REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozumieć pojęcie obrotu w przepisach Tarczy Antykryzysowej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małopolski Instytut Studiów Podatkowych
Doradztwo podatkowe, rachunkowość, audyt, obsługa i pomoc w trakcie postępowań z organami podatkowymi, ceny transferowe
Jak rozumieć pojęcie obrotu w przepisach Tarczy Antykryzysowej?
Jak rozumieć pojęcie obrotu w przepisach Tarczy Antykryzysowej?

REKLAMA

REKLAMA

Pojęcie „obrotu” na gruncie Ustawy o COVID-19 spowodowało wiele trudności interpretacyjnych. Brak jasno sformułowanego przekazu ze strony rządu, sprawiło, iż w praktyce interpretacja przepisów odnoszących się do „spadku obrotów” jest rozumiana w sposób różny. Wypracowanie właściwej wykładni jest konieczne przede wszystkim ze względu na prawidłowe rozpoznanie prawa do uzyskania określonego instrumentu pomocowego.

„Spadek obrotów gospodarczych”

Jednym z głównych instrumentów pomocowych, o przyznanie których starają się przedsiębiorcy, jest dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Udzielane na podstawie art. 15g ust. 1 Ustawy o COVID-19 świadczenie pomocowe może być przyznane m.in. na rzecz przedsiębiorców, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę (na rok 2020 kwota ta wynosi 2600 PLN).

Próbę zdefiniowania pojęcia spadku obrotów gospodarczych podjął art. 15g ust. 9 Ustawy o COVID-19, zgodnie z którym przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym, który wyniósł:

REKLAMA

  • nie mniej niż 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych (rozumiany również jako 30 kolejno następujących po sobie dni kalendarzowych w przypadku gdy przestój rozpoczyna się w dniu innym niż pierwszy dzień miesiąca kalendarzowego), przypadających po dniu 1 stycznia 2020 roku do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
  • nie mniej niż 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego z zasadą liczenia miesięcy kalendarzowych w sposób podobny jak w przypadku wyżej wymienionego punktu.

Niemniej jednak, ustawodawca nie odniósł się jak dla potrzeb stosowania m.in. w/w przepisu należy rozumieć pojęcie „obrotu”. W rezultacie, ustawa o COVID-19 posługuje się własnym pojęciem obrotu określonym w sposób bardzo ogólny (bowiem nie określa wprost jakie dane finansowe należy uwzględnić przy obliczaniu obrotu).

Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków

[RAPORT] KORONAWIRUS - podatki, prawo pracy, biznes

Różne rozumienie „obrotu”

Jak zostało wspomniane na samym wstępie, praktyka stosowania przepisów opartych na pojęciu „obrotu” jest różna. Najbardziej charakterystyczne są następujące koncepcje:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • jako obrót należy rozumieć przychody w rozumieniu ustawy o podatkach dochodowych;
  • jako obrót należy rozumieć kwotę należną z tytułu sprzedaży pomniejszoną o kwotę należnego podatku w rozumieniu Ustawy o VAT (zgodnie ze starym brzmieniem art. 29 Ustawy o VAT)
  • jako obrót należy rozumieć przychody i zyski w rozumieniu ustawy o rachunkowości.

Jednakże, należy zaznaczyć, iż pierwsze dwie definicje (tj. rozumienie obrotu jako przychodu w rozumieniu ustawy o VAT oraz ustaw o podatkach dochodowych) są problematyczne z kilku przyczyn:

  • do obrotu należałoby zaliczyć również zbycie środków trwałych, bowiem zarówno na gruncie ustawy o VAT oraz ustawy o podatkach dochodowych stanowią one odpłatną dostawę/przychód;
  • definicja obrotu na potrzeby VAT obejmuje również rzeczy niepodlegające opodatkowaniu podatkiem PIT (np. otrzymane darowizny);
  • definicja przychodów na potrzeby podatków dochodowych nie obejmuje swoim zakresem wszystkich czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a które mogą być dostawą towarów.

