Podatki 2025: Podatnicy i gminy potrzebują objaśnień podatkowych do nowych przepisów dot. podatku od nieruchomości

• Uzasadnienie: zachowane status quo, przedsiębiorcy – hmm, czy na pewno?
• Minister Finansów ma obowiązek dążyć do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów
• Interpretacje ogólne w podatku od nieruchomości – 3, objaśnienia – 0
• Dobra praktyka – objaśnienia razem z nowelizacją
• Podatek od nieruchomości – 2477 organów podatkowych 
• Brak objaśnień – zaniedbanie Ministra Finansów?

Uzasadnienie: zachowane status quo, przedsiębiorcy – hmm, czy na pewno?

Według wstępnych założeń Ministra Finansów, a więc projektodawcy nowych przepisów, nowelizacja przepisów ma na celu wyłącznie doprecyzowanie oraz dostosowanie przepisów do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał nakazał umieszczenie definicji budynku i budowli bezpośrednio w przepisach dotyczących podatku od nieruchomości, uznając, że definiowanie przedmiotu opodatkowania nie może odbywać się przez odesłanie do innej ustawy, w tym przypadku do prawa budowlanego. 

Teoretycznie więc nowelizacja wprowadza nowe definicje budynku i budowli, ale robi to w taki sposób, żeby zakresy opodatkowania przed nowelizacją i po nowelizacji całkowicie się pokrywały. 

Tyle teoria. W praktyce jednak nowe przepisy budzą dużo wątpliwości interpretacyjnych. Przedsiębiorcy dali temu wyraz w konsultacjach publicznych. Przypomnijmy, że raport z konsultacji publicznych liczy 400 stron, na których zawarte są obawy podatników, głównie dotyczące właśnie definicji budowli. Dodajmy, że definicja budowli jest sama w sobie bardzo skomplikowana: jest to łączny zbiór obiektów wymienionych w załączniku do ustawy oraz 4 punktów wymieniających inne rodzaje obiektów, niż wskazane w załączniku, w których dodane są jeszcze kolejne kryteria, takie jak trwałe związanie z gruntem lub odniesienie do części budowlanych wymienianych obiektów. Do tego dochodzi definicja robót budowlanych oraz definicja trwałego związania z gruntem, do których to definicji rodzą się kolejne pytania o ich interpretację.  

Dołóżmy do tego fakt, że interpretacje indywidualne uzyskane przez podatników na podstawie aktualnego brzmienia przepisów prawdopodobnie utracą moc po wejściu w życie nowych przepisów. 

To nie koniec problemów, do tego dochodzi jeszcze fakt, że interpretacje indywidualne poszczególnych organów podatkowych, a więc gmin, nie są publikowane w żadnej centralnej bazie, nie ma ich w systemie Eureka. Co oznacza, że interpretacją nowych definicji będzie musiała zająć się każda gmina z osobna i nie będzie mogła ukształtować się żadna spójna linia interpretacyjna, zarówno bowiem podatnicy jak i organy będą mieli wielką trudność w powoływaniu się na już wydane interpretacje. Będzie więc trzeba czekać na rozstrzygnięcia sądów administracyjnych, co potrwa kilka lat. 

Mamy więc gotowy scenariusz na chaos i rozbieżności interpretacyjne.

I tutaj Minister Finansów ma swoją wielką rolę do odegrania.

Minister Finansów ma obowiązek dążyć do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów

Zgodnie z art. 14a §1  Ordynacji podatkowej, Minister Finansów ma obowiązek dążenia do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, w szczególności:
1) dokonując ich interpretacji, z urzędu lub na wniosek (interpretacje ogólne),
2) wydając z urzędu ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania tych przepisów (objaśnienia podatkowe)
- przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Podkreślmy, w mojej ocenie Minister Finansów ma taki obowiązek, a nie uprawnienie i ma realizować ten obowiązek z urzędu. 

Jest to logiczne, przepisy ustawy są powszechnie obowiązujące i powinny być przez wszystkie organy interpretowane jednakowo. A kto, jak nie Minister Finansów, ma najlepszą wiedzę o intencjach i funkcji przepisów, skoro jest twórcą projektów przepisów podatkowych.

Są to więc potężne narzędzia. Można oczywiście nie zgadzać się merytorycznie z rozstrzygnięciami Ministra Finansów, jednakże aspekt jednolitości stosowania prawa, a więc pewność prawna, jest często ważniejsza od sporów merytorycznych.  

