Zmienne składniki wynagrodzenia w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego i wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego

Przy wyliczaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi uwzględniamy jego przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Tak stanowi art. 36 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej ustawy zasiłkowej).

Zobacz: tekst jednolity ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Zobacz wskaźnik: Zasiłek chorobowy

Może się zdarzyć, że w przeciągu tych 12 miesięcy poprzedzających zwolnienie lekarskie pracownik był nieobecny w pracy i z tego powodu nie osiągnął pełnego wynagrodzenia za dany miesiąc. Jeśli była to nieobecność usprawiedliwiona, to zgodnie z art. 38 ustawy zasiłkowej:

- wyłączamy z naszego wyliczenia miesiąc, w którym pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy;

- w przypadku, gdy pracownik przepracował w danym miesiącu co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy, to przy wyliczaniu podstawy wymiaru zasiłku przyjmujemy wynagrodzenie za ten miesiąc po uzupełnieniu (ustalamy, jakie wynagrodzenie pracownik by otrzymał, gdyby przepracował cały miesiąc).

Jak wynika z komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej (ustęp 152) dostępnego na stronie internetowej ZUS, urlop wypoczynkowy oraz 2 dni zwolnienia od pracy z tytułu opieki nad dzieckiem do lat 14 (na podstawie art. 188 Kodeksu pracy) traktowane są na równi z dniami, w których pracownik świadczył pracę.

Uzupełnianie wynagrodzenia

Składniki stałe

Sposób uzupełniania wynagrodzenia za miesiące uwzględniane przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku zależy od zasad wynagradzania. W przypadku wynagrodzenie przyznawanego w stałej miesięcznej wysokości, zgodnie z art. 37 ustawy zasiłkowej, przyjęlibyśmy wynagrodzenie miesięczne określone w umowie o pracę.

Ważne!
Zgodnie z wyjaśnieniami ZUS wynagrodzenie określone w stawce godzinowej traktuje się jak wynagrodzenie stałe (ustęp 147 komentarza do ustawy zasiłkowej).

Składniki zmienne

Inaczej uzupełnia się wynagrodzenie miesięczne zmienne (np. akordowe, prowizyjne). W takim przypadku kwotę uzyskaną przez pracownika za przepracowane dni robocze dzielimy przez liczbę dni przepracowanych i mnożymy przez liczbę dni obowiązujących do przepracowania w danym miesiącu.

Jeżeli pracownik nie osiągnął w danym miesiącu żadnego wynagrodzenia, do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmujemy kwotę zmiennych składników wynagrodzenia w przeciętnej miesięcznej wysokości wypłaconej za ten miesiąc pracownikom zatrudnionym na takim samym lub podobnym stanowisku w zakładzie pracy, w którym przysługuje zasiłek.

Uzupełnieniu podlega nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale także inne składniki, takie jak premie, nagrody, dodatki, jeśli w myśli przepisów wewnątrzzakładowych składniki te są proporcjonalnie umniejszane za okresy pobierania świadczeń chorobowych.

Przykład 1

Pracownik stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w styczniu 2011 roku. Pracownik wynagradzany jest w systemie akordowym, dodatkowo otrzymuje comiesięczną nagrodę umniejszaną proporcjonalnie za dni nieobecności w pracy.

Do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego należy przyjąć wynagrodzenie za okres od stycznia do grudnia 2010 roku, stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe.

- W maju 2010 pracownik przepracował 9 z obowiązujących w danym zakładzie pracy 20 dni roboczych. Za ten okres otrzymał wynagrodzenie akordowe w wysokości 1500 zł oraz nagrodę w wysokości 70 zł (kwoty po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika).

- Od 4 do 11 maja (6 dni roboczych) pracownik przebywał na urlopie wypoczynkowym i otrzymał z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 900 zł (po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne).

- Ponadto od 15 do 21 maja pracownik był nieobecny w pracy z tytułu opieki nad chorym dzieckiem (5 dni roboczych).

Dni przepracowane i dni urlopu wypoczynkowego w maju 2010 łącznie wynoszą 15 dni roboczych, czyli co najmniej połowę obowiązujących dni do przepracowania, dlatego ten miesiąc brany jest pod uwagę przy ustalaniu podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego. Wynagrodzenie otrzymane w tym miesiącu należy uzupełnić o 5 dni nieobecności usprawiedliwionej z tytułu opieki nad chorym dzieckiem, według wyliczenia:

(1500 zł + 70 zł + 900 zł)/ 15 x 20 = 3253,33 zł.

Wynagrodzenie uzupełniamy jedynie w przypadku nieobecności usprawiedliwionej. W przypadku nieobecności z przyczyn nieusprawiedliwionych, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się wynagrodzenie osiągnięte w danym miesiącu bez uzupełnienia. Jeśli w jednym miesiącu pracownik był nieobecny w pracy z przyczyn usprawiedliwionych (np. choroba, opieka nad chorym członkiem rodziny) jak i z przyczyn nieusprawiedliwionych, to uzupełniając wynagrodzenie za ten miesiąc, do liczby dni, którą pracownik był zobowiązany przepracować, nie wliczamy dni nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy (por ustęp 151 komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej).