REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy rodzice samotnie wychowujący dzieci stracą na zmianach w PIT w 2022 roku? Wyjaśnienia MF

Subskrybuj nas na Youtube
Czy rodzice samotnie wychowujący dzieci stracą na zmianach w PIT w 2022 roku? Wyjaśnienia MF
Czy rodzice samotnie wychowujący dzieci stracą na zmianach w PIT w 2022 roku? Wyjaśnienia MF

REKLAMA

REKLAMA

Osoby samotnie wychowujące dzieci skarżyli się RPO, się że „Polski Ład” odebrał im w 2022 roku możliwość preferencyjnego opodatkowania – w zamian wprowadzono ulgę 1500 zł na dziecko. Rzecznik Praw Obywatelskich sprzeciwił się likwidacji możliwości wspólnego rozliczenia się podatkowego dla osób samotnie wychowujących dzieci. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w Sejmie znajduje się projekt nowelizacji, który realizuje postulaty przywrócenia preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci. Kwota wolna od podatku ma być realizowana dwukrotnie (60 tys. zł) - analogicznie jak przy wspólnym opodatkowaniu małżonków - w przypadku rodzica/opiekuna wychowującego samotnie przynajmniej jedno dziecko z niepełnosprawnością, a w pozostałych przypadkach nadal preferencyjnie przy uwzględnieniu 1,5 tej kwoty (45 tys. zł).

Osoby samotnie wychowujące dzieci a rozliczenie PIT w 2022 roku

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek apelował w styczniu 2022 r. do ministra finansów Tadeusza Kościńskiego o zainicjowanie prac legislacyjnych w celu przywrócenia poprzedniej regulacji. Do Biura RPO masowo napływają skargi kolejnej grupy obywateli, która czuje się pokrzywdzona regulacjami "Polskiego Ładu" - tym razem są to osoby samotnie wychowujące dzieci.

Wejście w życie 1 stycznia 2022 r. reformy podatkowej (tzw. Polskiego Ładu) zlikwidowało przepisy przewidujące preferencyjne opodatkowanie dla osób samotnie wychowujących dzieci. Wcześniej możliwe było skorzystanie ze wspólnego rozliczenia podatkowego z dzieckiem przez osobę samotnie je wychowującą. 

REKLAMA

REKLAMA

Do 31 grudnia 2021 r., na wniosek w rocznym zeznaniu podatkowym, osoba samotnie wychowująca dzieci mogła określić podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy swoich dochodów podlegających opodatkowaniu. W rezultacie podatek określany był w niższej wysokości w porównaniu z sytuacją, w której nie występowałaby tego rodzaju kumulacja. Te preferencyjne zasady opodatkowania wprowadzono jeszcze w latach 90.

Niekonsultowana zmiana przepisów

Zmiany tej początkowo nie było w projekcie "Polskiego Ładu". Dopiero w toku prac legislacyjnych w Sejmie niespodziewanie dodano poprawkę likwidującą dotychczasową opcję. W zamian wprowadzono zaś ulgę na dziecko dla samotnego rodzica w stałej kwocie 1500 zł.
Jako uzasadnienie wskazano, że pozostawienie dotychczasowych zasad rozliczeń, w powiązaniu z podniesieniem kwoty wolnej od podatku, oznacza, że samotni rodzice byliby faworyzowani względem małżeństw. Wskazywano również na ograniczanie zjawiska niezawierania małżeństw i brania rozwodów w celu optymalizacji podatkowej.

Zmiana nie podlegała żadnym konsultacjom. Świadczy to o jej przeprowadzeniu w dużym pośpiechu, bez odpowiednich analiz i oceny skutków regulacji. RPO wskazywał na to jeszcze w toku prac nad "Polskim Ładem". W wystąpieniu do Marszałka Senatu akcentował zasadność pozostawienia dotychczasowych rozwiązań dla samotnie wychowujących dzieci. Poprawki Senatu odrzucono.

Skargi i zarzuty samotnych rodziców

Skarżący wskazują na to, że zostali zaskoczeni tą nagłą zmianą, niekonsultowaną społecznie, wprowadzoną w ostatniej chwili. Czują się dotknięci i skrzywdzeni tym, że ustawodawca nie wziął pod uwagę okoliczności, że grupa osób samotnie wychowujących dzieci jest bardzo zróżnicowana. Są w niej także wdowy i wdowcy, osoby, które wyszły z tzw. małżeństw „przemocowych”, a także osoby samotnie opiekujące się dziećmi przewlekle chorymi i niepełnosprawnymi. Niewątpliwie są to obywatele, którzy nie ze swojego wyboru, lecz ze względu na szczególne okoliczności, znaleźli się w trudnej życiowo sytuacji.

