Urlop macierzyński a zasiłek macierzyński

W sytuacjach, w których jedna ze stron chce zakończyć stosunek pracy, nazywamy wypowiedzeniem. Wypowiedzenie może być złożone przez pracownika, ale również przez samego pracodawcę. Wystarczy zgoda jednej ze stron, aby dokonać zerwania stosunku pracy.

Urlop macierzyński

Urlop macierzyński przysługuje kobietom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (nie wliczane są do tego osoby z samozatrudnieniem lub z umową zlecenie), które niedługo urodzą dziecko lub już urodziły. Z urlopu macierzyńskiego mogą także skorzystać ojcowie.

Należy zaznaczyć, że urlop macierzyński dotyczy przerwy w pracy związanej z urodzeniem dziecka. Zaś nie dotyczy on świadczenia pieniężnego, które przysługuje osobom ubezpieczonym. Wspomniane świadczenie pieniężne jest określane, jako zasiłek macierzyński a nie urlop macierzyński.

Warto jednak podkreślić, że pojęcie urlopu macierzyńskiego a zasiłku macierzyńskiego są ze sobą powiązane, ponieważ kobieta przebywająca na urlopie macierzyńskim otrzymuje zasiłek macierzyński (świadczenie pieniężne).

Urlop macierzyński jest obowiązkowy i płatny, przyznawany kobiecie, która:

• wkrótce urodzi dziecko lub właśnie urodziła,
• adoptowała lub przyjęła dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej) dziecko do lat 7 - w szczególnych sytuacjach do 10. roku życia

Kobieta po porodzie musi wykorzystać obowiązkowo przysługujące jej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego - jeżeli zatrudniona jest na umowę o pracę. Wykorzystanie urlopu macierzyńskiego w podanym okresie jest obowiązkowe, regulowane przepisami. Kobieta nie może z podanego urlopu zrezygnować.

Po upływie 14 tygodni od porodu, kobieta może wrócić do pracy, ale musi przekazać pozostałe 6 tygodni ojcu dziecka - który również ma prawo do wykorzystania urlopu macierzyńskiego (tzw. tacierzyńskiego) pod warunkiem, że jest on również ubezpieczony.

Warto tutaj podkreślić, iż kobieta spodziewająca się dziecka może pójść na urlop jeszcze przed porodem (nie tylko po porodzie). Może wykorzystać maksymalnie 6 tygodni urlopu (jednakże co najmniej 2 tygodnie przed terminem porodu). Natomiast po porodzie przysługuje jej reszta obowiązkowego urlopu macierzyńskiego.

Czas przysługującego urlopu macierzyńskiego jest uzależniony od ilości urodzonych dzieci. Mianowicie kobiecie przysługuje:

• 20 tygodni (140 dni) - gdy jedno dziecko urodzi się lub zostanie przysposobione,
• 31 tygodni (217 dni) - gdy dwoje dzieci urodzi się lub zostanie przysposobione,
• 33 tygodni (231 dni) - gdy troje dzieci urodzi się lub zostanie przysposobione.

Na każde kolejne dziecko z ciąży mnogiej doliczane jest dodatkowe 2 tygodnie (35 tygodni przy czworaczkach, 37 przy pięcioraczkach).

Zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński otrzymuje osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale może go otrzymać również osoba zatrudniona na umowie zlecenie lub samozatrudnieniu. Zasiłek macierzyński, to świadczenie pieniężne, które może otrzymać tylko jeden rodzic - matka lub ojciec dziecka.

Zasiłek macierzyński podobnie, jak urlop macierzyński może otrzymać osoba, która urodzi dziecko lub przyjmie dziecko na wychowanie (do lat 7, w wyjątkowych sytuacjach do 10 lat) lub jest rodziną zastępczą.

Podstawą do otrzymania zasiłku macierzyńskiego jest podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. Przy umowie o pracę ubezpieczenie chorobowe jest to obowiązkowe, natomiast przy umowie zlecenie i samozatrudnieniu ubezpieczenie to jest dobrowolne.

Polecamy: Kodeks pracy 2018. Praktyczny komentarz z przykładami

Wspomniany zasiłek macierzyński jest wypłacany rodzicom przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jeśli dziecko urodziło się w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Zasiłek wypłacany jest jednej osobie - matce lub ojcu przebywającym na urlopie:

• macierzyńskim - od 20 do 37 tygodni,
• tacierzyńskim - za część urlopu macierzyńskiego, której nie wykorzystała matka dziecka,
• rodzicielskim - za 32 tygodnie w przypadku urodzenia lub przysposobienia jednego dziecka, i 34 tygodnie w przypadku urodzenia lub przysposobienia dwójki lub więcej dzieci,
• ojcowskim - za 14 dni trwania tego urlopu, niezależnie od liczby urodzonych dzieci.