REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przychód z umowy o dzieło a składki ZUS

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Kostrzewa

REKLAMA

Pracodawcy - dążąc do ograniczenia kosztów w postaci składek na ubezpieczenia pracowników - coraz chętniej korzystają z form zatrudnienia, które pozwalają na ich ograniczenie bądź wyeliminowanie. Do takich form zatrudnienia należą umowy cywilnoprawne: umowa-zlecenie, umowa o świadczenie usług czy umowa o dzieło.

Umowa-zlecenie oraz umowa o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, stanowi tytuł zarówno do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, jak i ubezpieczenia zdrowotnego. W odróżnieniu od umowy o pracę, ich zawarcie nie rodzi obowiązku ubezpieczenia chorobowego, a ubezpieczenie wypadkowe jest obowiązkowe tylko wówczas, gdy praca wykonywana jest w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności przez zleceniodawcę.

REKLAMA

Umowa o dzieło nie stanowi natomiast tytułu do powyższych ubezpieczeń. Nie jest to jednak równoznaczne z tym, że w każdym przypadku wypłacone na podstawie takiej umowy wynagrodzenie jest wolne od składek na te ubezpieczenia. Niekiedy zamawiający - wypłacając przyjmującemu zamówienie wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło - jest zobowiązany do potrącenie i rozliczenia od niego składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Składki ZUS przy umowie o dzieło 2017

Umowa o dzieło obciążona składkami

Artykuł 8 ust. 1 i 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn.zm.) definiuje pojęcie „pracownika”, nadając mu znaczenie daleko szersze od tego, którym posługuje się kodeks pracy. Za pracownika - zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami - uważa się, poza osobą pozostającą w stosunku pracy, także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z uwagi na powyższą definicję pracownik, który zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła - na podstawie zawartej ze swoim pracodawcą lub wykonywanej na jego rzecz umowy o dzieło - traktowany jest również w ramach tej umowy jako pracownik.

 

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Konsekwencją takiej regulacji prawnej jest art. 18 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uwzględnia się przychód osiągnięty z tytułu takiej umowy. Przychód ten stanowi także podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego - z mocy art. 66 ust. 1 pkt 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135 z późn.zm.) - objęci są bowiem pracownicy w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Przykłady

Tadeusz N. jest pracownikiem w spółce komandytowej. Na podstawie umowy o pracę otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 7000 zł. 1 czerwca 2007 r. spółka komandytowa zawarła z nim umowę o dzieło. Za wykonanie tej umowy otrzymał 2000 zł.

Ponieważ umowa o dzieło została zawarta z własnym pracodawcą, spółka komandytowa potrąciła składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od sumy przychodów z umowy o pracę i umowy o dzieło, tj. 9000 zł.

Natalia K. świadczy pracę w ramach stosunku pracy, który łączy ją z firmą X. Poza umową o pracę w czerwcu 2007 r. Natalia K. wykonywała umowę o dzieło, którą zawarła z firmą Y.

Od przychodu z umowy o dzieło firma Y nie potrąciła składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z uwagi na to, że z tą firmą Natalii K. nie łączy stosunek pracy.

Umowa o dzieło wolna od składek

Od zasady, że pracodawca jest zobowiązany do potrącenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od przychodu z tytułu wykonywanej na jego rzecz umowy o dzieło, istnieją wyjątki. Do pierwszego z nich należy zaliczyć sytuację, gdy pracodawca zawrze z pracownikiem umowę o dzieło w okresie korzystania przez tego ostatniego z urlopu bezpłatnego. Drugi wyjątek to przypadek, gdy umowa o dzieło zostaje zawarta przez pracownika z pracodawcą w okresie korzystania przez tego pierwszego z urlopu macierzyńskiego bądź urlopu wychowawczego. W obydwu przypadkach przychód z umowy o dzieło jest wolny od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Przykład

Anna J. przebywa na urlopie wychowawczym od 7 maja 2007 r. Jako osobę przebywającą na urlopie wychowawczym pracodawca zgłosił ją do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. 14 maja 2007 r. pracodawca zawarł z nią umowę o dzieło. Z uwagi na to, że umowa o dzieło została zawarta w okresie przebywania na urlopie wychowawczym, od wypłaconego na jej podstawie wynagrodzenia nie potrącił składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Umowa o dzieło emeryta lub rencisty

Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne należne są także od przychodów z umów o dzieło zawieranych przez pracowników posiadających prawo do emerytury lub renty z pracodawcami, z którymi pozostają w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takich umów pracę wykonują na rzecz takich pracodawców. Dotyczy to jednak tylko tych umów o dzieło, które zostały zawarte po 30 czerwca 2004 r., a więc po wejściu w życie przepisu, który wprowadził obowiązek potrącania składek od tego typu umów o dzieło.