REKLAMA

Według skarżących likwidacja preferencyjnego opodatkowania oznacza nierówne traktowanie rodzin niepełnych w porównaniu z osobami pozostającymi w małżeństwie, które mogą się wspólnie rozliczać. W konsekwencji sytuacja dziecka wychowywanego przez samotnego rodzica staje się gorsza niż wychowywanego przez obojga rodziców. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Samotni rodzice nie mogą zrozumieć, dlaczego odebrano im od dawna obowiązujący przywilej podatkowy, co w efekcie może zwiększać ich obciążenia. Traktują to także jako rodzaj „przemocy ekonomicznej” wobec najsłabszej grupy.

A nowa ulga 1500 zł w dobie wzrastającej inflacji nie rekompensuje straty wynikającej z likwidacji dotychczasowych zasad. Podkreślają, że często decydują się pracować więcej, aby zapewnić swoim dzieciom równy dostęp do możliwości kształcenia i rozwoju. 

Sprzeciw Rzecznika Praw Obywatelskich

W myśl art. 71 ust. 1 Konstytucji  państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej powinno uwzględniać dobro rodziny. A rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz.

Z tych wszystkich powodów RPO wyraża sprzeciw wobec likwidacji możliwości wspólnego rozliczenia się podatkowego dla osób samotnie wychowujących dzieci. 

Zwrócił się do ministra finansów o ustosunkowanie się do zasygnalizowanych problemów. Prosi zwłaszcza o wyjaśnienie, czy w ramach prac prowadzonych przez resort finansów nad pierwotnym projektem "Polskiego Ładu" rozważano wprowadzenie nowych zasad rozliczeń dla osób samotnie wychowujących dzieci. Apeluje też o niezwłoczne zainicjowanie prac legislacyjnych w celu przywrócenia poprzedniej regulacji.

Kolejna nowelizacja przepisów ustawy o PIT przywróci wspólne rozliczenie z samotnie wychowywanym dzieckiem. Podwójne zastosowanie kwoty wolnej od podatku

Odpowiedź sekretarza stanu w MF Artura Sobonia z 29 kwietnia 2022 r.:

Z otrzymanej korespondencji wynika, że do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich napływają pisma osób samotnie wychowujących dzieci, które w związku z wejściem w życie ustawy z 29 października 2021 r. czują się pokrzywdzone likwidacją preferencyjnego opodatkowania i zastąpieniem go ulgą dla osób samotnie wychowujących dzieci.

W związku z powyższym minister finansów został poproszony o wyjaśnienie, czy w ramach prac prowadzonych przez resort finansów nad projektem ustawy rozważane było wprowadzenie nowych zasad rozliczeń dla osób samotnie wychowujących dzieci. Dodatkowo wystosowany został apel o niezwłoczne zainicjowanie prac legislacyjnych zmierzających do przywrócenia regulacji, umożliwiającej korzystanie przez samotnych rodziców z preferencyjnych zasad opodatkowania.

Odnosząc się do tych zagadnień, uprzejmie informuję, że ustawa z dnia 29 października 2021 r. wprowadziła do ustawy PIT  tzw. ulgę 1500 zł, która zastąpiła obowiązujące do 31 grudnia 2021 r. preferencyjne opodatkowanie dochodów osób samotnie wychowujących dzieci.

Jako, że została ona odebrana jako rozwiązanie niekorzystne i podatkowo dyskryminujące rodziny niepełne do Ministerstwa Finansów zgłaszano postulaty dotyczące przywrócenia preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci.

Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, w Ministerstwie Finansów powstał projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który realizuje te postulaty.

Projekt ten 22 kwietnia 2022 r. został przyjęty przez Radę Ministrów i przekazany do Sejmu RP. Przedłożenie rządowe zostało zawarte w druku sejmowym nr 2186.

Projekt ustawy przewiduje przywrócenie preferencyjnego opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci, polegającego na obliczeniu podatku:

1) w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci – w przypadku gdy przynajmniej jedno z dzieci tej osoby ma orzeczoną niepełnosprawność na podstawie odrębnych przepisów,

2) jako iloczyn 1,5 oraz wysokości podatku obliczonego od dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci podzielonych przez 1,5 – w pozostałych przypadkach.

Dzięki takiemu sposobowi obliczenia podatku kwota wolna od podatku będzie realizowana dwukrotnie (60 000 zł), analogicznie jak przy wspólnym opodatkowaniu małżonków, w przypadku rodzica/opiekuna wychowującego samotnie przynajmniej jedno dziecko z niepełnosprawnością, a w pozostałych przypadkach nadal preferencyjnie przy uwzględnieniu 1,5 tej kwoty (45 000 zł).

Po wejściu w życie ustawy, podatnicy będą mogli również składać pracodawcom oświadczenie o zamiarze korzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów, co pozwoli na realizowanie dodatkowej kwoty wolnej już w trakcie roku.