REKLAMA

Do najbardziej istotnych argumentów przemawiających za wyeliminowaniem dwóch pierwszych koncepcji jest w szczególności fakt wliczenia do wartości obrotu kwot uzyskanych ze sprzedaży środków trwałych czy też sprzedaży incydentalnej.
Przyjęcie, iż również tego rodzaju przychody wlicza się do wartości obrotu, mogłoby skutecznie wyeliminować gro przedsiębiorców, którzy w celu ratowania swojego przedsiębiorstwa upłynniają posiadany przez nich majątek.

Ponadto, za odrzuceniem tych koncepcji przemawia również fakt, iż dokonywana przez nich sprzedaż (pomimo, że podnosi wartość uzyskanych przychodów) nie oddaje tak naprawdę realiów prowadzonej działalności w czasach kryzysu – czyli rzeczywistego i faktycznego spadku wolumenu sprzedaży objętej działalnością operacyjną.

Tym samym, konieczne okazuje się przeanalizowanie definicji obrotu na gruncie ustawy o rachunkowości.

Pojęcie „obrotu” na gruncie ustawy o rachunkowości

Na samym wstępie należy zaznaczyć, iż również ustawa o rachunkowości nie zawiera wprost wyrażonej definicji „obrotu”. Niemniej jednak, w praktyce prawa bilansowego, przyjęło się, że „obrotem” jest definicja przychodów i zysków, o której mowa w art. 3 pkt 30 ustawy o rachunkowości.

REKLAMA

Zgodnie z przywołanym przepisem przez przychody i zyski należy rozumieć uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.

Inną kategorię przychodów definiuje art. 3 pkt 32 ustawy o rachunkowości, w myśl którego jako pozostałe przychody operacyjne należy rozumieć przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności przychody związane ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, ze zdarzeniami losowymi (np. sprzedaż incydentalna) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.

Tym samym, ustawa o rachunkowości wyraźnie zarysowuje przychody, które są bezpośrednio związane z główną działalnością operacyjną przedsiębiorcy (czyli taki, które powstają w wyniku sprzedaży towarów lub świadczenia usług) oraz te, których nie należy utożsamiać z jego powodzeniem rynkowym (czyli np. sprzedaż środka trwałego).

Na marginesie przy tym należy podkreślić, iż również Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 18 (MSR 18) przyjmują rozumienie przychodu jako występujący w danym okresie wzrost korzyści ekonomicznych przybierający formę wpływów lub zwiększeń aktywów lub zmniejszenia zobowiązań, które skutkują przyrostem kapitału własnego, innego niż przyrost związany z wpłatami udziałowców. Zakres znaczeniowy definicji przychodu obejmuje zarówno przychody z działalności gospodarczej, jak i zyski. Przychody z działalności gospodarczej powstają w wyniku działalności gospodarczej jednostki, na którą składają się noszące rozmaite nazwy pozycje obejmujące przychody ze sprzedaży, składki, odsetki, dywidendy i tantiemy.

Dlaczego (zdaniem Autorów) należy stosować definicję „obrotu” w rozumieniu ustawy o rachunkowości

Konfrontując definicję obrotu zawartą w Ustawie o COVID-19 wraz z definicją obrotu wynikającą z ustawy o rachunkowości, należy wskazać na znaczne podobieństwa w ich praktycznym stosowaniu. Obrót w rozumieniu Ustawy o COVID-19 narzuca na przedsiębiorcę, aby przed złożeniem wniosku o przyznanie instrumentu pomocowego przeanalizował jego sytuację finansową w następujących obszarach:

  • wolumen ilościowy oraz wartościowy sprzedaży;
  • czy ich spadek nastąpił wskutek wystąpienia COVID-19;
  • czy w odpowiednich okresach (np. sprzed roku) prowadzona w danym okresie sprzedaż była porównywalnie większa.

Należy zaznaczyć, iż dla obiektywnego oraz praktycznego udokumentowania tego typu zdarzeń gospodarczych, najbardziej pomocna okazuje się właśnie definicja „obrotu” zawarta w ustawie o rachunkowości. Jak wynika z art. 17 ust. 2 pkt 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki, uwzględniając rodzaj i wartość poszczególnych grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez jednostkę, podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z następujących metod prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla tych grup składników między innymi ewidencję ilościowo-wartościową, w której dla każdego składnika ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych.

