REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Bez sankcji kary będą jednolite

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Przedsiębiorcy ponoszą różną odpowiedzialność za popełniane błędy. System kar, zwłaszcza stosowanie 30-proc. sankcji VAT, jest surowszy dla osób prawnych. Póki przepisy nie zostaną zmienione, podatnicy mogą odwoływać się od nakładanych kar.

ANALIZA

REKLAMA

Podatnik, który popełni błąd w swoich rozliczeniach podatkowych, w tym również w zakresie VAT, musi być przygotowany na poniesienie kary. Jednak polski system podatkowy przewiduje inne kary dla osób fizycznych, a inne dla osób prawnych. Co ciekawe, osoby prawne traktowane są surowiej. Przykładowo, osoba fizyczna nie może być ukarana dwa razy, tj. sankcją VAT i za czyn wynikający z kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.). Inaczej jest z osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadajacymi osobowości prawnej. Przedsiębiorca może otrzymać zarówno sankcję VAT, jak i karę z k.k.s. Nasuwa się więc pytanie, czy regulacje takie są prawidłowe?

Eksperci uważają, że nie. Zarówno osoby fizyczne, jak i prawne powinny być traktowane jednakowo. Według specjalistów porządki w tym zakresie należałoby zacząć od likwidacji 30-proc. sankcji VAT, która jest wątpliwa, jeśli chodzi o jej zgodność z regulacjami europejskimi.

Potrzebna równość

REKLAMA

Osoby prawne ponoszą odpowiedzialność na zasadach wynikających z ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Jak wyjaśnił nam dr Tomasz Nowak, prawnik w departamencie prawa podatkowego kancelarii prawnej Grynhoff Woźny Maliński, odpowiedzialność ta dotyczy również przestępstw karnych skarbowych. Ustalenie sankcji VAT dla osoby prawnej - w sytuacji, w której wobec tego podmiotu może zostać orzeczona odpowiedzialność wynikająca z ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych - oznacza nałożenie na jeden podmiot dwóch sankcji za jeden czyn.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Za sprzeczne z art. 2 Konstytucji RP Trybunał Konstytucyjny uznał - w odniesieniu do osób fizycznych - możliwość jednoczesnego nałożenia sankcji VAT oraz orzeczenia kary z kodeksu karnego skarbowego (sygn. akt K 17/97 oraz P 43/06). Należy zatem rozważyć rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny kwestii konstytucyjności sankcji VAT wobec osób prawnych - tłumaczył Tomasz Nowak.

Według niego, należy jednocześnie pamiętać, że nałożenie sankcji na osobę prawną nie wyłącza możliwości orzeczenia kary z k.k.s. wobec osoby odpowiedzialnej za rozliczenia podatkowe tego podmiotu.

Światowe schematy

REKLAMA

Odsetki podatkowe oraz kary dla osób fizycznych odpowiedzialnych za płacenie zobowiązań podatkowych występują również w innych krajach. Na ten aspekt zwróciła uwagę Barbara Pyzel, doradca podatkowy w KPMG. Jej zdaniem, wyjątkiem jest jednak 30-proc. dodatkowe zobowiązanie wynikające z ustawy o VAT. Kara tego rodzaju nakładana jest tylko w Polsce.

- Istnieją wątpliwości co do tego, czy stosowanie dodatkowego zobowiązania podatkowego jest zgodne z europejskim prawem wspólnotowym. Szczególnie, że dodatkowe zobowiązanie jest nakładane również w sytuacjach, w których nie nastąpiło zaniżenie podstawowego zobowiązania podatkowego. Przez wiele lat sankcja ta była także wymagana od osób fizycznych. Dopiero po wyroku TK w 1998 roku zaniechano jej nakładania na tych podatników - tłumaczyła Barbara Pyzel.

Dodała, że od momentu wejścia w życie nowej ustawy o VAT zdania organów podatkowych w tej sprawie podzieliły się. Znów niektóre urzędy skarbowe zaczęły nakładać 30-proc. sankcję na osoby fizyczne.

- We wrześniu tego roku TK ponownie orzekał w sprawie dodatkowego zobowiązania i potwierdził swoje poprzednie stanowisko - argumentowała nasza rozmówczyni z KPMG.

Droga odwoławcza

Jak widać z opinii naszych ekspertów, system kar nie dość, że jest niesprawiedliwy, traktując inaczej osoby fizyczne i prawne, to dodatkowo budzi sporo kontrowersji, czego dowodem mogą być rozstrzygnięcia TK w takich sprawach. Jednak otrzymanie kary, a jej wykonanie to dwie różne sprawy.

Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy w Kancelarii Dewey & LeBoeuf, wyjaśniła, że w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w rozliczeniach VAT podatnik musi liczyć się z tym, że konieczna jest zapłata podatku wraz z odsetkami (w przypadku zaniżenia zobowiązania) oraz z wynikającą z ustawy sankcją w wysokości 30 proc. takiego zaniżenia lub 30 proc. kwoty zawyżenia (w przypadku wykazania w deklaracji zawyżonej kwoty zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego). Niezależnie od tego w grę mogą wchodzić przepisy kodeksu karnego skarbowego.

- Kwestię stosowania wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn, kilku sankcji (w przypadku VAT - dodatkowego zobowiązania podatkowego, czyli tzw. sankcji VAT, oraz pociągnięcia podatnika do odpowiedzialności karnej skarbowej za przestępstwo albo wykroczenie skarbowe) było już przedmiotem rozważań TK, który w zakresie zarówno starej, jak i nowej ustawy o VAT wskazywał jednoznacznie, że kumulacja sankcji wobec osób fizycznych, które podlegają obu rodzajom odpowiedzialności, stanowi naruszenie zasad konstytucyjnych -przypomniała Katarzyna Bieńkowska.