Planuje się aby projektowane przepisy miały zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Jednocześnie konsekwencją przywrócenia preferencyjnego opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci jest rezygnacja z tzw. ulgi 1500 zł.

Dodatkowo uprzejmie informuję, że projekt ustawy zawiera również inne korzystne rozwiązania podatkowe dedykowane osobom samotnie wychowującym dzieci oraz ich dzieciom. Do najważniejszych z nich należą:

  • obniżenie stawki podatku dochodowego od osób fizycznych w pierwszym przedziale skali podatkowej z 17% do 12% przy jednoczesnym utrzymaniu progu dochodowego w skali podatkowej na poziomie 120 000 zł oraz kwoty wolnej od podatku na poziomie 30 000 zł,
  • nowelizacja art. 7 ust. 1 ustawy PIT. Na jej podstawie renty małoletnich dzieci, w tym renty rodzinne nie będą kumulowane z dochodami rodzica. Oznacza to, że świadczenia te będą korzystały z odrębnej kwoty wolnej od podatku, wynoszącej 30 000 zł,
  • uchylenie obowiązku opłacania składki zdrowotnej od rent małoletnich dzieci, 
  • podwyższenie kwoty rocznych dochodów, które może uzyskać pełnoletnie (do ukończenia 25. roku życia) uczące się dziecko, warunkujące możliwość skorzystania przez rodzica z preferencyjnego opodatkowania dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, ze zwolnienia w ramach tzw. ulgi dla rodzin 4+, jak również z podatkowej ulgi na dzieci (ulgi prorodzinnej). W stosunku do 2021 r. kwota ta wzrasta z 3 089 zł do równowartości dwunastokrotności renty socjalnej według stanu na grudzień roku podatkowego (w 2022 r. do 16 061,28 zł). Istotne jest także to, że wraz ze wzrostem/waloryzacją kwoty renty socjalnej limit ten rokrocznie również będzie wzrastał.

Pismo RPO do ministra finansów z 19 stycznia 2022 r.

Odpowiedź ministra finansów z 29 kwietnia 2022 r.

Osoby sprawujące naprzemienną opiekę na dzieckiem nie są osobami samotnie wychowującymi dzieci - nie przysługuje więc im wspólne rozliczenie z dzieckiem

W odpowiedzi z 2 maja 2022 r. na interpelację poselską nr 32791, Piotr Patkowski, Podsekretarz Stanu stwierdził, że osoby sprawujące naprzemienną opiekę na dzieckiem trudno uznać za osoby samotnie wychowujące dzieci - zarówno w poprzednim stanie prawnym, jak i w świetle ww. projektu nowelizacji ustawy o PIT. Dlatego te osoby nie mogą wspólnie rozliczyć PIT z dzieckiem. Bowiem w ramach opieki naprzemiennej dziecko jest wychowywane w porozumieniu z drugim rodzicem, stąd żadnego z nich nie można uznać za osobę samotnie – czyli bez współudziału drugiego rodzica – wychowującą dziecko.

Odpowiadający na interpelację w imieniu ministra Finansów Patkowski uznał też, że wobec odmiennej sytuacji faktycznej brak jest uzasadnienia dla zrównania sytuacji podatkowej rodziców faktycznie wychowujących samotnie dzieci (np. wdów, wdowców) oraz rodziców żyjących w rozdzieleniu, ale mogących liczyć na pomoc w wychowaniu dziecka drugiego rodzica. Ich życiowa sytuacja jest bowiem całkowicie odmienna, co nie uzasadnia jednakowego prawnopodatkowego traktowania. Wskazał też, że na podstawie art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. Zatem w takim przypadku świadczenie wychowawcze przysługuje obydwojgu rodzicom, podlega jedynie podziałowi.
Stąd i z tej regulacji wynika (zdaniem resortu finansów), że w takiej sytuacji rodzice faktycznie wychowują swoje dziecko i żadnego z nich nie można zatem uznać za osobę samotnie wychowującą dzieci.

oprac. Paweł Huczko

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Decyzja RPP w sprawie stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej obniżyła w środę stopy procentowe o 25 pkt. bazowych; stopa referencyjna wyniesie 4,5 proc. w skali rocznej. To czwarta obniżka stóp procentowych w tym roku.

Umowy o dzieło mniej popularne. ZUS pokazał statystyki

Umowy o dzieło w Polsce pozostają domeną krótkich zleceń – aż 28 proc. trwa jeden dzień, a najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat. Dane ZUS za pierwsze półrocze wskazują na rosnący udział sektorów kreatywnych, takich jak informacja i komunikacja.

Reeksport po nieudanej dostawie – jak prawidłowo postąpić?

