REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona sygnalistów: większość firm musi wdrożyć procedury od 2025 r. Na jaki dzień trzeba ustalić stan zatrudnienia? Jakie kary?

Justyna Kurbiel
Ekspert z zakresu kadr, płac i prawa pracy
Ustawa o ochronie sygnalistów od 25 września 2024 r. Ale większość musi wdrożyć procedury od 2025 roku. Na jaki dzień trzeba ustalić stan zatrudnienia? Jakie kary?
Ustawa o ochronie sygnalistów od 25 września 2024 r. Ale większość musi wdrożyć procedury od 2025 roku. Na jaki dzień trzeba ustalić stan zatrudnienia? Jakie kary?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o ochronie sygnalistów wchodzi w życie 25 września 2024 r. Ale na jaki dokładnie dzień należy ustalić stan zatrudnienia, który zobowiązuje podmiot do wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych (co najmniej 50 zatrudnionych osób)? Ustawa każde ustalać ten stan na 1 stycznia oraz 1 lipca 2024 roku a w tych dniach 2024 r. ustawa ta nie weszła jeszcze w życie. Zatem przyjmuje się, że stan zatrudnienia należy ustalić na dzień 1 stycznia 2025 r. oraz na ten dzień mieć przygotowaną procedurę. Termin 25 września 2024 r. dotyczy głównie podmiotów, dla których próg zatrudnienia nie ma znaczenia, czyli np. biura rachunkowe. 
rozwiń >

Ustawa o ochronie sygnalistów – korzyści, czy zagrożenie dla firm?

Jedną z ważniejszych zmian przepisów w tym roku jest ustawa z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. 2024 poz. 928). Niektórym kojarzy się negatywnie, ponieważ już samo słowo sygnalista utożsamiane jest z konfidentem czy donosicielem. Nic jednak bardziej mylnego. Choć faktycznie przed pracodawcami mnóstwo pracy w związku ze wdrożeniem odpowiednich procedur i zasad, to w rzeczywistości dzięki właśnie sygnalistom przedsiębiorstwa będą mogły na tym zyskać. W dłuższej perspektywie bieżące zgłoszenia nieprawidłowości usprawnią podejmowanie odpowiednich działań w przypadku nadużyć, a tym samym przyczynią się do zminimalizowania strat np. finansowych. 

Co dokładnie zawiera ustawa, kim jest sygnalista, jakie ma prawa i obowiązki oraz na co przedsiębiorstwo powinno się przygotować? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w dalszej części artykułu. 

REKLAMA

Autopromocja

Sygnalista to nie kapuś

Wiele osób błędnie interpretuje znaczenie sygnalisty i jego rolę. Jak sama nazwa wskazuje, Sygnalista nie jest donosicielem, lecz jest osobą, która sygnalizuje (informuje) o naruszeniach prawa dotyczących m.in. korupcji, ochrony środowiska, zdrowia i dobrostanu zwierząt, czy ochrony prywatności i danych osobowych, a więc obszarów ważnych i istotnych w życiu codziennym. 

Ważne jest jednak to, aby sygnalista nie miał ukrytej korzyści w zgłoszeniu takiej nieprawidłowości. Powinien przede wszystkim kierować się dobrem ogółu i działać w dobrej wierze.  

Sygnalistą może być nie tylko pracownik, lecz także kandydat, były pracownik, wolontariusz, osoba współpracująca np. na podstawie umowy cywilnoprawnej, czy nawet stażysta. Istotne jest, aby zgłoszenie dotyczyło uzasadnionego podejrzenia zaistniałych nieprawidłowości lub potencjalnego zdarzenia związanego z pracą.

Ochrona nie tylko dla sygnalisty 

Często zdarza się tak, że dana osoba chciałaby zgłosić naruszenie, ale obawia się konsekwencji. Na szczęście ustawodawca przewidział takie sytuacje i zagwarantował Sygnaliście ochronę. Jeśli osoba zgłaszająca ma podstawy sądzić, że przekazana informacja jest prawdziwa, to od momentu zgłoszenia obejmuje ją ochrona. Ochrona ta polega zaś na szeroko pojętym zakazie działań odwetowych. Przez działanie odwetowe można rozumieć np. wypowiedzenie umowy, degradację, obniżenie wynagrodzenia, pogorszenie warunków pracy itp. 

Ochrona nie obejmuje tylko sygnalisty, ale również dotyczy osób powiązanych z nią oraz osób pomagających w dokonywaniu zgłoszenia. 

Kara pozbawienia wolności 

Kara za działania odwetowe wobec sygnalisty jest bez wątpienia znacząca. Zgodnie z art. 55 Ustawy o ochronie sygnalistów kara ta obejmuje grzywnę lub pozbawienie wolności do lat 2. W przypadku jednak uporczywych działań odwetowych pozbawienie wolności wydłużyć się może o kolejny rok. Dodatkowo sam sygnalista ma prawo do odszkodowania, a jego wysokość nie może być niższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej poprzedniego roku. Warto podkreślić również, że w razie działań odwetowych, to właśnie na osobie, która dopuszcza się takiego czynu, spoczywa obowiązek udowodnienia, że dane działanie nie jest konsekwencją zgłoszenia sygnalisty.