Dodała, że sytuacja, gdy wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, stosowana jest sankcja VAT jako dodatkowe zobowiązanie podatkowe i odpowiedzialność karna skarbowa, jest sprzeczna z zasadą państwa prawnego. Zatem, w świetle tego wywodzenie szeregu sankcyjnych obciążeń z jednego zdarzenia prawnego (będących konsekwencją tego samego czynu) jest niedopuszczalne.

Nasza ekspert podkreśliła, że wydaje się, że wszelkie obecne ewentualne próby organów skarbowych, aby kumulować sankcje i obciążyć podatnika - osobę fizyczną zarówno dodatkowym zobowiązaniem VAT, jak i sankcją karną są niezgodne z prawem, i mogą być przez podatników skutecznie kwestionowane w toku odwoławczym.

- Wątpliwości co do karania podatnika z dwóch różnych tytułów potęguje także to, że nierozstrzygnięta pozostaje zgodność sankcji VAT z przepisami unijnymi- zauważyła Katarzyna Bieńkowska.

Podsumowała też, że na tym tle trwa spór i sprawa zostanie prawdopodobnie w przyszłości rozstrzygnięta dopiero przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (na gruncie nowej ustawy). Wydaje się zasadne postulowanie, aby do czasu takiego rozstrzygnięcia ETS organy podatkowe po prostu wstrzymały się z orzekaniem o sankcji, i zawieszały postępowania podatkowe do czasu rozstrzygnięcia sprawy.

POSTULUJEMY

Nowy minister finansów, pracując nad zmianami podatkowymi, powinien w pierwszej kolejności przygotować propozycję nowelizacji ustawy o VAT, która likwidowałaby 30-proc. sankcję VAT.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odpowiedzialność za niezapłacony VAT

EWA MATYSZEWSKA

ewa.matyszewska@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

REKLAMA

8 Najczęstszych błędów przy wycenie usług księgowych

Prawidłowa wycena usług księgowych pozwala prowadzić rentowne biuro rachunkowe. Za niskie wynagrodzenie za usługi księgowe spowoduje w pewnym momencie zapaść zdrowotną księgowej, wypalenie zawodowe, depresję, problemy w życiu osobistym.

Audytor pod lupą – IAASB zmienia zasady współpracy i czeka na opinie

Jak audytorzy powinni korzystać z wiedzy zewnętrznych ekspertów? IAASB proponuje zmiany w międzynarodowych standardach i otwiera konsultacje społeczne. To szansa, by wpłynąć na przyszłość audytu – głos można oddać do 24 lipca 2025 r.

Zmiany w zamówieniach publicznych od 2026 r. Wyższy próg stosowania Prawa zamówień publicznych i jego skutki dla zamawiających i wykonawców

W ostatnich dniach maja br Rada Ministrów przedłożyła Sejmowi projekt ustawy deregulacyjnej (druk nr 1303 z dnia 27 maja 2025 r.), który przewiduje m.in. podwyższenie minimalnego progu stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp) oraz ustawy o umowie koncesji z dnia 21 października 2016 r. z obecnych 130 000 zł netto do 170 000 zł netto. Planowana do wejścia w życie 1 stycznia 2026 r. zmiana ma charakter systemowy i wpisuje się w szerszy trend upraszczania procedur oraz dostosowywania ich do aktualnych realiów gospodarczych.

Obowiązkowy KSeF 2026: będzie problem z udostępnieniem faktury ustrukturyzowanej kontrahentowi. Prof. Modzelewski: Większość nabywców nie będzie tym zainteresowana

W 2026 roku większość kontrahentów nie będzie zainteresowanych tzw. „udostępnieniem” faktur ustrukturyzowanych – jedną z dwóch form przekazania tych faktur w obowiązkowym modelu Krajowego Systemu e-Faktur. Oczekiwać będą wystawienia innych dokumentów, które uznają za wywołujące skutki cywilnoprawne. Wystawcy prawdopodobnie wprowadzą odrębny dokument handlowy, który z istoty nie będzie fakturą ustrukturyzowaną. Może on być wystawiony zarówno przed jak i po wystawieniu tej faktury ustrukturyzowanej - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Najbardziej poważane zawody w Polsce [ranking 2025]. Księgowy pnie się w górę, sędzia spada, strażak cały czas nr 1

Agencja badawcza SW Research w 2025 roku kolejny raz zapytała Polaków o to, jakim poważaniem darzą przedstawicieli różnych zawodów. W tegorocznym zestawieniu pojawiło się aż 51 kategorii zawodowych, wśród których znalazło się 12 debiutanckich zawodów. Księgowy awansował w 2025 r. o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem – aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji. SW Research odnotował ten awans jako jeden z trzech najbardziej znaczących. Skąd ta zmiana?

TSUE: Rekompensaty JST dla spółek komunalnych nie podlegają VAT, jeśli nie wpływają na cenę usługi

Najnowszy wyrok TSUE z 8 maja 2025 r. (sygn. C-615/23), potwierdził stanowisko zaprezentowane przez Rzeczniczkę Generalną w opinii z 13 lutego 2025 r. Zgodnie ze wspomnianym stanowiskiem rekompensaty jakie będą wypłacane przez jednostki samorządu terytorialnego spółkom komunalnym w związku z realizacją publicznych usług transportowych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tak długo jak nie będą miały bezpośredniego wpływu na cenę usługi. O ile sam wyrok dotyczył usług transportowych to może mieć w przyszłości przełożenie również na inne obszary działalności.

REKLAMA