REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gospodarka obiegu zamkniętego. Czy ta idea ma jeszcze przyszłość w cieniu odwrotu od zielonej polityki?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Circular economy, gospodarka obiegu zamkniętego, cyrkularna gospodarka
Gospodarka obiegu zamkniętego. Czy ta idea ma jeszcze przyszłość w cieniu odwrotu od zielonej polityki?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jeszcze kilka lat temu gospodarka cyrkularna była postrzegana jako fundament zrównoważonego rozwoju i kluczowy element walki ze zmianami klimatycznymi. Model ten, oparty na ponownym wykorzystaniu surowców i ograniczaniu wytwarzania odpadów, miał zrewolucjonizować światową gospodarkę. Jednak w 2025 roku staje on przed poważnym wyzwaniem – polityczne i gospodarcze zmiany powodują stopniowe odchodzenie od ambitnych celów środowiskowych. Ten temat komentuje dr Piotr Sosnowski z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.
rozwiń >

Światowa gospodarka staje się coraz mniej cyrkularna

Według raportu "Circularity Gap Report 2023", światowa gospodarka jest cyrkularna jedynie w 7,2%, co oznacza spadek z 9,1% od 2018 roku. W ostatnich miesiącach Unia Europejska zaczęła wycofywać się z niektórych zobowiązań Zielonego Ładu, natomiast w USA powrót Donalda Trumpa do władzy w 2025 roku może oznaczać kolejną falę deregulacji środowiskowych. Równocześnie rosnące koszty życia wpływają na wybory konsumentów, którzy coraz rzadziej decydują się na prośrodowiskowe produkty. Firmy, które jeszcze niedawno chwaliły się strategią opartą na gospodarce cyrkularnej, zaczynają rewidować swoje cele. Wobec tych wyzwań pojawia się pytanie: czy gospodarka obiegu zamkniętego ma jeszcze przyszłość?

REKLAMA

Autopromocja

Na czym polega gospodarka cyrkularna?

Gospodarka cyrkularna to model ekonomiczny, który zakłada ograniczanie marnotrawstwa poprzez zamknięty obieg materiałów. Jest to odpowiedź na tradycyjny model gospodarki linearnej, opierający się na schemacie „weź – zużyj – wyrzuć”. Dzięki zasadom takim jak redukcja, ponowne wykorzystanie i recykling możliwe jest zmniejszenie zapotrzebowania na surowce, ograniczenie emisji CO₂ oraz stworzenie nowych miejsc pracy. Według raportu Circularity Gap Report 2020, wdrożenie gospodarki cyrkularnej może potencjalnie obniżyć globalne emisje gazów cieplarnianych o 39% oraz zmniejszyć zużycie surowców pierwotnych o 28%.

Holandia prymusem cyrkularności

Jednym z krajów, który najdalej posunął się w transformacji na model cyrkularny, jest Holandia. Amsterdam, jako pionier w tym zakresie, prowadzi projekty badawcze nad nowymi sposobami recyklingu i ponownego wykorzystania materiałów. Celem Holandii jest całkowite przejście na zamknięty obieg surowców do 2050 roku. Jednak nie wszystkie państwa idą tym śladem.

W Unii Europejskiej jednym z kluczowych filarów zrównoważonego rozwoju był Zielony Ład, czyli zestaw regulacji mających na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. W ostatnich miesiącach pojawiły się jednak poważne problemy z jego realizacją. Rolnicy w wielu krajach protestują przeciwko nowym regulacjom, które zwiększają koszty produkcji. Przemysł motoryzacyjny, reprezentowany przez koncerny takie jak Volkswagen i Stellantis, naciska na złagodzenie restrykcji dotyczących emisji CO₂.

Polityczny odwrót od Zielonego Ładu, czy tylko opóźnienie wdrożenia?

Pod wpływem nacisków ze strony przemysłu i rolników, rządy niektórych państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym Niemiec, zaczęły opóźniać wprowadzanie nowych przepisów związanych z Europejskim Zielonym Ładem. Federacja Przemysłu Niemieckiego (BDI) wezwała rząd w Berlinie do skupienia się na wzroście gospodarczym przy tworzeniu polityki klimatycznej, sugerując korektę założeń Zielonego Ładu. Ponadto, kraje unijne w Radzie UE zatwierdziły zmiany we Wspólnej Polityce Rolnej, znosząc część wymogów związanych z dekarbonizacją rolnictwa, takich jak obowiązek ugorowania gruntów. Te działania wskazują na rosnącą presję na dostosowanie ambitnych celów klimatycznych do aktualnych realiów gospodarczych i społecznych. To sygnał, że ambitne cele Zielonego Ładu mogą być trudne do realizacji w obecnych warunkach gospodarczych i politycznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powrót do plastikowych słomek w USA

Niepokojące sygnały płyną również z USA. W czasie prezydentury Donalda Trumpa Stany Zjednoczone wycofały się z Porozumienia Paryskiego i zlikwidowały ponad 125 regulacji środowiskowych. Administracja Joe Bidena co prawda odwróciła część tych decyzji, ale powrót Donalda Trumpa do władzy w 2025 roku może ponownie zatrzymać politykę prośrodowiskową. Można się spodziewać, że plastikowe słomki i węgiel znów staną się symbolami amerykańskiej niezależności. USA ma również ogromny problem z recyklingiem – tylko 9% plastiku podlega ponownemu przetworzeniu, a reszta trafia na wysypiska lub jest eksportowana do krajów Azji Południowo-Wschodniej.

Konsumenci głosują portfelami

Zmieniają się także postawy konsumentów. W obliczu inflacji i rosnących kosztów życia ludzie coraz rzadziej wybierają prośrodowiskowe produkty, które często są droższe od tradycyjnych alternatyw. Według EY Future Consumer Index, 67% konsumentów stwierdziło, że wysokie ceny znacząco zniechęcają ich do zakupu produktów prośrodowiskowych. Jednocześnie według raportu „Circular Voice” opracowanego przez Stena Recycling, 80% polskich konsumentów uważa za istotne, aby producenci wykorzystywali w swoich produktach materiały pochodzące z recyklingu.

Gospodarka cyrkularna na rozdrożu

Wobec tych wszystkich zmian gospodarka cyrkularna rzeczywiście znalazła się na rozdrożu. Jest ona jak dieta – wszyscy się zgadzają, że warto, ale kiedy przychodzi co do czego, trudno zrezygnować z szybkich i wygodnych rozwiązań. Z jednej strony jej zalety są niezaprzeczalne – może zmniejszyć zużycie surowców, ograniczyć emisję CO₂ i stworzyć nowe miejsca pracy. Z drugiej strony polityczne i gospodarcze realia sprawiają, że wiele krajów i firm zaczyna się z niej wycofywać. Pytanie, czy gospodarka cyrkularna przetrwa, pozostaje otwarte. Wiele zależy od decyzji politycznych w najbliższych latach oraz od tego, czy konsumenci i biznes będą gotowi ponosić wyższe koszty dla dobra środowiska.

Jeśli nie, możemy stanąć w obliczu powrotu do modelu gospodarczego opartego na masowym zużyciu i marnotrawstwie zasobów.

Źródła:

1. Circular Dutch economy by 2050, 16.02.2025, https://www.government.nl/topics/circular-economy/circular-dutch-economy-by-2050

2. De Ceuvel, 16.02.2025, https://deceuvel.nl/en/

3. de Wit, M., Hoogzaad, J., & von Daniels, C. (2020). Circularity Gap Report 2020. https://www.circle-economy.com/resources/circularity-gap-report-2020

4. Europejski Zielony Ład, 16.02.2025, https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal_pl

5. Fraser, M., Haigh, L., & Soria, A. C. (2024), Circular Gap Report 2023, https://www.circularity-gap.world/2023

6. Kędzierski, R., Komisja Europejska zmienia kurs? Politico: Możliwy zwrot w sprawie Zielonego Ładu - Money.pl, 17.02.2025 https://www.money.pl/gospodarka/komisja-europejska-zmienia-kurs-politico-mozliwy-zwrot-w-sprawie-zielonego-ladu-7118099873078080a.html

7. OECD (2022), Global Plastics Outlook: Economic Drivers, Environmental Impacts and Policy Options, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/de747aef-en.

8. Rogers, K. (2022). Future Consumer Index: In crisis, but in control. https://www.ey.com/en_us/insights/consumer-products/future-consumer-index-in-crisis-but-in-control

9. Surdykowska, A. (2022), Polacy oczekują produktów wykonanych z materiałów pochodzących z recyklingu, Stena Recycling. https://www.stenarecycling.com/pl/aktualnoci-publikacje/aktualnosci/2022/8-na-10-polakow-chce-produktow-wykonanych-z-materiaow-pochodzcych-z-recyklingu/

dr Piotr Sosnowski, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego (Katedra Logistyki)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie wszystkim podatnikom VAT obowiązkowego KSeF i faktur ustrukturyzowanych to nie jest deregulacja gospodarki

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

W 2025 r. można przekazać 1,5% podatku rolnego na rzecz dwóch uprawnionych podmiotów

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

Roczne zeznanie podatkowe PIT: 15 najczęstszych błędów. Jak ich uniknąć w 2025 roku

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

7 skutków spadających stóp procentowych. Już w maju 2025 r. RPP zacznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

REKLAMA

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy można?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF - najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i inne szczegóły

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

REKLAMA

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

Obowiązkowy KSeF - będzie kolejne przesunięcie terminów? Kiedy nowelizacja ustawy o VAT? Minister finansów odpowiada

Ministerstwo Finansów dość wolno prowadzi prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy o VAT dotyczącą wdrożenia obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Od listopada zeszłego roku - kiedy to zakończyły się konsultacje projektu - nie widać żadnych postępów. Jeden z posłów zapytał ministra finansów o aktualny harmonogram prac legislacyjnych w tym zakresie a także czy minister ma zamiar przesunięcia terminów wejścia w życie obowiązkowego KSeF? W dniu 31 marca 2025 r. minister finansów odpowiedział na te pytania.

REKLAMA