REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński a zasiłek macierzyński

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Systim
Księgowość przez Internet – online
Urlop macierzyński a zasiłek macierzyński /Fot. Fotolia
Urlop macierzyński a zasiłek macierzyński /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Urlop macierzyński przysługuje tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (nie wliczane są do tego osoby z samozatrudnieniem lub z umową zlecenie). Zasiłek macierzyński otrzymuje natomiast nie tylko osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale również może go otrzymać osoba, która pracuje na umowie zlecenie lub samozatrudnieniu.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

W sytuacjach, w których jedna ze stron chce zakończyć stosunek pracy, nazywamy wypowiedzeniem. Wypowiedzenie może być złożone przez pracownika, ale również przez samego pracodawcę. Wystarczy zgoda jednej ze stron, aby dokonać zerwania stosunku pracy.

Urlop macierzyński

Urlop macierzyński przysługuje kobietom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (nie wliczane są do tego osoby z samozatrudnieniem lub z umową zlecenie), które niedługo urodzą dziecko lub już urodziły. Z urlopu macierzyńskiego mogą także skorzystać ojcowie.

Należy zaznaczyć, że urlop macierzyński dotyczy przerwy w pracy związanej z urodzeniem dziecka. Zaś nie dotyczy on świadczenia pieniężnego, które przysługuje osobom ubezpieczonym. Wspomniane świadczenie pieniężne jest określane, jako zasiłek macierzyński a nie urlop macierzyński.

REKLAMA

Warto jednak podkreślić, że pojęcie urlopu macierzyńskiego a zasiłku macierzyńskiego są ze sobą powiązane, ponieważ kobieta przebywająca na urlopie macierzyńskim otrzymuje zasiłek macierzyński (świadczenie pieniężne).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Urlop macierzyński jest obowiązkowy i płatny, przyznawany kobiecie, która:

  • wkrótce urodzi dziecko lub właśnie urodziła,
  • adoptowała lub przyjęła dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej) dziecko do lat 7 - w szczególnych sytuacjach do 10. roku życia

Kobieta po porodzie musi wykorzystać obowiązkowo przysługujące jej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego - jeżeli zatrudniona jest na umowę o pracę. Wykorzystanie urlopu macierzyńskiego w podanym okresie jest obowiązkowe, regulowane przepisami. Kobieta nie może z podanego urlopu zrezygnować.

Po upływie 14 tygodni od porodu, kobieta może wrócić do pracy, ale musi przekazać pozostałe 6 tygodni ojcu dziecka - który również ma prawo do wykorzystania urlopu macierzyńskiego (tzw. tacierzyńskiego) pod warunkiem, że jest on również ubezpieczony.

Warto tutaj podkreślić, iż kobieta spodziewająca się dziecka może pójść na urlop jeszcze przed porodem (nie tylko po porodzie). Może wykorzystać maksymalnie 6 tygodni urlopu (jednakże co najmniej 2 tygodnie przed terminem porodu). Natomiast po porodzie przysługuje jej reszta obowiązkowego urlopu macierzyńskiego.

Czas przysługującego urlopu macierzyńskiego jest uzależniony od ilości urodzonych dzieci. Mianowicie kobiecie przysługuje:

  • 20 tygodni (140 dni) - gdy jedno dziecko urodzi się lub zostanie przysposobione,
  • 31 tygodni (217 dni) - gdy dwoje dzieci urodzi się lub zostanie przysposobione,
  • 33 tygodni (231 dni) - gdy troje dzieci urodzi się lub zostanie przysposobione.

Na każde kolejne dziecko z ciąży mnogiej doliczane jest dodatkowe 2 tygodnie (35 tygodni przy czworaczkach, 37 przy pięcioraczkach).

Zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński otrzymuje osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale może go otrzymać również osoba zatrudniona na umowie zlecenie lub samozatrudnieniu. Zasiłek macierzyński, to świadczenie pieniężne, które może otrzymać tylko jeden rodzic - matka lub ojciec dziecka.

Zasiłek macierzyński podobnie, jak urlop macierzyński może otrzymać osoba, która urodzi dziecko lub przyjmie dziecko na wychowanie (do lat 7, w wyjątkowych sytuacjach do 10 lat) lub jest rodziną zastępczą.

