REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Bez sankcji kary będą jednolite

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Przedsiębiorcy ponoszą różną odpowiedzialność za popełniane błędy. System kar, zwłaszcza stosowanie 30-proc. sankcji VAT, jest surowszy dla osób prawnych. Póki przepisy nie zostaną zmienione, podatnicy mogą odwoływać się od nakładanych kar.

ANALIZA

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Podatnik, który popełni błąd w swoich rozliczeniach podatkowych, w tym również w zakresie VAT, musi być przygotowany na poniesienie kary. Jednak polski system podatkowy przewiduje inne kary dla osób fizycznych, a inne dla osób prawnych. Co ciekawe, osoby prawne traktowane są surowiej. Przykładowo, osoba fizyczna nie może być ukarana dwa razy, tj. sankcją VAT i za czyn wynikający z kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.). Inaczej jest z osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadajacymi osobowości prawnej. Przedsiębiorca może otrzymać zarówno sankcję VAT, jak i karę z k.k.s. Nasuwa się więc pytanie, czy regulacje takie są prawidłowe?

Eksperci uważają, że nie. Zarówno osoby fizyczne, jak i prawne powinny być traktowane jednakowo. Według specjalistów porządki w tym zakresie należałoby zacząć od likwidacji 30-proc. sankcji VAT, która jest wątpliwa, jeśli chodzi o jej zgodność z regulacjami europejskimi.

Potrzebna równość

REKLAMA

Osoby prawne ponoszą odpowiedzialność na zasadach wynikających z ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Jak wyjaśnił nam dr Tomasz Nowak, prawnik w departamencie prawa podatkowego kancelarii prawnej Grynhoff Woźny Maliński, odpowiedzialność ta dotyczy również przestępstw karnych skarbowych. Ustalenie sankcji VAT dla osoby prawnej - w sytuacji, w której wobec tego podmiotu może zostać orzeczona odpowiedzialność wynikająca z ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych - oznacza nałożenie na jeden podmiot dwóch sankcji za jeden czyn.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Za sprzeczne z art. 2 Konstytucji RP Trybunał Konstytucyjny uznał - w odniesieniu do osób fizycznych - możliwość jednoczesnego nałożenia sankcji VAT oraz orzeczenia kary z kodeksu karnego skarbowego (sygn. akt K 17/97 oraz P 43/06). Należy zatem rozważyć rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny kwestii konstytucyjności sankcji VAT wobec osób prawnych - tłumaczył Tomasz Nowak.

Według niego, należy jednocześnie pamiętać, że nałożenie sankcji na osobę prawną nie wyłącza możliwości orzeczenia kary z k.k.s. wobec osoby odpowiedzialnej za rozliczenia podatkowe tego podmiotu.

Światowe schematy

Odsetki podatkowe oraz kary dla osób fizycznych odpowiedzialnych za płacenie zobowiązań podatkowych występują również w innych krajach. Na ten aspekt zwróciła uwagę Barbara Pyzel, doradca podatkowy w KPMG. Jej zdaniem, wyjątkiem jest jednak 30-proc. dodatkowe zobowiązanie wynikające z ustawy o VAT. Kara tego rodzaju nakładana jest tylko w Polsce.

- Istnieją wątpliwości co do tego, czy stosowanie dodatkowego zobowiązania podatkowego jest zgodne z europejskim prawem wspólnotowym. Szczególnie, że dodatkowe zobowiązanie jest nakładane również w sytuacjach, w których nie nastąpiło zaniżenie podstawowego zobowiązania podatkowego. Przez wiele lat sankcja ta była także wymagana od osób fizycznych. Dopiero po wyroku TK w 1998 roku zaniechano jej nakładania na tych podatników - tłumaczyła Barbara Pyzel.

Dodała, że od momentu wejścia w życie nowej ustawy o VAT zdania organów podatkowych w tej sprawie podzieliły się. Znów niektóre urzędy skarbowe zaczęły nakładać 30-proc. sankcję na osoby fizyczne.

- We wrześniu tego roku TK ponownie orzekał w sprawie dodatkowego zobowiązania i potwierdził swoje poprzednie stanowisko - argumentowała nasza rozmówczyni z KPMG.

Droga odwoławcza

Jak widać z opinii naszych ekspertów, system kar nie dość, że jest niesprawiedliwy, traktując inaczej osoby fizyczne i prawne, to dodatkowo budzi sporo kontrowersji, czego dowodem mogą być rozstrzygnięcia TK w takich sprawach. Jednak otrzymanie kary, a jej wykonanie to dwie różne sprawy.

Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy w Kancelarii Dewey & LeBoeuf, wyjaśniła, że w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w rozliczeniach VAT podatnik musi liczyć się z tym, że konieczna jest zapłata podatku wraz z odsetkami (w przypadku zaniżenia zobowiązania) oraz z wynikającą z ustawy sankcją w wysokości 30 proc. takiego zaniżenia lub 30 proc. kwoty zawyżenia (w przypadku wykazania w deklaracji zawyżonej kwoty zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego). Niezależnie od tego w grę mogą wchodzić przepisy kodeksu karnego skarbowego.

- Kwestię stosowania wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn, kilku sankcji (w przypadku VAT - dodatkowego zobowiązania podatkowego, czyli tzw. sankcji VAT, oraz pociągnięcia podatnika do odpowiedzialności karnej skarbowej za przestępstwo albo wykroczenie skarbowe) było już przedmiotem rozważań TK, który w zakresie zarówno starej, jak i nowej ustawy o VAT wskazywał jednoznacznie, że kumulacja sankcji wobec osób fizycznych, które podlegają obu rodzajom odpowiedzialności, stanowi naruszenie zasad konstytucyjnych -przypomniała Katarzyna Bieńkowska.

Dodała, że sytuacja, gdy wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, stosowana jest sankcja VAT jako dodatkowe zobowiązanie podatkowe i odpowiedzialność karna skarbowa, jest sprzeczna z zasadą państwa prawnego. Zatem, w świetle tego wywodzenie szeregu sankcyjnych obciążeń z jednego zdarzenia prawnego (będących konsekwencją tego samego czynu) jest niedopuszczalne.

Nasza ekspert podkreśliła, że wydaje się, że wszelkie obecne ewentualne próby organów skarbowych, aby kumulować sankcje i obciążyć podatnika - osobę fizyczną zarówno dodatkowym zobowiązaniem VAT, jak i sankcją karną są niezgodne z prawem, i mogą być przez podatników skutecznie kwestionowane w toku odwoławczym.

- Wątpliwości co do karania podatnika z dwóch różnych tytułów potęguje także to, że nierozstrzygnięta pozostaje zgodność sankcji VAT z przepisami unijnymi- zauważyła Katarzyna Bieńkowska.

Podsumowała też, że na tym tle trwa spór i sprawa zostanie prawdopodobnie w przyszłości rozstrzygnięta dopiero przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości (na gruncie nowej ustawy). Wydaje się zasadne postulowanie, aby do czasu takiego rozstrzygnięcia ETS organy podatkowe po prostu wstrzymały się z orzekaniem o sankcji, i zawieszały postępowania podatkowe do czasu rozstrzygnięcia sprawy.

POSTULUJEMY

Nowy minister finansów, pracując nad zmianami podatkowymi, powinien w pierwszej kolejności przygotować propozycję nowelizacji ustawy o VAT, która likwidowałaby 30-proc. sankcję VAT.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Odpowiedzialność za niezapłacony VAT

EWA MATYSZEWSKA

ewa.matyszewska@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA