpretacja będą łatwiejsze. Polska Agencja Nadzoru Audytowego będzie mogła natomiast efektywniej realizować swoje zadania, dzięki większym możliwościom wykorzystania nowoczesnych technologii teleinformatycznych" – powiedział wiceminister finansów Piotr Patkowski.

Umożliwienie jednostkom korzystania z nowoczesnych narzędzi informatycznych sprawi, że jednostki łatwiej będą mogły wywiązywać się ze swoich obowiązków w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych. Przyczyni się to również do unowocześnia komunikacji pomiędzy Polską Agencją Nadzoru Audytowego, a firmami audytorskimi, co zwiększy efektywność załatwiania spraw i zmniejszy koszty działalności tych podmiotów.

Najważniejsze zmiany

Ustawa o rachunkowości

• Wprowadzenie jednolitego formatu elektronicznego sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności dla emitentów (format XHTML) oraz dla pozostałych jednostek stosujących Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (format XHTML lub inny przeszukiwalny). Celem tego rozwiązania jest ujednolicenie przepisów ustawy o rachunkowości z prawem UE oraz zwiększenie użyteczności sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności (możliwość automatycznego przeszukiwania dokumentu oraz porównania, analizowania i interpretowania danych).
• Wprowadzenie uproszczeń w podpisywaniu sprawozdań finansowych – możliwość podpisania elektronicznego sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności przez jednego członka zarządu wieloosobowego, po uprzednim upoważnieniu przez pozostałych członków zarządu. Celem przepisu jest wprowadzenie uproszczeń dla jednostek kierowanych przez zarząd wieloosobowy, które ze względów organizacyjno-technicznych mają trudności z elektronicznym podpisywaniem sprawozdań. Odpowiedzialność zarządu i elektroniczna forma sprawozdań pozostaną bez zmian.
• Wprowadzenie możliwości niesporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych przez Alternatywne Spółki Inwestycyjne.

Ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym

• Wprowadzenie przepisów pozwalających na większe wykorzystanie technologii informatycznych w działalności Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego – kontrole zdalne w firmach audytorskich staną się podstawowym rodzajem kontroli, sprawy związane z prowadzeniem listy firm audytorskich będą załatwiane za pomocą systemu teleinformatycznego, wpłynie to na efektywność i zmniejszenie kosztów.
• Doprecyzowanie i uzupełnienie przepisów dotyczących odbywania posiedzeń zdalnych oraz podejmowania uchwał w trybie obiegowym – szybsze rozpatrywanie spraw.
• Wprowadzenie przepisów doprecyzowujących sytuację, w której nie dochodzi do naruszania tajemnicy zawodowej biegłego rewidenta – eliminacja niejasności w stosowaniu przepisów dotyczących tajemnicy zawodowej.
• Doprecyzowanie przepisów dotyczących sprawozdania z badania sprawozdań finansowych.

Pozostałe zmiany – w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, służą dostosowaniu przepisów tych ustaw do projektowanych zmian w ustawie o rachunkowości oraz ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.

Terminy wejścia w życie zmian

Uproszczenia dotyczące podpisywania sprawozdań finansowych będą miały zastosowanie od 1 stycznia 2022 r. Zasady składania sprawozdań finansowych i dokumentów w nowym formacie do Krajowego Rejestru Sądowego będą obowiązywać od 1 czerwca 2022 r. Pozostałe przepisy wejdą w życie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.

Ustawa z 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw - treść i przebieg procedury legislacyjnej