Jakie zmiany wprowadził Unijny Kodeks Celny

Z dniem 1 maja 2016 r. weszło w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (Dz. U. UE L z dnia 10 października 2013 r., dalej „Unijny Kodeks Celny”). Wejście w życie nowych przepisów podyktowane było koniecznością uproszczenia legalnej wymiany handlowej oraz przeciwdziałania nadużyciom w tym zakresie. W związku z tym niezbędne stało się ujednolicenie oraz przyspieszenie procedur w zakresie postępowania celnego oraz zapewnienie wykorzystania nowoczesnych narzędzi i technologii, które służyłyby wsparciu jednolitego stosowania regulacji celnych w Unii Europejskiej (dalej „UE”). Wraz z wejściem w życie Unijnego Kodeksu Celnego nastąpiło ujednolicenie obsługi obrotu towarowego z zagranicą w całej UE, przejawiające się w m.in. w harmonizacji zasad wymiany informacji i zakresu danych. Wprowadzono uproszczenia dotyczące procedur celnych, tym samym zapewniając ułatwienia zmierzające do wzrostu efektywności transakcji celnych. Nowe regulacje dodatkowo służą wsparciu rzetelnych i godnych zaufania podmiotów gospodarczych, poprzez wprowadzenie instytucji tzw. „upoważnionego przedsiębiorcy”.

Wolny obszar celny według Unijnego Kodeksu Celnego

Zgodnie z nowymi przepisami status „upoważnionego przedsiębiorcy” może otrzymać przedsiębiorca posiadający siedzibę w Unii Europejskiej, spełniający określone przepisami prawa warunki i kryteria. Zaliczamy do nich m.in. brak poważnego naruszenia lub powtarzających się naruszeń prawa celnego, wypłacalność, a także  odpowiedni system zarządzania ewidencją handlową, oraz ewidencją transportową (w niektórych przypadkach), co umożliwia właściwą kontrolę celną. Status „upoważnionego przedsiębiorcy” mogą otrzymać zatem przedsiębiorcy wiarygodni i wypłacalni. Ich organizacja, infrastruktura i stosowane zabezpieczenia systemów informatycznych oraz miejsc składowania towarów, czy odpowiednio środków transportu, winny zapewniać bezpieczeństwo zarówno miejsc, jak i towarów. Ponadto ww. zabezpieczenia mają chronić przed nieuprawnionym dostępem do nich. Nowelizacja przewiduje dwa rodzaje upoważnień. Pierwszy rodzaj upoważnienia umożliwia korzystanie z niektórych uproszczeń celnych zgodnie z przepisami prawa celnego, drugi natomiast upoważnia do korzystania z ułatwień dotyczących bezpieczeństwa i ochrony. Przy czym podkreślić należy, że przepisy nie wykluczają możliwości jednoczesnego posiadania dwóch typów upoważnień przez jednego przedsiębiorcę. Jednakże w odniesieniu do pierwszego rodzaju upoważnienia przedsiębiorca musi dodatkowo spełnić praktyczne standardy w zakresie kompetencji lub kwalifikacji zawodowych bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością. W przypadku zaś drugiego rodzaju upoważnienia kryteria przyznania statusu „upoważnionego przedsiębiorcy” obejmują odpowiednie standardy bezpieczeństwa i ochrony.

Nowe regulacje dotyczą także m.in. Wiążącej Informacji Taryfowej (dalej „decyzja WIT”). Jest ona decyzją towaroznawczą, która daje pewność prawną co do klasyfikacji towaru w nomenklaturze taryfy celnej. Decyzje WIT uzyskane przed dniem 1 maja 2016 r. zachowują swoją ważność przez okres, na który zostały wydane, tj. przez 6 lat, o ile nie zajdzie przesłanka utraty ich ważności przed tym okresem. Natomiast decyzje WIT wydane po dniu 1 maja 2016r. będą ważne przez 3 lata, również o ile nie zajdzie przesłanka utraty ich ważności. W świetle nowych przepisów podmiot, który posiada ważną decyzję WIT dla towarów, które mają być objęte zgłoszeniem celnym, ma obowiązek zastosowania w tym zgłoszeniu klasyfikacji określonej w WIT i obowiązek podania w nim numeru decyzji WIT. Obowiązki te odnoszą się zarówno do ważnych decyzji WIT uzyskanych przed dniem 1 maja 2016 r., jak i do decyzji WIT wydanych po tej dacie.

Wiążąca informacja o pochodzeniu (WIP)

Nowa regulacja wprowadziła także uproszczenia w procedurach specjalnych. Zgodnie z nowym podejściem posiadacz pozwolenia na stosowanie uproszczenia, np. wpisu do rejestru zgłaszającego, będzie mógł dokonywać zgłoszeń celnych przy obejmowaniu i zamykaniu procedury specjalnej na rzecz osoby korzystającej z tej procedury (posiadacza pozwolenia na procedurę specjalną). Możliwość dokonywania zgłoszeń celnych przy obejmowaniu i zamykaniu procedur specjalnych przy wykorzystaniu uproszczeń wymaga spełnienia szeregu warunków.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm (książka)