Obowiązek nie dla każdego

Nie każdy podmiot prawny na obowiązek wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych. Zgodnie z art. 23 ustawy wymóg ten skierowany jest do przedsiębiorstw, dla których pracę zarobkową wykonuje co najmniej 50 osób. Stan ten określa się dwa razy: na dzień 01.01 oraz 01.07 danego roku. Do osób zatrudnionych należy wliczyć nie tylko pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, ale również osoby świadczące pracę np. na podstawie umowy cywilnoprawnej, zatrudnionych na stażu lub B2B, jeśli nie zatrudniają innych osób. 

Oprócz tego obowiązek ten muszą spełnić  podmioty z zakresu usług finansowych bez względu na liczbę zatrudnionych np. biura rachunkowe. 

Dobrowolność w tej kwestii mają zaś firmy zatrudniające do 50 osób oraz jednostki gminne lub powiatowe mające mniej niż 10 000 mieszkańców. 

Inną kwestią jest sytuacja np. grup kapitałowych. Jeśli podmioty prawne zatrudniają pomiędzy 50 a 249 osób, to mają możliwość ustalenia wspólnych procedur wewnętrznych. Wspólne procedury mogą ustanowić na podstawie umowy. Warto jednak pamiętać, że w przypadku wspólnych procedur, administratorem danych osobowych jest oddzielnie każdy podmiot. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Elementy obligatoryjne i dodatkowe

Ustawa określa również elementy, jakie zawierać musi procedura zgłoszeń wewnętrznych. Do obowiązkowych elementów należy wskazanie: 

  1. osoby do przyjmowania zgłoszeń,
  2. sposobu przekazywania zgłoszeń,
  3. osób rozpatrujących zgłoszenie,
  4. trybu postępowania ze zgłoszeniami anonimowymi,
  5. sposobu potwierdzenia zgłoszenia, 
  6. sposobu podjęcia działań, 
  7. maksymalnego terminu przekazania informacji zwrotnej, 
  8. pouczenie o możliwości zgłoszeń zewnętrznych. 

Przedsiębiorca ma możliwość wyznaczenia tych samych osób do przyjmowania oraz rozpatrywania zgłoszeń. Należy jednak wziąć pod uwagę, że w przypadku ich rozdzielenia to w przeciwieństwie do osoby rozpatrującej zgłoszenie, osobą do przyjmowania zgłoszeń może być zarówno osoba wewnętrzna, jak i firma zewnętrzna. 

Samych sposobów na przekazywanie zgłoszeń może być wiele. Przedsiębiorstwo również może, ale nie musi przyjmować zgłoszeń anonimowych. Jeśli zaś zdecyduje się je rozpatrywać, to zwolniony zostaje z obowiązku udzielania feedbacku, który w przypadku zgłoszeń imiennych powinien być przekazany w terminie 7 dni od dnia otrzymania zgłoszenia. 

Działania następcze po otrzymaniu zgłoszenia powinny zaś być podjęte w celu sprawdzenia prawdziwości informacji. Mogą one polegać np. na analizie dokumentacji, czy przejrzeniu monitoringu, a więc na wszystkim tym, co doprowadzi co wyjaśnienia sytuacji, a nie jest niezgodne z prawem. Oczywiście podmiot ma również prawo do komunikacji z sygnalistą, a tym samym może zwrócić się do niego o dodatkowe informacje. Należy jednak pamiętać, że przekazanie dowodów nie jest obowiązkiem sygnalisty.

Działania wyjaśniające nie mogą trwać dłużej jednak niż 3 miesiące od potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia. 

Oprócz obowiązkowych elementów procedura może określać także dodatkowe elementy naruszeń na przykład naruszenia procedur wewnętrznych typu regulamin pracy/ wynagradzania. 

Wejście w życie, a stan zatrudnienia

Ustawa o ochronie sygnalistów wchodzi w życie 25 września br. Pojawiają się zatem wątpliwości, na jaki dokładnie dzień należy ustalić stan zatrudnienia, który zobowiązuje podmiot do wdrożenia procedur wewnętrznych. W związku z tym, że na dzień 1 stycznia oraz 1 lipca 2024 roku ustawa nie weszła jeszcze w życie, przyjmuje się, że stan zatrudnienia należy ustalić na dzień 01.01.2025r. oraz na ten dzień mieć przygotowaną procedurę. Termin 25 września br. obejmuje głównie instytucje, dla których próg zatrudnienia nie ma znaczenia, czyli np. biura rachunkowe. 

Justyna Kurbiel

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. 2024 poz. 928).

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec września - ostateczny termin wykorzystania urlopu zaległego. Jakie skutki prawne naruszenia tej zasady?

