Urlopy macierzyńskie wydłużone - zmiany od 17 czerwca 2013 r.

Zgodnie z nowymi przepisami, od 17 czerwca 2013 r. łączny wymiar płatnego urlopu po urodzeniu jednego dziecka zwiększa się z 6 miesięcy do roku (52 tygodni), a w przypadku porodu mnogiego nawet do 71 tygodni w zależności od liczby dzieci. Rodzice bliźniąt, trojaczków i większej liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie mogą bowiem liczyć na urlop macierzyński w wymiarze od 31 do 37 tygodni, w zależności od liczby dzieci, oraz do 8 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Dotąd dodatkowy urlop macierzyński wynosił do 4 tygodni przy jednym dziecku lub do 6 tygodni przy porodzie mnogim.

Ustawa wprowadziła też dodatkowo nowy 26-tygodniowy urlop rodzicielski. Jego długość jest stała, bez względu na liczbę dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Obejmuje on 20 tygodni urlopu macierzyńskiego oraz do 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego przy urodzeniu jednego dziecka. Z płatnego rocznego urlopu mogą skorzystać rodzice wszystkich dzieci urodzonych w 2013 r. (o ile terminowo złożyli lub złożą stosowne wnioski). Z urlopu rodzicielskiego mogą korzystać jednocześnie oboje rodzice, lecz wówczas łączny wymiar urlopu nie może przekraczać 26 tygodni.

Autopromocja

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

Książka z plakatem w prezencie

Sprawdź

6 tygodni urlopu dodatkowego można podzielić maksymalnie na dwie części, każda trwająca minimum tydzień, a 26 tygodni urlopu rodzicielskiego można wykorzystać maksymalnie w trzech częściach, trwających minimum 8 tygodni. Urlop musi też mieć charakter ciągły, tzn. urlop rodzicielski musi przypadać bezpośrednio po dodatkowym oraz części tych urlopów muszą następować bezpośrednio jedna po drugiej.

Z dodatkowego oraz rodzicielskiego urlopu mogą korzystać ojciec i matka. Nowe przepisy mają więc umożliwić elastyczne korzystanie z urlopów przez rodziców dziecka oraz godzenie ról zawodowych i rodzinnych, a także sprzyjać częstszemu wykorzystywaniu urlopów przez ojców. Nowelizacja może też poprawić sytuację kobiet na rynku pracy.

Zmiany w przepisach dotyczą także m.in. wysokości wynagrodzeń wypłacanych rodzicom w przypadku korzystania z urlopów. Dotąd w okresie płatnego urlopu macierzyńskiego przysługiwał zasiłek macierzyński w wysokości 100% wynagrodzenia. Teraz rodzic, który zdecyduje się tylko na półroczny pobyt z dzieckiem, otrzyma 100% pensji. Jeżeli przedłuży urlop o kolejne pół roku, jego pensja wyniesie w drugiej połowie roku 60%. Rodzic, który od razu skorzysta z rocznego urlopu, otrzyma 80% wynagrodzenia.

Autopromocja

Jak optymalizować koszty zatrudnienia

Sprawdź

Można łączyć pracę maksymalnie na pół etatu z dodatkowym urlopem macierzyńskim i urlopem rodzicielskim. Wtedy pracownik otrzymuje połowę zasiłku macierzyńskiego. Pracodawca jednak nie musi zgodzić się na łączenie zatrudnienia i urlopu, bo nie na każdym stanowisku możliwa jest praca w niepełnym wymiarze. W takiej sytuacji będzie musiał poinformować pracownika o przyczynach odmowy.

Autopromocja

Poradnik pracodawcy 2024
Uprawnienia rodziców w pracy

Sprawdź

Wydłużony, płatny urlop obejmuje nie tylko rodziców zatrudnionych na etatach, ale wszystkich, którzy opłacają ubezpieczenie chorobowe, czyli także pracujących na umowach zlecenia i samozatrudnionych.

Ze wszystkich urlopów związanych z rodzicielstwem - na zasadach przewidzianych dla pracowników - mogą korzystać także funkcjonariusze służb mundurowych i żołnierze zawodowi.

