REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Bez sankcji kary będą jednolite

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Przedsiębiorcy ponoszą różną odpowiedzialność za popełniane błędy. System kar, zwłaszcza stosowanie 30-proc. sankcji VAT, jest surowszy dla osób prawnych. Póki przepisy nie zostaną zmienione, podatnicy mogą odwoływać się od nakładanych kar.

ANALIZA

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Podatnik, który popełni błąd w swoich rozliczeniach podatkowych, w tym również w zakresie VAT, musi być przygotowany na poniesienie kary. Jednak polski system podatkowy przewiduje inne kary dla osób fizycznych, a inne dla osób prawnych. Co ciekawe, osoby prawne traktowane są surowiej. Przykładowo, osoba fizyczna nie może być ukarana dwa razy, tj. sankcją VAT i za czyn wynikający z kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.). Inaczej jest z osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadajacymi osobowości prawnej. Przedsiębiorca może otrzymać zarówno sankcję VAT, jak i karę z k.k.s. Nasuwa się więc pytanie, czy regulacje takie są prawidłowe?

Eksperci uważają, że nie. Zarówno osoby fizyczne, jak i prawne powinny być traktowane jednakowo. Według specjalistów porządki w tym zakresie należałoby zacząć od likwidacji 30-proc. sankcji VAT, która jest wątpliwa, jeśli chodzi o jej zgodność z regulacjami europejskimi.

Potrzebna równość

REKLAMA

Osoby prawne ponoszą odpowiedzialność na zasadach wynikających z ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Jak wyjaśnił nam dr Tomasz Nowak, prawnik w departamencie prawa podatkowego kancelarii prawnej Grynhoff Woźny Maliński, odpowiedzialność ta dotyczy również przestępstw karnych skarbowych. Ustalenie sankcji VAT dla osoby prawnej - w sytuacji, w której wobec tego podmiotu może zostać orzeczona odpowiedzialność wynikająca z ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych - oznacza nałożenie na jeden podmiot dwóch sankcji za jeden czyn.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Za sprzeczne z art. 2 Konstytucji RP Trybunał Konstytucyjny uznał - w odniesieniu do osób fizycznych - możliwość jednoczesnego nałożenia sankcji VAT oraz orzeczenia kary z kodeksu karnego skarbowego (sygn. akt K 17/97 oraz P 43/06). Należy zatem rozważyć rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny kwestii konstytucyjności sankcji VAT wobec osób prawnych - tłumaczył Tomasz Nowak.

Według niego, należy jednocześnie pamiętać, że nałożenie sankcji na osobę prawną nie wyłącza możliwości orzeczenia kary z k.k.s. wobec osoby odpowiedzialnej za rozliczenia podatkowe tego podmiotu.

Światowe schematy

Odsetki podatkowe oraz kary dla osób fizycznych odpowiedzialnych za płacenie zobowiązań podatkowych występują również w innych krajach. Na ten aspekt zwróciła uwagę Barbara Pyzel, doradca podatkowy w KPMG. Jej zdaniem, wyjątkiem jest jednak 30-proc. dodatkowe zobowiązanie wynikające z ustawy o VAT. Kara tego rodzaju nakładana jest tylko w Polsce.

- Istnieją wątpliwości co do tego, czy stosowanie dodatkowego zobowiązania podatkowego jest zgodne z europejskim prawem wspólnotowym. Szczególnie, że dodatkowe zobowiązanie jest nakładane również w sytuacjach, w których nie nastąpiło zaniżenie podstawowego zobowiązania podatkowego. Przez wiele lat sankcja ta była także wymagana od osób fizycznych. Dopiero po wyroku TK w 1998 roku zaniechano jej nakładania na tych podatników - tłumaczyła Barbara Pyzel.

Dodała, że od momentu wejścia w życie nowej ustawy o VAT zdania organów podatkowych w tej sprawie podzieliły się. Znów niektóre urzędy skarbowe zaczęły nakładać 30-proc. sankcję na osoby fizyczne.

- We wrześniu tego roku TK ponownie orzekał w sprawie dodatkowego zobowiązania i potwierdził swoje poprzednie stanowisko - argumentowała nasza rozmówczyni z KPMG.

Droga odwoławcza

Jak widać z opinii naszych ekspertów, system kar nie dość, że jest niesprawiedliwy, traktując inaczej osoby fizyczne i prawne, to dodatkowo budzi sporo kontrowersji, czego dowodem mogą być rozstrzygnięcia TK w takich sprawach. Jednak otrzymanie kary, a jej wykonanie to dwie różne sprawy.

Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy w Kancelarii Dewey & LeBoeuf, wyjaśniła, że w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w rozliczeniach VAT podatnik musi liczyć się z tym, że konieczna jest zapłata podatku wraz z odsetkami (w przypadku zaniżenia zobowiązania) oraz z wynikającą z ustawy sankcją w wysokości 30 proc. takiego zaniżenia lub 30 proc. kwoty zawyżenia (w przypadku wykazania w deklaracji zawyżonej kwoty zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego). Niezależnie od tego w grę mogą wchodzić przepisy kodeksu karnego skarbowego.

- Kwestię stosowania wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn, kilku sankcji (w przypadku VAT - dodatkowego zobowiązania podatkowego, czyli tzw. sankcji VAT, oraz pociągnięcia podatnika do odpowiedzialności karnej skarbowej za przestępstwo albo wykroczenie skarbowe) było już przedmiotem rozważań TK, który w zakresie zarówno starej, jak i nowej ustawy o VAT wskazywał jednoznacznie, że kumulacja sankcji wobec osób fizycznych, które podlegają obu rodzajom odpowiedzialności, stanowi naruszenie zasad konstytucyjnych -przypomniała Katarzyna Bieńkowska.

Dodała, że sytuacja, gdy wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, stosowana jest sankcja VAT jako dodatkowe zobowiązanie podatkowe i odpowiedzialność karna skarbowa, jest sprzeczna z zasadą państwa prawnego. Zatem, w świetle tego wywodzenie szeregu sankcyjnych obciążeń z jednego zdarzenia prawnego (będących konsekwencją tego samego czynu) jest niedopuszczalne.

Nasza ekspert podkreśliła, że wydaje się, że wszelkie obecne ewentualne próby organów skarbowych, aby kumulować sankcje i obciążyć podatnika - osobę fizyczną zarówno dodatkowym zobowiązaniem VAT, jak i sankcją karną są niezgodne z prawem, i mogą być przez podatników skutecznie kwestionowane w toku odwoławczym.

- Wątpliwości co do karania podatnika z dwóch różnych tytułów potęguje także to, że nierozstrzygnięta pozostaje zgodność sankcji VAT z przepisami unijnymi- zauważyła Katarzyna Bieńkowska.

Podsumowała też, że na tym tle trwa spór i sprawa zostanie prawdopodobnie w przyszłości rozstrzygnięta dopiero przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (na gruncie nowej ustawy). Wydaje się zasadne postulowanie, aby do czasu takiego rozstrzygnięcia ETS organy podatkowe po prostu wstrzymały się z orzekaniem o sankcji, i zawieszały postępowania podatkowe do czasu rozstrzygnięcia sprawy.

POSTULUJEMY

Nowy minister finansów, pracując nad zmianami podatkowymi, powinien w pierwszej kolejności przygotować propozycję nowelizacji ustawy o VAT, która likwidowałaby 30-proc. sankcję VAT.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odpowiedzialność za niezapłacony VAT

EWA MATYSZEWSKA

ewa.matyszewska@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA