Umowa o pracę a umowy cywilnoprawne - co warto wiedzieć? (część II)

Jakie są rodzaje umów, które mogą stanowić podstawę świadczenia pracy? Niniejszy poradnik wyjaśnia w sposób przystępny zagadnienia dotyczące rodzajów umów zawieranych z pracodawcami, a także różnice pomiędzy zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę a świadczeniem pracy lub usług na podstawie umów cywilnoprawnych.

Poniżej prezentujemy II część publikacji dotyczącej problematyki zatrudnienia na podstawie umowy o pracę i „zatrudnienia” na podstawie umów cywilnoprawnych, w której porównamy kolejne istotne elementy stosunku pracy z odpowiadającymi im cechami najpopularniejszych form cywilnoprawnego świadczenia pracy, tj. umowy o świadczenie usług i umowy o dzieło.

Zapraszamy na forum ZUS i prawo pracy

1. Wynagrodzenie za pracę

W umowie o pracę

Koniecznym składnikiem umowy o pracę jest zobowiązanie pracodawcy do zapłaty pracownikowi wynagrodzenia. Praca świadczona na podstawie umowy o pracę zawsze musi być pracą odpłatną, stąd też pracownik w żadnym wypadku nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia za pracę, ani też przenieść tego prawa na inną osobę. Wynagrodzenie ze stosunku pracy nie może być też niższe niż ustalone w przepisach minimalne wynagrodzenie za pracę. Co równie istotne, wynagrodzenie jest należne pracownikowi zawsze, bez względu na końcowy wynik ekonomiczny jego pracy, a czasami nawet w sytuacjach, gdy w ogóle pracy nie wykonywał. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy, ale nie może faktycznie wykonywać pracy np. ze względu na awarię sprzętu pracodawcy. Prawo pracy normuje także specjalne przywileje pracownicze w postaci wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, płatnych urlopów, odpraw itp.

W umowach cywilnoprawnych

W odróżnieniu od umowy o pracę, w przypadku umowy o świadczenie usług i umowy o dzieło, strony tych umów zachowują pełną swobodę w zakresie ustalenia wysokości wynagrodzenia. Oznacza to przede wszystkim, że w przypadku „zatrudnienia” na podstawie umowy cywilnoprawnej, strony umowy mogą bez żadnych przeszkód umówić się na zapłatę wynagrodzenia w kwocie niższej od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Umowa o świadczenie usług może być nawet umową nieodpłatną. W przypadku tych umów zleceniobiorca czy przyjmujący zamówienie będzie zawsze uprawniony tylko do wynagrodzenia ściśle określonego w umowie.

Umowa o pracę - o czym warto wiedzieć?

Umowy o dzieło i umowy zlecenia - czym się różnią?