Umowy na okres próbny na nowych zasadach

Ile mogą trwać umowy na okres próbny

Po nowelizacji nie zmienił się termin, na który można zawrzeć umowę o pracę na okres próbny. Nadal nie może on przekroczyć 3 miesięcy i strony umowy nie mogą tego okresu przedłużyć. Generalną zasadą jest, że zawarcie umowy na okres próbny między tymi samymi stronami jest dopuszczalne jednokrotnie. Wprowadzono jednak pewne wyjątki od tej reguły (art. 25 § 3 k.p.). Otóż ponowne zawarcie umowy na okres próbny przez pracodawcę z tym samym pracownikiem jest możliwe:

● gdy pracodawca zamierza zatrudnić pracownika do wykonywania innego rodzaju pracy (nowe obowiązki uzasadniają potrzebę ponownego sprawdzenia kwalifikacji),

● gdy upłynęły co najmniej 3 lata od daty rozwiązania lub wygaśnięcia łączącej strony poprzedniej umowy o pracę dotyczącej tych samych czynności, a pracodawca zamierza zatrudnić pracownika do identycznego rodzaju pracy jak w pierwszej umowie na okres próbny (przy czym strony tylko jeden raz mogą w ten sposób ponownie zawrzeć umowę na okres próbny).

Jakie są zasady podpisywania umów o pracę

Przed nowelizacją przepisy nie określały kwestii ponownego zawarcia umowy o pracę na okres próbny. W praktyce przyjmowano, że pracodawca miał prawo zatrudnić tę samą osobę po raz drugi na podstawie takiej umowy, jeśli dotyczyła ona zatrudnienia na innym stanowisku pracy lub wykonywania innych czynności i w grę wchodziło sprawdzenie pracownika oraz przyuczenie go do wykonania odmiennych zadań. Takie stanowisko było ugruntowane przez orzecznictwo sądowe (np. wyrok Sądu Najwyższego z 26 sierpnia 1999 r., sygn. akt I PKN 215/99, OSNP 2000/24/890).

Polecamy: Kodeks pracy 2016 z komentarzem (książka)

Umowa w celu sprawdzenia pracownika

Znowelizowane przepisy Kodeksu pracy określają wprost, czemu ma służyć umowa o pracę na okres próbny. Jest ona zawierana w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia do wykonywania określonego rodzaju pracy. Jak zatem widać, umowa o pracę na okres próbny z założenia nie służy do związania się pracownika i pracodawcy trwałym stosunkiem pracy. Oznacza to, że po upływie terminu, na jaki umowa była zawarta, pracodawca nie ma obowiązku zatrudnienia pracownika, nawet gdy próba wypadła pomyślnie.

Co grozi pracownikowi za pracę podczas zwolnienia lekarskiego

Przed nowelizacją przepisy nie definiowały celu zawarcia umowy o pracę na okres próby. Cel jej zawarcia był określany na podstawie orzecznictwa sądowego (np. wyrok Sądu Najwyższego z 4 września 2013 r., sygn. akt I PK 358/12, OSNP 2014/5/70). Wprowadzenie do Kodeksu pracy definicji częściowo zgodnej z wypracowanymi przez sądy zasadami radykalnie ogranicza możliwość ich interpretacji i zmiany. Dotychczas przyjmowano, że celem umowy na okres próbny jest stwierdzenie przez pracodawcę przydatności zatrudnionej osoby do pracy na danym stanowisku i ocena przez pracownika warunków i rodzaju pracy. Obecnie nowy przepis skupia się jedynie na tym, że to pracodawca sprawdza pracownika.

Jakie są skutki zawarcia kolejno: umowy na okres próbny i na czas określony

Od 22 lutego 2016 r. obowiązują limity zatrudnienia terminowego. Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie takich umów zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech (art. 251 § 1 k.p.). Wskazane limity zatrudnienia nie obejmują umowy o pracę na okres próbny. Pracodawca nie musi zatem obawiać się, że zatrudnienie pracownika na podstawie 3-miesięcznej umowy na okres próbny, a następnie zawarcie umowy na czas określony na maksymalny 33-miesięczny okres pracy spowoduje nawiązanie stosunku pracy na czas nieokreślony.

Czytaj więcej na IFK Platformie Księgowych i Kadrowych w artykule: "Jak zmieniły się zasady zawierania umowy o pracę na okres próbny po nowelizacji Kodeksu pracy" >>