Wniosek o dodatkowy urlop macierzyński w uzupełniającym wymiarze (w wysokości różnicy między nowym wymiarem dodatkowego urlopu macierzyńskiego a wymiarem urlopu już wykorzystanym) trzeba złożyć do dnia zakończenia korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego udzielonego na zasadach obowiązujących przed dniem 17 czerwca 2013 r. We wniosku tym trzeba podać termin zakończenia dodatkowego urlopu  macierzyńskiego udzielonego przed dniem 17 czerwca 2013 r. Trzeba przy tym pamiętać, że należne dodatkowe dni bądź tygodnie urlopu uzupełniającego można wykorzystać tylko bezpośrednio po wykorzystanym już urlopie udzielonym na obecnie obowiązujących zasadach. Oznacza to, że w sytuacji złożenia wniosku w ostatnim możliwym terminie, czyli w ostatnim dniu korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego udzielonego przed 17 czerwca 2013 r., już od następnego dnia trzeba będzie rozpocząć korzystanie z urlopu uzupełniającego.

Dłuższe urlopy rodzicielskie dla matek pierwszego kwartału

Roczny urlop rodzicielski od 17 czerwca 2013 r.

Poradnik: Zmiany w urlopach macierzyńskich i rodzicielskich

Bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu uzupełniającego będzie można skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Wniosek o ten urlop trzeba będzie złożyć najpóźniej do końca trwania urlopu uzupełniającego.

W przypadku korzystania więc z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w uzupełniającym wymiarze wniosek o urlop rodzicielski trzeba koniecznie złożyć najpóźniej do końca trwania urlopu uzupełniającego.
Jeżeli z urlopu rodzicielskiego chce skorzystać pracownik - tata dziecka, również on wniosek o taki urlop lub jego część musi złożyć do swojego pracodawcy najpóźniej ostatniego dnia korzystania przez mamę dziecka z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w uzupełniającym wymiarze. Należy przy tym pamiętać, że nowy urlop rodzicielski trzeba  wykorzystać bezpośrednio po urlopie uzupełniającym.

Jeśli wniosek o urlop uzupełniający zostanie złożony po terminie, czyli po zakończeniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego udzielonego na zasadach obowiązujących przed 17 czerwca 2013 r., to traci się prawo do części urlopu uzupełniającego, a także do urlopu rodzicielskiego, z którego można skorzystać tylko bezpośrednio po wykorzystaniu całości urlopu uzupełniającego. 

Zachowanie terminu wniosku jest też istotne, jeśli mama dziecka urodzonego na początku stycznia, która przed dniem 17 czerwca 2013 r. wykorzystała już cały przysługujący jej podstawowy i dodatkowy urlop macierzyński udzielony na obecnych zasadach i w tym dniu przebywa już na urlopie wypoczynkowym. W tym przypadku wniosek o dodatkowy urlop macierzyński w uzupełniającym wymiarze musi ona złożyć nie później niż w ciągu 7 dni licząc od 17 czerwca 2013 r. (czyli najpóźniej 24 czerwca 2013 r.). Sam urlop natomiast musi zostać jej udzielony przez pracodawcę nie później niż w ciągu kolejnych 7 dni (czyli najpóźniej 1 lipca 2013 r.). Bezpośrednio po nim będzie mogła skorzystać z urlopu rodzicielskiego również na pisemny wniosek złożony najpóźniej ostatniego dnia korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w uzupełniającym wymiarze. Natomiast niewykorzystaną część urlopu wypoczynkowego będzie mogła wykorzystać w późniejszym terminie.

Nowelizacja zmieniła ponadto przepisy dotyczące bezpłatnego urlopu wychowawczego. 3-letni urlop wychowawczy można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 5 roku życia, a nie jak dotychczas do końca 4 roku życia.

Ustawa przewiduje też, że Minister Pracy i Polityki Społecznej będzie miał obowiązek przedstawienia Sejmowi informacji o realizacji ustawy półtora roku po jej wejściu w życie.

Zapraszamy na forum Księgowość

A.J.

Zespół Doradców Podatkowych Jacek Czernecki Spółka z o. o.
ul. Zagrody 20a, 30-318 Kraków
tel.: 12 260 98 10, e-mail: doradcy@doradcy.pl, www.doradcy.pl
Usługi księgowe i doradztwo podatkowe,
pomoc prawno-podatkowa oraz reprezentacja
Klienta przed aparatem skarbowym.