REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć podatkowo użyczenie lokalu na potrzeby działalności gospodarczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Podatnik jest wspólnikiem spółki cywilnej (w skład spółki wchodzą dwie osoby). Siedziba spółki mieści się w domu jednego ze wspólników. Wspólnik wraz z żoną użyczają spółce jeden pokój i garaż na podstawie umowy użyczenia (wspólnicy spółki nie są ze sobą spokrewnieni).W jaki sposób opodatkować wspólnika użyczającego część lokalu mieszkalnego (rozlicza się on na PIT-36 wspólnie z żoną) oraz spółkę i czy opodatkować użyczenie VAT? - pytają czytelnicy w liście do redakcji GP. O rozwiązanie problemu poprosiliśmy Izbę Skarbową w Olsztynie i Marcina Szymankiewicza z BDO Numerica.

IZBA SKARBOWA W OLSZTYNIE ODPOWIEDZIAŁA GP

REKLAMA

Oddanie rzeczy w nieodpłatne użytkowanie na podstawie umowy użyczenia bądź umowy użytkowania stanowi nieodpłatne świadczenie dla podmiotu przyjmującego rzecz do używania.

REKLAMA

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, z wyjątkiem otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku, to wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku. Natomiast jeżeli przedmiotem umowy użyczenia jest inna nieruchomość, wartość świadczenia należy ustalić na podstawie cen rynkowych, stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku. W zakresie dochodów uzyskiwanych z działalności prowadzonej przez spółkę osobową to wspólnicy są podatnikami PIT. Gdy przedmiotem nieodpłatnego świadczenia jest udostępnienie nieruchomości lub jej części, to u właściciela nieruchomości nie ustala się przychodu z tego tytułu. Takie świadczenie jest przychodem drugiego wspólnika. W przypadku nieodpłatnego świadczenia na rzecz dwuosobowej spółki cywilnej przez jednego z jej wspólników, u drugiego wspólnika wystąpi przychód, który należy ustalić proporcjonalnie do udziału wynikającego z umowy spółki.

REKLAMA

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Do umowy użyczenia jako czynności nieodpłatnej ma zastosowanie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników i wspólników, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług. Odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT. Jednak, aby w ogóle rozważać opodatkowanie VAT umowy użyczenia, czynność ta musi być wykonywana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli dana czynność wykonana została poza zakresem działalności producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to z tytułu wykonywania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy czy też wielokrotnie.

W omawianym przypadku przedmiot umowy użyczenia stanowi majątek osobisty małżonków, tzn. nie jest związany z żadną działalnością gospodarczą. W związku z tym użyczenie pokoju i garażu spółce przez małżonków nie podlega opodatkowaniu VAT.

EKSPERT WYJAŚNIA

Opodatkowanie PIT nieodpłatnego udostępnienia nieruchomości spółce cywilnej przez jej wspólnika rodzi kontrowersje.

MARCIN SZYMANKIEWICZ

doradca podatkowy w BDO Numerica

Zgodnie z literalną wykładnią przepisów ustawy o PIT bezpłatne (na podstawie umowy użyczenia) w całości lub części udostępnienie lokalu spółce cywilnej przez jej wspólnika skutkować będzie powstaniem przychodu u użyczającego wspólnika, w wysokości odpowiadającej wartości czynszowej (równowartość czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości). Zastosowanie art. 16 ust. 2 ustawy o PIT wyłączającego obowiązek rozpoznania przychodu wydaje się niemożliwe, gdyż udostępnienia nieruchomości spółce cywilnej przez jej wspólnika nie można uznać za udostępnienie na cele określone w tym przepisie, w szczególności nie można utożsamić z używaniem tej nieruchomości przez wspólnika na potrzeby własne. Jednocześnie po stronie spółki należałoby rozpoznać przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Pogląd taki wyrażają niektóre organy podatkowe. Należy jednak zauważyć, że spółka cywilna nie ma podmiotowości prawnej w podatkach dochodowych, lecz przychody z tytułu udziału w spółce cywilnej określa się proporcjonalnie (do udziału wspólnika w zysku) u każdego wspólnika. W przypadku braku przeciwnego dowodu, że prawa do udziałów wspólników są równe. W związku z tym konieczność rozpoznania przychodu zarówno po stronie użyczającego wspólnika z tytułu nieodpłatnego użyczenia, jak też po stronie spółki z tytułu uzyskania nieodpłatnych świadczeń doprowadziłaby do dwukrotnego opodatkowania podatkiem dochodowym użyczającego wspólnika. Przeciwko dwukrotnemu opodatkowaniu można również podnieść argument, że w zakresie, w jakim przychody z tytułu nieodpłatnych świadczeń uzyskiwanych przez spółkę cywilną stanowią przychody użyczającego wspólnika, to mamy do czynienia w istocie ze świadczeniem dla samego siebie. Nie jest natomiast właściwe uznawanie za przychody świadczeń wykonywanych dla siebie samego. Z tego względu można byłoby przyjąć za usprawiedliwioną tezę, aczkolwiek nie wolną od wątpliwości, że u użyczającego wspólnika przychód powstanie najwyżej raz z tytułu nieodpłatnego użyczenia nieruchomości spółce cywilnej i tylko ten przychód należałoby uwzględnić w zeznaniu PIT-36 składanym łącznie z małżonką. Zakładam, że przedmiotowa nieruchomość wchodzi w skład majątku odrębnego (nie jest przedmiotem wspólności małżeńskiej) użyczającego wspólnika. Natomiast drugi ze wspólników powinien opodatkować przypadającą na niego część przychodów spółki cywilnej z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Zakładam, że nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia użyczonej nieruchomości, gdyż podatnik nie jest podatnikiem VAT. W związku z tym nieodpłatne udostępnienie przez podatnika przedmiotowej nieruchomości spółce cywilnej nie podlega opodatkowaniu VAT. O nieodpłatnym świadczeniu usług można mówić jedynie w sytuacji, gdy świadczącemu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Opracowała Ewa Matyszewska

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwierzęta w firmie – ekstrawagancja czy uzasadniony koszt? Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

KSeF: zbliżająca się zmiana, która nie wybaczy opóźnień

Wprowadzenie obowiązku KSeF jest nie tylko kwestią spełnienia wymogów – to zmiana, która ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie działów finansowych i księgowych. W przypadku dużych organizacji proces przygotowań jest złożony i wymaga dokładnego planowania.

REKLAMA