Luka w VAT na koniec 2016 roku

Zdaniem ekspertów z PwC powrót do sytuacji z 2007 r., kiedy różnica ta była najniższa i wynosiła 0,6 proc. PKB, mógłby przynieść budżetowi państwa prawie 34 mld zł dodatkowych wpływów.

Autopromocja

"Szacujemy, że 2016 r. to będzie dobry rok, luka w VAT powinna zmaleć. Doceniamy działania rządu w tym zakresie (...), natomiast cały czas jest wiele rzeczy do zrobienia" - powiedział podczas konferencji prasowej partner w PwC Tomasz Kassel.

Polecamy publikację: VAT 2017. Komentarz

Autopromocja

Szkolenie:
Jak się przygotować do najnowszej wersji KSeF?

Sprawdź

Specjaliści z PwC wskazali na konsekwencje niedoborów w VAT - podatku, który wraz z akcyzą i cłami stanowi ok. 70 proc. wszystkich dochodów podatkowych państwa. "Bez VAT-u i akcyzy nie ma naszego budżetu, przestajemy funkcjonować jako państwo" - ocenił Kassel. Dodał, że pieniądze z oszustw, które nie trafiają do budżetu, są przechwytywane przez różnego rodzaju mafie. "One służą niecnym celom - po pierwsze finansowaniu przestępczości (...). Wyłudzanie VAT-u w Anglii służyło finansowaniu Państwa Islamskiego" - poinformował.

Z wyłudzeniami VAT wiąże się też proceder prania brudnych pieniędzy, mają one też negatywny wpływ na uczciwy biznes i zaburzają konkurencję. Zwrócono też uwagę na negatywny wpływ oszustw VAT-owskich na reakcje organów skarbowych. Nie mogąc odzyskać podatku od firm-słupów, fiskus działa "na ślepo", próbując ściągnąć zaległości od uczciwych przedsiębiorców, którzy nie mieli zamiaru wyłudzić VAT.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Starszy ekonomista PwC Mateusz Walewski zwrócił uwagę, że problem luki w VAT występuje nie tylko w Polsce, ale we wszystkich krajach europejskich, ze średnią - w 2014 r. - na poziomie ok. 10 proc. wpływów z tego podatku. W Polsce to nieco poniżej 25 proc. W gorszej sytuacji od nas były kraje Europy Południowej (z wyjątkiem Hiszpanii), a także Słowacja, Litwa i Rumunia, która miała ponad 35 proc. niedobór dochodów w VAT.

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Np. na Słowacji i w Rumunii władze dwa lata temu bardzo poważnie wzięły się za walkę z oszustwami w VAT. W Rumunii powołano specjalną służbę, której jedynym celem jest zwalczanie wyłudzeń podatków, a na Słowacji - oprócz rozwiązań informatycznych - wprowadzono jeden, podlegający resortowi finansów, punkt dowodzenia wszystkimi służbami zajmującymi się oszustwami w VAT.

Znacznie niższą lukę w VAT mają kraje północy Europy (poniżej 5 proc. w Finlandii i Szwecji), ale także Czechy (ponad 15 proc.) i Węgry (poniżej 20 proc.) Według Walewskiego całkowicie luki w VAT nie da się wyeliminować, gdyż jest ona nieodłącznym elementem systemu podatkowego. Jej przyczyną są bowiem nie tylko oszustwa podatkowe i szara strefa, które stanowią główne składowe luki, ale także błędy w obliczeniach podatku, upadłości podatników, niewydajność poboru, czy nieuczciwa optymalizacja podatkowa.

Zauważono, że w ciągu ostatnich kilku miesięcy resort finansów podjął szereg działań mających na celu ograniczenie wyłudzania VAT w Polsce. Wskazano na wprowadzenie pakietu paliwowego czy regulacji dotyczących Jednolitego Pliku Kontrolnego oraz zwiększenie liczby ukierunkowanych kontroli podatkowych. "Uszczelnienie rynku poprzez wprowadzenie pakietu paliwowego w wakacje to był bardzo dobry ruch" - ocenił Kassel.

Zwrócono uwagę, że wiele rozwiązań jest w trakcie procesu legislacyjnego. Wymieniono np. "dużą" nowelizację VAT, pakiet transportowy umożliwiający śledzenie on-line przewozu towarów czy wejście w życie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, penalizacja czynów związanych z wyłudzeniami VAT. Eksperci z PwC pozytywnie ocenili plan konsolidacji służb skarbowych i celnych w ramach KAS, zastrzegając, że ważne jest, aby proces ten dobrze przeprowadzić i zminimalizować zamieszanie, z którym będziemy mieć do czynienia po utworzeniu KAS (ma zacząć działać 1 marca 2017 r.).

Podczas prezentacji zwrócono uwagę na konieczne do podjęcia działania, aby dalej ograniczyć lukę w VAT. Wskazano na usprawnienie analityki danych - tym bardziej, że resort finansów dysponuje już terabajtami danych o rozliczeniach VAT - czy koordynację poczynań poszczególnych służb zajmujących się walką z wyłudzeniami VAT. Wskazano, że obecnie są one w gestii urzędów skarbowych, urzędów kontroli skarbowej, administracji celnej, policji, prokuratur itd.

Według PwC organy ścigania powinny też podążać tropem pieniędzy pochodzących z wyłudzeń, które prędzej czy później są prane i inwestowane. Konieczne jest także nadanie organom skarbowym uprawnień procesowych w sprawach karnych związanych z wyłudzeniami VAT oraz zmiany w wymiarze sprawiedliwości. (PAP)

mmu/ pad/