Przykład

Ryszard P. otrzymuje emeryturę z ZUS. Jednocześnie jest pracownikiem spółdzielni mieszkaniowej. 4 czerwca 2007 r. spółdzielnia mieszkaniowej zawarła z nim umowę o dzieło. Ponieważ umowa o dzieło została zawarta z własnym pracodawcą i po 30 czerwca 2004 r. - od wypłaconego na jej podstawie wynagrodzenia należne są składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Zawierając umowę o dzieło, należy pamiętać, że o charakterze prawnym danej umowy nie decyduje sama jej nazwa, ale przede wszystkim jej brzmienie, zgodny zamiar stron i cel, a także sposób wykonywania pracy (np. wykonywanie pracy pod kierownictwem, osobiście i za wynagrodzeniem). Dlatego ZUS może zakwestionować umowę o dzieło, uznając, że wbrew jej nazwie nie jest ona umową o dzieło, ale umową-zlecenie, umową o świadczenie usług lub umową o pracę, a intencją stron ją zawierających było uniknięcie obowiązku opłacenia należnych składek. Z tych względów wypada znać różnice pomiędzy tymi umowami.

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Umowa o dzieło a umowa o pracę i umowa-zlecenie

Podmioty i przedmiot umowy o dzieło zostały określone w art. 627 kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego brzmieniem, w umowie o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający - do zapłaty wynagrodzenia. W umowie-zlecenia z kolei przyjmujący zlecenie - zgodnie z art. 734 § 1 kodeksu cywilnego - zobowiązuje się dokonać określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. W odróżnieniu od umowy o dzieło i umowy o pracę, umowa-zlecenie może mieć charakter nieodpłatny.

Natomiast w umowie o pracę - co wynika z art. 22 § 1 kodeksu pracy - pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Z art. 22 § 11 kodeksu pracy wynika jednocześnie, że zatrudnienie w warunkach, o których mowa w art. 22 § 1 - bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy - jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy. Odmiennie niż w przypadku umowy o dzieło i umowy-zlecenia, praca będąca przedmiotem umowy o pracę może być świadczona tylko osobiście, w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę, a także pod jego nadzorem.

W literaturze i w orzecznictwie sądowym ugruntował się pogląd, że w wyniku zawarcia umowy o dzieło powstaje tzw. zobowiązanie rezultatu, w którym istotą świadczenia przyjmującego zamówienie nie jest samo działanie, ale osiągnięcie konkretnego rezultatu w postaci umówionego dzieła. Dzieło może mieć postać materialną bądź niematerialną, musi mieć indywidualny charakter i odpowiadać osobistym potrzebom zamawiającego.

Umowa o pracę i umowa-zlecenie kreują zaś tzw. zobowiązanie starannego działania, w którym odpowiednio pracownik lub zleceniobiorca są zobowiązani do rzetelnego wykonywania określonych powtarzających się czynności, ale osiągnięcie określonego rezultatu leży poza ich zobowiązaniem.

Niekiedy podnosi się, że kryterium pozwalającym odróżnić umowę o dzieło od umowy o świadczenie usług jest także możliwość poddania umówionego rezultatu (dzieła) sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych. Takie różnice pomiędzy umową o dzieło a umową o pracę, umową-zlecenie czy też umową o świadczenie usług podnosi w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy (wyrok z 28 marca 2000 r., sygn. akt II UKN 386/99, wyrok z 3 listopada 2000 r., sygn. akt IV CKN 152/00, wyrok z 18 czerwca 2003 r., sygn. akt II CKN 269/01). A zatem za umowę o dzieło nie można uznać umowy, zgodnie z którą istota będącego jej przedmiotem świadczenia wyraża się tylko w starannym wykonywaniu pewnych czynności (np. opieka lekarska), a ewentualny rezultat, jaki one przyniosą, nie jest objęty treścią obowiązania.

Podstawa prawna:

- ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn.zm.),

- ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135 z późn.zm.),

- ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.),

- ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn.zm.).

Magdalena Kostrzewa

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

REKLAMA

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

REKLAMA

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

REKLAMA