Interpretacje ogólne w podatku od nieruchomości – 3, objaśnienia – 0

Zgodnie z informacjami z systemu Eureka, Minister Finansów wydał dotychczas 3 interpretacje ogólne dotyczące podatku od nieruchomości i nie wydał żadnych objaśnień. 

Interpretacje ogólne dotyczyły: opodatkowania podatkiem od nieruchomości wspólników spółek cywilnych, ustalenia podatnika podatku od nieruchomości, w stosunku do nieruchomości będących własnością Lasów Państwowych oraz opodatkowania garażu wielostanowiskowego stanowiącego przedmiot odrębnej własności.

Najświeższa interpretacja ogólna dotycząca podatku od nieruchomości pochodzi z 2016 roku, dwie starsze są z 2012 roku. 

Jest to niepokojące w świetle zbliżającej się nowelizacji, widać wyraźnie, że Minister Finansów nie jest zainteresowany problemami z wykładnią przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Te wrażenie potęguje fakt, że na wszystkie uwagi przedsiębiorców z konsultacji publicznych, z którymi Minister Finansów się nie zgadzał, odpowiadał tylko: „uwaga nieuwzględniona”, bez słowa wyjaśnienia skąd takie stanowisko. 

Dobra praktyka – objaśnienia razem z nowelizacją

W ostatnich kilku latach utarła się dobra, moim zdaniem, praktyka Ministra Finansów, że wraz z publikacją większych nowelizacji ustaw podatkowych, Minister Finansów wydawał objaśnienia podatkowe, w których prezentował wykładnię najbardziej problematycznych przepisów. 

Przykładowo, objaśnienia podatkowe wydawane były wraz z wejściem w życie pakietu e-commerce w VAT, kolejnymi edycjami Slim VAT, przy wprowadzaniu mechanizmu podzielonej płatności, a także systemu STIR czy wprowadzaniu do Ordynacji podatkowej rozwiązań z zakresu MDR. 

Podatek od nieruchomości – 2477 organów podatkowych 

Zgodnie z przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, organem podatkowym w sprawie podatku od nieruchomości jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). 

Wójt, ewentualnie burmistrz lub prezydent miasta, to organy wykonawcze gmin. Zatem mamy do czynienia z bardzo dużą ilością, bardzo rozdrobnionych organów podatkowych. 

Jeśli nawet na skutek nowelizacji problemy interpretacyjne pojawią się w praktyce w 25% gmin, to mówimy o ponad 600 organach podatkowych. Dla porównania, urzędów skarbowych jest w Polsce 400. 

Polecamy: Podatki 2025 (komplet) 

Autopromocja

Szkolenie: Jak przygotować się do KSeF?

Sprawdź

Brak objaśnień – zaniedbanie Ministra Finansów?

W mojej ocenie, wydanie przez Ministra Finansów objaśnień podatkowych związanych z wprowadzaną nowelizacją jest konieczne, ponieważ:

• nowelizacja wprowadza nowe, kluczowe definicje
• do nowelizacji zgłoszono bardzo wiele uwag w konsultacjach publicznych
• wątpliwości wyrażone w uwagach nie zostały wyjaśnione w uzasadnieniu projektu ustawy, ani w raporcie z konsultacji
• prawdopodobnie wygasną interpretacje indywidualne dotyczące nowelizowanych przepisów
• jest bardzo dużo organów podatkowych zajmujących się podatkiem od nieruchomości
• ani organy, ani podatnicy nie mogą czerpać informacji o utrwalonej linii interpretacyjnej, ponieważ interpretacje indywidualne nie są publikowane w bazie Eureka
• wykuwanie na nowo interpretacji nowelizowanych przepisów może prowadzić do wielu niepotrzebnych sporów, które zostaną rozwiązane w orzeczeniach NSA, co potrwa wiele lat.

W świetle powyższych okoliczności, w mojej ocenie, bierność Ministra Finansów przy interpretacji nowelizowanych przepisów stanowić będzie poważne zaniedbanie i naruszenie obowiązku dążenia do zapewnienia jednolitości stosowania przepisów przez organy podatkowe.

Postawa prawna: ustawa z 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej.

Zbigniew Makowski, Doradca podatkowy 
tel. 791 344 564