REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć podatkowo użyczenie lokalu na potrzeby działalności gospodarczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Podatnik jest wspólnikiem spółki cywilnej (w skład spółki wchodzą dwie osoby). Siedziba spółki mieści się w domu jednego ze wspólników. Wspólnik wraz z żoną użyczają spółce jeden pokój i garaż na podstawie umowy użyczenia (wspólnicy spółki nie są ze sobą spokrewnieni).W jaki sposób opodatkować wspólnika użyczającego część lokalu mieszkalnego (rozlicza się on na PIT-36 wspólnie z żoną) oraz spółkę i czy opodatkować użyczenie VAT? - pytają czytelnicy w liście do redakcji GP. O rozwiązanie problemu poprosiliśmy Izbę Skarbową w Olsztynie i Marcina Szymankiewicza z BDO Numerica.

IZBA SKARBOWA W OLSZTYNIE ODPOWIEDZIAŁA GP

REKLAMA

Autopromocja

Oddanie rzeczy w nieodpłatne użytkowanie na podstawie umowy użyczenia bądź umowy użytkowania stanowi nieodpłatne świadczenie dla podmiotu przyjmującego rzecz do używania.

REKLAMA

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, z wyjątkiem otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku, to wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku. Natomiast jeżeli przedmiotem umowy użyczenia jest inna nieruchomość, wartość świadczenia należy ustalić na podstawie cen rynkowych, stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku. W zakresie dochodów uzyskiwanych z działalności prowadzonej przez spółkę osobową to wspólnicy są podatnikami PIT. Gdy przedmiotem nieodpłatnego świadczenia jest udostępnienie nieruchomości lub jej części, to u właściciela nieruchomości nie ustala się przychodu z tego tytułu. Takie świadczenie jest przychodem drugiego wspólnika. W przypadku nieodpłatnego świadczenia na rzecz dwuosobowej spółki cywilnej przez jednego z jej wspólników, u drugiego wspólnika wystąpi przychód, który należy ustalić proporcjonalnie do udziału wynikającego z umowy spółki.

REKLAMA

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Do umowy użyczenia jako czynności nieodpłatnej ma zastosowanie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników i wspólników, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług. Odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT. Jednak, aby w ogóle rozważać opodatkowanie VAT umowy użyczenia, czynność ta musi być wykonywana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli dana czynność wykonana została poza zakresem działalności producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to z tytułu wykonywania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy czy też wielokrotnie.

W omawianym przypadku przedmiot umowy użyczenia stanowi majątek osobisty małżonków, tzn. nie jest związany z żadną działalnością gospodarczą. W związku z tym użyczenie pokoju i garażu spółce przez małżonków nie podlega opodatkowaniu VAT.

EKSPERT WYJAŚNIA

Opodatkowanie PIT nieodpłatnego udostępnienia nieruchomości spółce cywilnej przez jej wspólnika rodzi kontrowersje.

MARCIN SZYMANKIEWICZ

doradca podatkowy w BDO Numerica

Zgodnie z literalną wykładnią przepisów ustawy o PIT bezpłatne (na podstawie umowy użyczenia) w całości lub części udostępnienie lokalu spółce cywilnej przez jej wspólnika skutkować będzie powstaniem przychodu u użyczającego wspólnika, w wysokości odpowiadającej wartości czynszowej (równowartość czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości). Zastosowanie art. 16 ust. 2 ustawy o PIT wyłączającego obowiązek rozpoznania przychodu wydaje się niemożliwe, gdyż udostępnienia nieruchomości spółce cywilnej przez jej wspólnika nie można uznać za udostępnienie na cele określone w tym przepisie, w szczególności nie można utożsamić z używaniem tej nieruchomości przez wspólnika na potrzeby własne. Jednocześnie po stronie spółki należałoby rozpoznać przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Pogląd taki wyrażają niektóre organy podatkowe. Należy jednak zauważyć, że spółka cywilna nie ma podmiotowości prawnej w podatkach dochodowych, lecz przychody z tytułu udziału w spółce cywilnej określa się proporcjonalnie (do udziału wspólnika w zysku) u każdego wspólnika. W przypadku braku przeciwnego dowodu, że prawa do udziałów wspólników są równe. W związku z tym konieczność rozpoznania przychodu zarówno po stronie użyczającego wspólnika z tytułu nieodpłatnego użyczenia, jak też po stronie spółki z tytułu uzyskania nieodpłatnych świadczeń doprowadziłaby do dwukrotnego opodatkowania podatkiem dochodowym użyczającego wspólnika. Przeciwko dwukrotnemu opodatkowaniu można również podnieść argument, że w zakresie, w jakim przychody z tytułu nieodpłatnych świadczeń uzyskiwanych przez spółkę cywilną stanowią przychody użyczającego wspólnika, to mamy do czynienia w istocie ze świadczeniem dla samego siebie. Nie jest natomiast właściwe uznawanie za przychody świadczeń wykonywanych dla siebie samego. Z tego względu można byłoby przyjąć za usprawiedliwioną tezę, aczkolwiek nie wolną od wątpliwości, że u użyczającego wspólnika przychód powstanie najwyżej raz z tytułu nieodpłatnego użyczenia nieruchomości spółce cywilnej i tylko ten przychód należałoby uwzględnić w zeznaniu PIT-36 składanym łącznie z małżonką. Zakładam, że przedmiotowa nieruchomość wchodzi w skład majątku odrębnego (nie jest przedmiotem wspólności małżeńskiej) użyczającego wspólnika. Natomiast drugi ze wspólników powinien opodatkować przypadającą na niego część przychodów spółki cywilnej z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Zakładam, że nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia użyczonej nieruchomości, gdyż podatnik nie jest podatnikiem VAT. W związku z tym nieodpłatne udostępnienie przez podatnika przedmiotowej nieruchomości spółce cywilnej nie podlega opodatkowaniu VAT. O nieodpłatnym świadczeniu usług można mówić jedynie w sytuacji, gdy świadczącemu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Opracowała Ewa Matyszewska

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

REKLAMA

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

REKLAMA