Nowa ustawa o obligacjach – od 1 lipca 2015 roku

Rządowy projekt nowej ustawy o obligacjach finalnie wpłynął do sejmu z początkiem września 2014 roku (http://legislacja.rcl.gov.pl/lista/2/projekt/219623/katalog/219674). Celem proponowanych zmian, zgodnie z założeniami, miało być w pierwszej kolejności wsparcie rynku długoterminowych nieskarbowych (czyli korporacyjne) papierów dłużnych (obligacje emitowane przede wszystkim przez banki, przedsiębiorstwa niefinansowe oraz samorządy). Zgodnie z uzasadnieniem zawartym w założeniach „chodzi o doprowadzenie do sytuacji, w której ich emisja będzie pełnić istotną i uzupełniającą, w stosunku do kredytów bankowych, rolę źródła pozyskania kapitału”. Proponowane rozwiązania zakładają zwiększenie pewności i bezpieczeństwa obrotu przez jednoznaczne rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących niektórych obowiązujących przepisów, aby uczestnicy rynku mieli pewność, że prawidłowo z nich korzystają.

Powstaje więc pytanie o to, jak zmieni się sytuacja emitentów i obligatariuszy w odniesieniu do obligacji emitowanych po wejściu w życie nowej ustaw?

Z mojej perspektywy jedna z istotniejszych zmian jest wprowadzona instytucja zgromadzenia obligatariuszy, jako reprezentacji ogółu uprawnionych z obligacji danej serii wobec emitenta.

Wprowadzono jednocześnie zapis, że warunki emisji obligacji mogą być zmienione za zgodę zgromadzenia obligatariuszy i emitenta. Pamiętać jednak należy, że instytucja ta jest fakultatywna – emitent może jej nie wprowadzić do warunków emisji obligacji. Rozwiązanie jest więc połowiczne. Zgodnie natomiast z art. 47 projektu ustawy w przypadku gdy warunki emisji przewidują zgromadzenie obligatariuszy, nie mogą one wyłączyć lub ograniczyć postanowień niniejszego rozdziały.

Wprowadzenie reprezentacji obligatariuszy może okazać się pomocne w praktyce, w szczególności w sytuacji, gdy zajdzie potrzeba zmiany warunków emisji obligacji czy na przykład zamiany przedmiotu zabezpieczenia.

Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015

Wyobraźmy sobie sytuację, że emitent (dla przykładu deweloper) chciał finansować swoją działalność obligacjami, które chciał zabezpieczyć hipoteką na nieruchomości, na której realizowane było przedsięwzięcie inwestycyjne. Jest oczywiste, że ustanawiając hipotekę na nieruchomości gruntowej emitent taki z czasem zaczynał mieć problem z bezobciążeniowym wyodrębnieniem lokali, nawet wówczas gdyby chciał w miejsce nieruchomości wskazać inną nieruchomość, o wartości nie mniejszej niż wartość dotychczasowej nieruchomości. W praktyce więc stosowanie tego typu obligacji dla finansowania przedsięwzięć deweloperskich okazywało się niemożliwe lub zdecydowanie utrudnione.