Zasada pewności prawa w Prawie przedsiębiorców

13 lutego 2017 roku na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt tej nowej ustawy. Obecnie trwają uzgodnienia międzyresortowe i konsultacje publiczne tego projektu. Tym niemniej zasadnicze elementy tego projektu nie powinny ulec zmianie i warto już teraz je poznać.

Autopromocja

Jedną z podstawowych zasad Prawa przedsiębiorców ma być zasada pewności prawa. Trzeba tu zauważyć, że nie jest to taka zupełna nowość. Bowiem już od początku 2017 roku obowiązują w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej i Ordynacji podatkowej przepisy mające chronić przedsiębiorców i podatników przed negatywnymi konsekwencjami zmiany wykładni przepisów. Przepisy te mają być co do zasady powtórzone w nowej ustawie. 

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Kompleksowa regulacja zasady pewności prawa ma zostać zapisana właśnie w nowym Prawie przedsiębiorców. Artykuł 15 Prawa  przedsiębiorców ma stanowić, że organ władzy publicznej bez uzasadnionej przyczyny nie może odstąpić od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw w takim samym stanie faktycznym i prawnym.

Uzupełnieniem tego przepisu mają być art. 34, 35 i 36 Prawa przedsiębiorców. Mają one zobowiązywać organy administracji publicznej do dbania o jednolitość stosowania prawa z zakresu działalności gospodarczej w konkretnych sytuacjach. Tą jednolitość organy administracyjne mają osiągnąć w szczególności w wydawanych przedsiębiorcom interpretacjach indywidualnych oraz w nowej instytucji prawnej, jaką będą objaśnienia prawne.

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Ta jednolitość zarówno stosowania, interpretowania, jak i objaśniania prawa gospodarczego jest niezbędna dla zapewnienia przedsiębiorcom poczucia pewności prawa. Wiedza o tym jak urzędnicy rozumieją prawo gospodarcze jest tak samo ważna dla przedsiębiorców jak sama znajomość litery prawa.

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

Zasada pewności prawa będzie gwarantowana w szczególności przez art. 36 Prawa przedsiębiorców. Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorca nie może być obciążony sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji indywidualnej, objaśnień prawnych, czy utrwalonej praktyki interpretacyjnej organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej.

Co więcej przedsiębiorca nie może być obciążony daninami publicznymi (np. podatkami, opłatami, czy składkami na ubezpieczenia społeczne) w wysokości wyższej niż to wynika z uzyskanej interpretacji indywidualnej, objaśnień prawnych, czy utrwalonej praktyki interpretacyjnej.

Kluczowym elementem omawianych przepisów będzie jak widać pojęcie utrwalonej praktyki interpretacyjnej organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej.

Przez utrwaloną praktykę interpretacyjną Prawo przedsiębiorców rozumieć ma urzędowe wyjaśnienia co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny lub opłaty publicznej (w tym składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne). Chodzi tu o wyjaśnienia dominujące w interpretacjach indywidualnych (a także w objaśnieniach prawnych), które zostały wydane w trakcie danego okresu rozliczeniowego oraz w okresie 12 miesięcy przed jego rozpoczęciem - w takich samych stanach faktycznych oraz takim samym stanie prawnym.

Przedsiębiorcy muszą zatem pamiętać, że jeżeli będą chcieli skorzystać z tych przepisów muszą być zorientowani w „utrwalonej praktyce interpretacyjnej” a więc znać treść interpretacji i objaśnień prawnych wydawanych w takich samych stanach faktycznych i do nich się stosować.

Projekt ustawy - Prawo przedsiębiorców