W ostatnim czasie wiele się mówi o zachowaniu równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym. Zwolennikami doktryny „work-life-balans” nie są już tylko pracownicy, ale coraz częściej przekonują się do niej również pracodawcy, oferując co rusz nowe przywileje swoim współpracownikom. Jednym, nierzadko spotykanym jest udzielenie pracownikom dodatkowych, płatnych dni wolnych np. z okazji urodzin. Jest to jednak dobrowolność zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika. Przywilejem pracownika, który z pewnością pomoże zachować równowagę w życiu, jest urlop wypoczynkowy. Udzielenie go jest jednym z obowiązków pracodawcy, którego nieprzestrzeganie podlega karze grzywny. 

Które firmy płacą największy CIT? Orlen już nie jest liderem - zapłacił tylko 1,38 mld zł, rok wcześniej było to 4,37 mld zł

Orlen dopiero na trzecim miejscu. Tym razem to banki zdominowały listę największych indywidualnych podatników CIT w 2023 r. W pierwszej dziesiątce największych podatników znalazło się siedem banków m.in. Pekao, Santander Bank Polska, czy ING BSK.

Stopy procentowe NBP 2024: bez zmian w październiku

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 października 2024 r. postanowiła pozostawić wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna wynosi nadal 5,75 proc. - podał w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków i ekonomistów.

Jakie są limity dla ryczałtu na 2025 rok? Kwoty ważne dla podatników

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w 2025 roku będą mogli opłacać podatnicy, których przychody w bieżącym roku nie przekroczą kwoty 8 569 200 zł. Natomiast prawo do kwartalnego rozliczenia ryczałtu w przyszłym roku będą mieli podatnicy, których przychody nie przekroczą kwoty 856 920 zł.

REKLAMA

Jaki jest limit dla jednorazowej amortyzacji w 2025 roku? Kwota limitu wynosi 214.000 zł

Jednorazowa amortyzacja w 2025 r. Jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od niektórych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (do wysokości 50 000 euro) mogą dokonywać podatnicy PIT i CIT posiadający status małego podatnika i podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą. Limit ten na 2025 r., po przeliczeniu według średniego kursu euro z 1 października br., wynosi 214.000 zł.

Podwyżki akcyzy w 2025 r. i kolejnych latach. Droższe będą: papierosy, wyroby nowatorskie, płyn do papierosów elektronicznych, tytoń, cygara i cygaretki

W dniu 1 października 2024 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, przedłożony przez Ministra Finansów. Zwiększone zostaną od marca 2025 roku stawki podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe, wyroby nowatorskie (podgrzewane wyroby tytoniowe) oraz płyn do papierosów elektronicznych. Nowe stawki akcyzy mają przede wszystkim ograniczyć konsumpcję wyrobów tytoniowych i ich substytutów, szczególnie przez osoby nieletnie.

JPK CIT od 2025 roku. Jakie nowe obowiązki podatników?

Minister Finansów wydał 16 sierpnia 2024 r. rozporządzenie w sprawie dodatkowych danych, o które przedsiębiorcy będą musieli uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe. Jest to tzw. rozporządzenie w sprawie JPK CIT. Jako pierwsze (od 2025 roku) nowymi obowiązkami zostaną obciążone podmioty o przychodzie powyżej 50 mln euro, a także podatkowe grupy kapitałowe. A od 2026 roku pozostali podatnicy CIT.

Kredyt ekologiczny: dofinansowanie nawet 80% kosztów zrównoważonego rozwoju dla firm. Nabór wniosków od 17 października 2024 r.

W dobie rosnącej świadomości ekologicznej oraz zaostrzających się przepisów dotyczących ochrony środowiska, firmy coraz częściej muszą zmierzyć się z wyzwaniami związanymi z wprowadzeniem zrównoważonych praktyk biznesowych. Inwestycje w technologie przyjazne środowisku są jednak kosztowne i wymagają odpowiedniego wsparcia finansowego. Odpowiedzią na te potrzeby jest kredyt ekologiczny, który staje się kluczowym narzędziem umożliwiającym firmom realizację proekologicznych inwestycji bez nadmiernego obciążania budżetu. 

REKLAMA

Od jakiej kwoty pełna księgowość w 2025 r.? Limit przychodów wynosi 8 569 200 zł

Obowiązek prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych w 2025 roku zależy od limitu przychodów za rok obecny. Konieczność prowadzenia ksiąg powstanie po przekroczeniu kwoty 8 569 200 zł. Zdecydował o tym kurs euro z 1 października br.

Konferencja „Cyfrowy Księgowy” – zmiany w rachunkowości w erze cyfryzacji

Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, organizacja z ponad 100-letnią tradycją we wspieraniu rozwoju profesjonalnych księgowych, zaprasza na konferencję „Cyfrowy Księgowy – najważniejsze zmiany i wyzwania”. 

REKLAMA