Sam fakt obowiązku prowadzenia ewidencji w jakimkolwiek z wariantów (ilościowym czy też wartościowym) powinien samoistnie świadczyć, iż Ustawa o Covid-19 odwołuje się do zasad ustalania obrotu na gruncie ustawy o rachunkowości.

Idąc dalej, w świetle w/w warunków, nasuwa się myśl, iż celem ustawodawcy przy wprowadzaniu instrumentów pomocowych odnoszących się do pojęcia obrotu, było zbadanie, czy przedsiębiorca starający się o pomoc, faktycznie ucierpiał na skutek epidemii COVID-19. Z praktycznego punktu widzenia wymiernym wskaźnikiem może być wartość lub ilość sprzedanych towarów lub wyświadczonych usług, bowiem ze względu na specjalne rozporządzenia (np. zakaz prowadzenia usług gastronomicznych stacjonarnie lub ogólny zastój rynku) ilość obsługiwanych przez niego klientów (lub wartość sprzedaży z tego tytułu) mogła się znacząco zmniejszyć.

Ponadto, przyjęcie, iż jako obrót należy rozumieć również m.in. sprzedaż środków trwałych (co miałoby miejsce w przypadku Ustawy o VAT lub ustaw o podatkach dochodowych) doprowadziłoby do możliwości przyznania świadczenia pomocowego, pomimo że działalność przedsiębiorcy nie uległa przestojowi/nie jest na niego narażona.

Przykład: przedsiębiorca nie odczuł spadków obrotów wskutek epidemii COVID-19 w zakresie sprzedaży jego towarów lub usług. Niemniej jednak, starając się o uzyskanie świadczeń pomocowych, dokonuje zbycia wartościowego środka trwałego, tak by w następnym miesiącu móc wykazać spadek obrotów o co najmniej 25%.

Uwzględniając powyższe, należy podkreślić, iż również na potrzeby sporządzenia rocznego sprawozdania finansowego jednostki, oddzielnie ujmuje się przychody netto ze sprzedaży (poz. A-C), a oddzielnie pozostałe przychody operacyjne (poz. D-F). Tak podzielone pozycje RZiS ponownie wyrażają oddzielność dokumentowania przychodów z głównej działalności operacyjnej (bowiem to sprzedaż definiuje jak przedsiębiorstwo sobie radzi na rynku) od przychodów uzyskanych z tyt. sprzedaży składników w ramach pośredniej działalności operacyjnej.

Z takiego względu, niedopuszczalna jest również interpretacja, iż do obrotu należy zaliczać również między innymi sprzedaż środków trwałych, jako że nie realizuje ona wprost zamierzonego celu ustawy oraz może prowadzić do nadużyć (co miałoby miejsce w przypadku uznania prymatu definicji obrotu z Ustawy o VAT lub nadania jej równoważności z przychodami na gruncie ustaw o podatkach dochodowych).

Podsumowując – na potrzeby ustalania wartości obrotu dla celów stosowania Ustawy o COVID-19, najbardziej praktyczne oraz zgodne z założeniami ustawodawcy okazuje się stosowanie definicji przychodów i zysków wynikających z ustawy o rachunkowości.
Ponadto, należy przy tym pamiętać, iż najbardziej adekwatne będzie klasyfikowanie jedynie tych przychodów, które odnoszą się bezpośrednio do działalności operacyjnej przedsiębiorcy. Pomocą w tym może być ewidencja obrotów kont, których wartości są następnie prezentowane w pozycji „A” Rachunku Zysków i Strat.

Justyna Zając-Wysocka, radca prawny, doradca podatkowy, członek zarządu i Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych Spółka z o.o.

Przemysław Szot, Konsultant podatkowy w Małopolskim Instytucie Studiów Podatkowych Spółka z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

Zwierzęta w firmie – ekstrawagancja czy uzasadniony koszt? Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

REKLAMA

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

REKLAMA

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

REKLAMA