Podstawą do otrzymania zasiłku macierzyńskiego jest podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. Przy umowie o pracę ubezpieczenie chorobowe jest to obowiązkowe, natomiast przy umowie zlecenie i samozatrudnieniu ubezpieczenie to jest dobrowolne.

Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami

Wspomniany zasiłek macierzyński jest wypłacany rodzicom przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jeśli dziecko urodziło się w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Zasiłek wypłacany jest jednej osobie - matce lub ojcu przebywającym na urlopie:

  • macierzyńskim - od 20 do 37 tygodni,
  • tacierzyńskim - za część urlopu macierzyńskiego, której nie wykorzystała matka dziecka,
  • rodzicielskim - za 32 tygodnie w przypadku urodzenia lub przysposobienia jednego dziecka, i 34 tygodnie w przypadku urodzenia lub przysposobienia dwójki lub więcej dzieci,
  • ojcowskim - za 14 dni trwania tego urlopu, niezależnie od liczby urodzonych dzieci.


Podstawa wymiaru zasiłku macierzyńskiego pracownika, to przeciętne miesięczne wynagrodzenie. Wysokość zasiłku macierzyńskiego w przypadku urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego jest uzależniona od deklaracji matki, a więc określenia na jaki czas chce go otrzymywać:

  • 100 % podstawy wymiaru - przysługuje, jeżeli kobieta nie zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego; 100 proc. zasiłku przysługuje przez cały okres urlopu macierzyńskiego,
  • 80 % podstawy wymiaru - przysługuje, jeżeli kobieta po urodzeniu dziecka będzie wnioskowała o urlop rodzicielski; wniosek musi złożyć nie później niż 21 dni po porodzie; 80 proc. podstawy wymiaru przysługuje podczas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego;
  • 60 % podstawy wymiaru - przysługuje, jeżeli kobieta przekroczy 21-dniowy termin złożenia wniosku o urlop rodzicielski; 100 proc. zasiłku przysługuje podczas urlopu macierzyńskiego, a 60 proc. podczas urlopu rodzicielskiego.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego, który przysługuje ojcu dziecka (w trakcie urlopu ojcowskiego) wynosi 100 % wynagrodzenia lub przychodu, będącego podstawą wymiaru składek ubezpieczeniowych.

Warto podkreślić, iż przy umowie zlecenia nie obowiązuje okres wyczekiwania - kobieta zatrudniona na zleceniu otrzyma zasiłek macierzyński od pierwszego dnia ubezpieczenia.

Podczas urlopu macierzyńskiego kobieta otrzymuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 % podstawy wymiaru zasiłku. Zasiłek macierzyński wiąże się z urlopem macierzyńskim. Tak więc, zasiłek przysługuje przez okres, który wyznacza urlop macierzyński.

Zgodnie z kodeksem pracy okres ten jest zależny od ilości urodzonych dzieci:

  • 20 tygodni (140 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie jedno dziecko,
  • 31 tygodni (217 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie dwoje dzieci,
  • 33 tygodnie (231 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie troje dzieci,
  • 35 tygodni (245 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie czworo dzieci,
  • 37 tygodni (259 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie pięcioro i więcej dzieci.

Zasiłek macierzyński przysługuje również przez okres urlopu rodzicielskiego (jego długość zależy od tego, ile dzieci urodzimy podczas jednego porodu lub przyjmiemy jednocześnie na wychowanie).

Urlop rodzicielski

Z urlopu rodzicielskiego może skorzystać matka i ojciec dziecka (jednocześnie). Urlop rodzicielski przysługuje rodzicom, którzy wykorzystali podstawowy urlop macierzyński.

Podstawowy wymiar urlop macierzyński może być wykorzystany przez okres:

  • 32 tygodni (224 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie jedno dziecko lub
  • 34 tygodni (238 dni) - gdy urodzimy lub przyjmiemy na wychowanie więcej niż jedno dziecko.

W tym wypadku istotne jest, aby łączny wymiar urlopu rodzicielskiego nie przekroczył 32 lub 34 tygodni.

Autor: Żaneta Dulczykowska, Systim.pl

Zobacz także: Kadry

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA