Jak rozumieć pojęcie obrotu w przepisach Tarczy Antykryzysowej?

„Spadek obrotów gospodarczych”
Jednym z głównych instrumentów pomocowych, o przyznanie których starają się przedsiębiorcy, jest dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Udzielane na podstawie art. 15g ust. 1 Ustawy o COVID-19 świadczenie pomocowe może być przyznane m.in. na rzecz przedsiębiorców, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę (na rok 2020 kwota ta wynosi 2600 PLN).
Próbę zdefiniowania pojęcia spadku obrotów gospodarczych podjął art. 15g ust. 9 Ustawy o COVID-19, zgodnie z którym przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym, który wyniósł:
- nie mniej niż 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych (rozumiany również jako 30 kolejno następujących po sobie dni kalendarzowych w przypadku gdy przestój rozpoczyna się w dniu innym niż pierwszy dzień miesiąca kalendarzowego), przypadających po dniu 1 stycznia 2020 roku do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
- nie mniej niż 25% obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego z zasadą liczenia miesięcy kalendarzowych w sposób podobny jak w przypadku wyżej wymienionego punktu.
Niemniej jednak, ustawodawca nie odniósł się jak dla potrzeb stosowania m.in. w/w przepisu należy rozumieć pojęcie „obrotu”. W rezultacie, ustawa o COVID-19 posługuje się własnym pojęciem obrotu określonym w sposób bardzo ogólny (bowiem nie określa wprost jakie dane finansowe należy uwzględnić przy obliczaniu obrotu).
Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków
[RAPORT] KORONAWIRUS - podatki, prawo pracy, biznes
Różne rozumienie „obrotu”
Jak zostało wspomniane na samym wstępie, praktyka stosowania przepisów opartych na pojęciu „obrotu” jest różna. Najbardziej charakterystyczne są następujące koncepcje:
- jako obrót należy rozumieć przychody w rozumieniu ustawy o podatkach dochodowych;
- jako obrót należy rozumieć kwotę należną z tytułu sprzedaży pomniejszoną o kwotę należnego podatku w rozumieniu Ustawy o VAT (zgodnie ze starym brzmieniem art. 29 Ustawy o VAT)
- jako obrót należy rozumieć przychody i zyski w rozumieniu ustawy o rachunkowości.
Jednakże, należy zaznaczyć, iż pierwsze dwie definicje (tj. rozumienie obrotu jako przychodu w rozumieniu ustawy o VAT oraz ustaw o podatkach dochodowych) są problematyczne z kilku przyczyn:
- do obrotu należałoby zaliczyć również zbycie środków trwałych, bowiem zarówno na gruncie ustawy o VAT oraz ustawy o podatkach dochodowych stanowią one odpłatną dostawę/przychód;
- definicja obrotu na potrzeby VAT obejmuje również rzeczy niepodlegające opodatkowaniu podatkiem PIT (np. otrzymane darowizny);
- definicja przychodów na potrzeby podatków dochodowych nie obejmuje swoim zakresem wszystkich czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a które mogą być dostawą towarów.
Do najbardziej istotnych argumentów przemawiających za wyeliminowaniem dwóch pierwszych koncepcji jest w szczególności fakt wliczenia do wartości obrotu kwot uzyskanych ze sprzedaży środków trwałych czy też sprzedaży incydentalnej.
Przyjęcie, iż również tego rodzaju przychody wlicza się do wartości obrotu, mogłoby skutecznie wyeliminować gro przedsiębiorców, którzy w celu ratowania swojego przedsiębiorstwa upłynniają posiadany przez nich majątek.
Ponadto, za odrzuceniem tych koncepcji przemawia również fakt, iż dokonywana przez nich sprzedaż (pomimo, że podnosi wartość uzyskanych przychodów) nie oddaje tak naprawdę realiów prowadzonej działalności w czasach kryzysu – czyli rzeczywistego i faktycznego spadku wolumenu sprzedaży objętej działalnością operacyjną.
Tym samym, konieczne okazuje się przeanalizowanie definicji obrotu na gruncie ustawy o rachunkowości.
Pojęcie „obrotu” na gruncie ustawy o rachunkowości
Na samym wstępie należy zaznaczyć, iż również ustawa o rachunkowości nie zawiera wprost wyrażonej definicji „obrotu”. Niemniej jednak, w praktyce prawa bilansowego, przyjęło się, że „obrotem” jest definicja przychodów i zysków, o której mowa w art. 3 pkt 30 ustawy o rachunkowości.
Zgodnie z przywołanym przepisem przez przychody i zyski należy rozumieć uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Inną kategorię przychodów definiuje art. 3 pkt 32 ustawy o rachunkowości, w myśl którego jako pozostałe przychody operacyjne należy rozumieć przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności przychody związane ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, ze zdarzeniami losowymi (np. sprzedaż incydentalna) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.
Tym samym, ustawa o rachunkowości wyraźnie zarysowuje przychody, które są bezpośrednio związane z główną działalnością operacyjną przedsiębiorcy (czyli taki, które powstają w wyniku sprzedaży towarów lub świadczenia usług) oraz te, których nie należy utożsamiać z jego powodzeniem rynkowym (czyli np. sprzedaż środka trwałego).
Na marginesie przy tym należy podkreślić, iż również Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 18 (MSR 18) przyjmują rozumienie przychodu jako występujący w danym okresie wzrost korzyści ekonomicznych przybierający formę wpływów lub zwiększeń aktywów lub zmniejszenia zobowiązań, które skutkują przyrostem kapitału własnego, innego niż przyrost związany z wpłatami udziałowców. Zakres znaczeniowy definicji przychodu obejmuje zarówno przychody z działalności gospodarczej, jak i zyski. Przychody z działalności gospodarczej powstają w wyniku działalności gospodarczej jednostki, na którą składają się noszące rozmaite nazwy pozycje obejmujące przychody ze sprzedaży, składki, odsetki, dywidendy i tantiemy.
Dlaczego (zdaniem Autorów) należy stosować definicję „obrotu” w rozumieniu ustawy o rachunkowości
Konfrontując definicję obrotu zawartą w Ustawie o COVID-19 wraz z definicją obrotu wynikającą z ustawy o rachunkowości, należy wskazać na znaczne podobieństwa w ich praktycznym stosowaniu. Obrót w rozumieniu Ustawy o COVID-19 narzuca na przedsiębiorcę, aby przed złożeniem wniosku o przyznanie instrumentu pomocowego przeanalizował jego sytuację finansową w następujących obszarach:
- wolumen ilościowy oraz wartościowy sprzedaży;
- czy ich spadek nastąpił wskutek wystąpienia COVID-19;
- czy w odpowiednich okresach (np. sprzed roku) prowadzona w danym okresie sprzedaż była porównywalnie większa.
Należy zaznaczyć, iż dla obiektywnego oraz praktycznego udokumentowania tego typu zdarzeń gospodarczych, najbardziej pomocna okazuje się właśnie definicja „obrotu” zawarta w ustawie o rachunkowości. Jak wynika z art. 17 ust. 2 pkt 1 ustawy o rachunkowości kierownik jednostki, uwzględniając rodzaj i wartość poszczególnych grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez jednostkę, podejmuje decyzję o stosowaniu jednej z następujących metod prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla tych grup składników między innymi ewidencję ilościowo-wartościową, w której dla każdego składnika ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych.
Sam fakt obowiązku prowadzenia ewidencji w jakimkolwiek z wariantów (ilościowym czy też wartościowym) powinien samoistnie świadczyć, iż Ustawa o Covid-19 odwołuje się do zasad ustalania obrotu na gruncie ustawy o rachunkowości.
Idąc dalej, w świetle w/w warunków, nasuwa się myśl, iż celem ustawodawcy przy wprowadzaniu instrumentów pomocowych odnoszących się do pojęcia obrotu, było zbadanie, czy przedsiębiorca starający się o pomoc, faktycznie ucierpiał na skutek epidemii COVID-19. Z praktycznego punktu widzenia wymiernym wskaźnikiem może być wartość lub ilość sprzedanych towarów lub wyświadczonych usług, bowiem ze względu na specjalne rozporządzenia (np. zakaz prowadzenia usług gastronomicznych stacjonarnie lub ogólny zastój rynku) ilość obsługiwanych przez niego klientów (lub wartość sprzedaży z tego tytułu) mogła się znacząco zmniejszyć.
Ponadto, przyjęcie, iż jako obrót należy rozumieć również m.in. sprzedaż środków trwałych (co miałoby miejsce w przypadku Ustawy o VAT lub ustaw o podatkach dochodowych) doprowadziłoby do możliwości przyznania świadczenia pomocowego, pomimo że działalność przedsiębiorcy nie uległa przestojowi/nie jest na niego narażona.
Przykład: przedsiębiorca nie odczuł spadków obrotów wskutek epidemii COVID-19 w zakresie sprzedaży jego towarów lub usług. Niemniej jednak, starając się o uzyskanie świadczeń pomocowych, dokonuje zbycia wartościowego środka trwałego, tak by w następnym miesiącu móc wykazać spadek obrotów o co najmniej 25%.
Uwzględniając powyższe, należy podkreślić, iż również na potrzeby sporządzenia rocznego sprawozdania finansowego jednostki, oddzielnie ujmuje się przychody netto ze sprzedaży (poz. A-C), a oddzielnie pozostałe przychody operacyjne (poz. D-F). Tak podzielone pozycje RZiS ponownie wyrażają oddzielność dokumentowania przychodów z głównej działalności operacyjnej (bowiem to sprzedaż definiuje jak przedsiębiorstwo sobie radzi na rynku) od przychodów uzyskanych z tyt. sprzedaży składników w ramach pośredniej działalności operacyjnej.
Z takiego względu, niedopuszczalna jest również interpretacja, iż do obrotu należy zaliczać również między innymi sprzedaż środków trwałych, jako że nie realizuje ona wprost zamierzonego celu ustawy oraz może prowadzić do nadużyć (co miałoby miejsce w przypadku uznania prymatu definicji obrotu z Ustawy o VAT lub nadania jej równoważności z przychodami na gruncie ustaw o podatkach dochodowych).
Podsumowując – na potrzeby ustalania wartości obrotu dla celów stosowania Ustawy o COVID-19, najbardziej praktyczne oraz zgodne z założeniami ustawodawcy okazuje się stosowanie definicji przychodów i zysków wynikających z ustawy o rachunkowości.
Ponadto, należy przy tym pamiętać, iż najbardziej adekwatne będzie klasyfikowanie jedynie tych przychodów, które odnoszą się bezpośrednio do działalności operacyjnej przedsiębiorcy. Pomocą w tym może być ewidencja obrotów kont, których wartości są następnie prezentowane w pozycji „A” Rachunku Zysków i Strat.
Justyna Zając-Wysocka, radca prawny, doradca podatkowy, członek zarządu i Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych Spółka z o.o.
Przemysław Szot, Konsultant podatkowy w Małopolskim Instytucie Studiów Podatkowych Spółka z o.o.
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
Liczne zmiany przepisów i niejednolite interpretacje i orzeczenia w sprawach podatkowych to codzienność polskich podatników, firm i księgowych. Nie wszyscy wiedzą, że można ubezpieczyć się od ryzyka podatkowego. Ubezpieczyciele oferują w tym zakresie kompleksową ochronę ubezpieczeniową, np. ochronę skarbową dla osób fizycznych odpowiedzialnych za finanse (dot. ryzyka kar z kks), czy ochronę podatkową uruchamianą w ramach sporów podatników z organami podatkowymi.
Wynagrodzenie za funkcje kierownicze i nadzorcze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany.
ZUS poinformował o wdrożeniu nowej metryki programu Płatnik, które ma mieć miejsce 7 czerwca 2023 r. w godzinach wieczornych.
Jakie skutki podatkowe w podatku dochodowym wywołuje dywidenda rzeczowa po stronie spółki wypłacającej dywidendę?
Kawa z INFORLEX to cykl bezpłatnych spotkań online. Spotkania odbywają się w formule „na żywo” w wybrane wtorki o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 13 czerwca br. tematem spotkania będzie Slim VAT 3.
Ministerstwo Finansów pracuje nad ustawą, która zobowiąże operatorów platform cyfrowych do raportowania organom podatkowym o aktywnych sprzedawcach, m.in. tych, którzy dokonali co najmniej 30 transakcji w roku lub sprzedali towary za więcej niż 2 tys. euro. Raportowane będą też dane osób, które za pośrednictwem platformy wynajmą np. swoje mieszkanie - informuje dyrektor Departamentu Polityki Podatkowej w Ministerstwie Finansów Marcin Lachowicz.