Eksport towarów poza Unię Europejską jest procesem wieloetapowym i wymaga zarówno sprawnej logistyki, jak i poprawnego dopełnienia obowiązków celnych oraz podatkowych. Pomimo starannego przygotowania, czasami zdarzają się sytuacje, w których kontrakt handlowy nie zostaje zrealizowany – odbiorca w kraju trzecim z różnych powodów nie przyjmuje przesyłki. W rezultacie towar wraca na teren Unii, co rodzi szereg pytań: jak ująć taki zwrot w dokumentacji? czy trzeba korygować rozliczenia podatkowe? jak ponownie wysłać towar zgodnie z przepisami?

Księgowość influencerów i twórców internetowych. Rozliczanie: barterów, donejtów, kosztów. Kiedy trzeba zarejestrować działalność?

Jak rozliczać nowoczesne źródła dochodu i jakie wyzwania stoją przed księgowymi obsługującymi branżę kreatywną? Influencerzy i twórcy internetowi przestali być ciekawostką świata popkultury, a stali się pełnoprawnymi przedsiębiorcami. Generują znaczące przychody z reklam, współpracy z markami, sprzedaży własnych produktów czy kursów online. Obsługa księgowa tej specyficznej branży stawia przed biurami rachunkowymi nowe wyzwania. Nietypowe źródła przychodów, różnorodne formy rozliczeń, a także niejednoznaczne interpretacje podatkowe to tylko część tematów, z którymi mierzą się księgowi influencerów. Jak poprawnie rozliczać tę branżę? Na co zwrócić uwagę, by nie narazić klienta na błędy podatkowe?

REKLAMA

KSeF w jednostkach budżetowych – wyzwania i szanse. Wywiad z dr Małgorzatą Rzeszutek

Jak wdrożenie KSeF wpłynie na funkcjonowanie jednostek sektora finansów publicznych? Jakie zagrożenia i korzyści niesie cyfrowa rewolucja w fakturowaniu? O tym rozmawiamy z dr Małgorzatą Rzeszutek, doradcą podatkowym i specjalistką w zakresie prawa podatkowego.

Pieniądze dla dziecka: Ile razy można dać bez podatku? Jest jeden kluczowy warunek przy darowiznach

Pieniądze dziecku bez podatku można przekazać wielokrotnie, gdyż nie jest istotne ile razy, ale trzeba uważać, aby po przekroczeniu limitu kwoty wolnej od podatku od darowizn dokonać niezbędnych formalności urzędowych. Sprawdź, jakie aktualnie obowiązują kwoty wolne od podatku.

Skuteczna windykacja: 5 mitów – dlaczego nie warto w nie wierzyć. Terminy przedawnienia roszczeń (branża TSL)

Wśród polskich przedsiębiorców, w tym także w branży TSL (transport, spedycja i logistyka) temat windykacji należności powraca jak bumerang. Z jednej strony przedsiębiorcy zmagają się z chronicznymi zatorami płatniczymi, z drugiej – wciąż krążą liczne stereotypy, które sprawiają, że wiele firm reaguje zbyt późno albo unika działań windykacyjnych. W efekcie przedsiębiorcy narażają się na utratę płynności finansowej i problemy z dalszym rozwojem.

Podatek od nieruchomości - stawki maksymalne w 2026 roku. 1,25 zł za 1 m2 mieszkania lub domu, 35,53 zł za 1 m2 biura, magazynu, sklepu

Stawki maksymalne podatku od nieruchomości będą w 2026 roku wyższe o ok. 4,5% od obowiązujących w 2025 roku. Przykładowo stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych i samych mieszkań wyniesie w 2026 roku 1,25 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej: 35,53 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Faktyczne stawki podatku od nieruchomości na dany rok ustalają rady gmin w formie uchwały ale stawki te nie mogą być wyższe od maksymalnych stawek określonych przez Ministra Finansów i Gospodarki.

REKLAMA

Limit poniżej 10 000 zł - najczęściej zadawane pytania o KSeF

Czy przedsiębiorca z obrotami poniżej 10 tys. zł miesięcznie musi korzystać z KSeF? Jak długo można jeszcze wystawiać faktury papierowe? Ministerstwo Finansów wyjaśnia szczegóły nowych zasad, które wejdą w życie od lutego 2026 roku.

"Podatek" (opłata) od psa w 2026 r. Jest stawka maksymalna ale każda gmina ustala samodzielnie. Kto nie musi płacić tej opłaty?

Najczęściej mówi się potocznie: „podatek od psa”. Ale tak naprawdę to opłata lokalna: "opłata od posiadania psów" pobierana przez gminy. Na szczęście nie wszystkie gminy się na to decydują. Bo opłata właśnie tym się różni od podatku, że może ale nie musi być wprowadzona na terenie danej gminy. Ile wynosi opłata od psa w 2026 roku? Kto musi ją płacić a kto jest zwolniony? Do kiedy trzeba wnosić tę opłatę do gminy? Wyjaśniamy.

REKLAMA