Rada Polityki Pieniężnej w czasie posiedzenia w dniach 5-6 czerwca 2023 r. nie podjęła decyzji o zmianie wysokości żadnej stopy procentowej NBP. Stopa referencyjna wynosi nadal 6,75 proc.
Przedsiębiorcy czekają na zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej. Powstaje jednak pytanie, czy środki, które oddaje ZUS, powinny zostać uznane za przychód przedsiębiorstwa. Wszystko zależy od wybranej metody rozliczania podatku.
W komunikacie z 5 czerwca 2023 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że służby Komisji Europejskiej potwierdziły, że brak jest podstaw do zwolnienia drobnych producentów wina z wymogów określonych w art. 33-43 dyrektywy 2020/262, w tym z obowiązku stosowania e-SAD przy przemieszczaniu wewnątrzwspólnotowym poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyprodukowanego przez nich wina oraz posiadania numeru akcyzowego uprawnionego/certyfikowanego wysyłającego.
Nie ustajemy w świętowaniu Międzynarodowego Dnia Księgowego. Następna porcja humoru jest już gotowa. Zapraszamy!
6 czerwca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy o wprowadzeniu systemu kaucyjnego. System kaucyjny ma objąć od 2025 roku, np. butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku do 3 l, szklane wielokrotnego użytku do 1,5 l i puszki metalowe do 1 l.
Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył skargę kasacyjną spółki, która toczyła spór z organem podatkowym w zakresie miejsca rozliczania VAT od usług wsparcia (orzeczenie z 14 lutego 2023 r., sygnatura I FSK 1794/19).
U nas Międzynarodowy Dzień Księgowego trwa cały tydzień! Kolejny zestaw żartów prosto od księgowych już na Was czeka!
W dniu 1 czerwca 2023 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (zwana potocznie SLIM VAT 3). Ta nowelizacja zawiera nie tylko zmiany w podatku VAT ale także kilka zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i wyższe kwoty wolne w podatku od spadków i darowizn. Przesunięto o rok obowiązek wysyłania JPK_PIT i JPK_CIT.
Zarówno w małych firmach, jak i w międzynarodowych przedsiębiorstwach, dział księgowości odgrywa kluczową rolę w zakresie zarządzania finansami i zapewnianiu przejrzystości informacji finansowych. Obchodzony 9 czerwca Dzień Księgowego to doskonała okazja, aby uznać i docenić wkład grupy, która zapewnia solidne podstawy do podejmowania decyzji biznesowych w firmach.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, który ma na celu podwyższenie świadczenia wychowawczego (tzw. 500 plus) do kwoty 800 zł miesięcznie od 2024 roku.
"Ewa, nasza tęczowa księgowa" - tak nazwaliśmy historyjkę o księgowej, którą napisał ChatGPT-4. Ciekawi jesteśmy jak Wam się spodoba i przede wszystkim, czy wywoła uśmiech na Waszych twarzach… a w których miejscach - to już sprawka sztucznej inteligencji!
Jak działają międzybankowe systemy rozliczeniowe Elixir, Euro Elixir i Express Elixir w czasie Bożego Ciała (8 czerwca 2023 r.) i całego długiego weekendu 8-11 czerwca? Kiedy dojdzie do odbiorcy przelew bankowy wysłany w Boże Ciało?
Międzynarodowy Dzień Księgowego już w najbliższy piątek - 9 czerwca. My zaczynamy świętowanie już od dziś i mamy dla Was, drodzy Księgowi i Księgowe, kolejną porcję dowcipów prosto z biur rachunkowych. Bo liczy się humor!
Nowy wskaźnik referencyjny WIRON, który ma zastąpić dotychczasowy WIBOR, będzie stosowany przy prefinansowaniu działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Tak przewiduje zakłada projekt rozporządzenia opublikowany 24 maja 2023 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.
Trzymiesięczny WIRON spadł od początku 2023 roku z 6,18 proc. do 5,83 proc. W tym samym czasie WIBOR 3M stopniał o 10 pkt bazowych (do 6,9 proc.). Jeśli sytuacja się nie zmieni, inwestorzy po zaplanowanej na 1 stycznia 2025 r. tranzycji, będą zarabiali mniej.
Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?
Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.
Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o VAT – podała kancelaria prezydenta. Ustawa wprowadza pakiet Slim VAT 3, który ma uprosić rozliczanie tego podatku.
Komentarze(0)
Pokaż: